Wikileaks: 10 χρόνια από τη μεγαλύτερη διαρροή απόρρητων εγγράφων

Ήταν 28 Νοεμβρίου 2010, όταν πέντε κορυφαία μέσα ενημέρωσης του δυτικού κόσμου άρχισαν ταυτόχρονα να δημοσιεύουν αποσπάσματα από περίπου 250.000 απόρρητα διπλωματικά ντοκουμέντα που είχαν διαρρεύσει από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. Η διαρροή εξέθετε ανεπανόρθωτα τη διπλωματία της σημαντικότερης υπερδύναμης του πλανήτη.

Τα διπλωματικά ντοκουμέντα είχε θέσει στη διάθεση των ΜΜΕ η διαδικτυακή πλατφόρμα Wikileaks. Ποτέ στο παρελθόν δημοσιογράφοι από όλο το κόσμο δεν είχαν στη διάθεσή τους ένα τόσο μεγάλο όγκο απόρρητων διπλωματικών εγγράφων.

Η Deutsche Welle θυμίζει ότι το περιοδικό Der Spiegel ήταν ο γερμανικός εταίρος της Wikileaks και έγραφε τότε για «καταστροφικές συνέπειες για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ».

Από τα έγγραφα η διεθνής κοινή γνώμη πληροφορούνταν ότι η Ουάσιγκτον έδινε εντολή στους διπλωμάτες της να κατασκοπεύουν συνεργάτες του ΟΗΕ, ακόμα και τον γενικό γραμματέα του διεθνούς οργανισμού, συλλέγοντας πληροφορίες από βιομετρικά στοιχεία μέχρι αεροπορικά μίλια. Και αυτό δεν ήταν παρά η κορυφή του παγόβουνου.

Τα απόρρητα έγγραφα αποκάλυπταν ότι αραβικές χώρες ζητούσαν από τους Αμερικανούς να επιτεθούν κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ότι εξαντλούνταν η υπομονή του Πεκίνου με τον βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ιλ, όπως επίσης αποκάλυπταν και πλήθος, όχι και τόσο κολακευτικούς, χαρακτηρισμούς για ηγέτες διαφόρων χωρών από αμερικανούς διπλωμάτες.

Τα ντουκουμέντα αποκάλυπταν με λεπτομέρειες την κατάχρηση εξουσίας, αλλά και τη διαφθορά σε πολλές αραβικές χώρες. Οι αποκαλύψεις της Wikileaks συνέπεσαν με τις πρώτες διαδηλώσεις στον αραβικό κόσμο. Κατά την εκτίμηση του γερμανού δημοσιογράφου Μαρσέλ Ρόζενμπαχ οι διαρροές ήταν «ένας παράγοντας από εκείνους που πυροδότησαν αυτό που αργότερα ονομάστηκε αραβική άνοιξη».

Η πλατφόρμα της Wikileaks έλαβε το υλικό της για τις συγκλονιστικές αποκαλύψεις από τον whistleblower Μπράντλεϊ Μάνινγκ, ο οποίος τότε έκανε τη θητεία του στο Ιράκ και είχε πρόσβαση στους σέρβερ της αμερικανικής κυβέρνησης.

Οι ιστορικών διαστάσεων διαρροές έστρεψαν την οργή των Αμερικανών στον ιδρυτή της Wikileaks Τζούλιαν Ασάντζ χαρακτηρίζοντάς τον εχθρό των ΗΠΑ και την πλατφόρμα του τρομοκρατική οργάνωση. Μετά από επτά χρόνια παραμονής του στη πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο ο Ασάντζ περιμένει στις 4 Ιανουαρίου την ετυμηγορία της βρετανικής δικαιοσύνης για το αμερικανικό αίτημα έκδοσής του στις ΗΠΑ, όπου αντιμετωπίζει φυλάκιση 175 ετών.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, από το φθινόπωρο του 2011 όλο το υλικό της διαρροής ήταν προσβάσιμο σε όλους. Μιλώντας στη DW o Μαρσέλ Ρόζενμπαχ από το Spiegel θεωρεί ότι ακόμα και δέκα χρόνια μετά το υλικό παραμένει επίκαιρο: «Είναι σαν ένα δημόσιο αρχείο, το οποίο όμως παίζει ακόμα και σήμερα σημαντικό ρόλο στην ειδησεογραφία, μιας και βρίσκονται συνεχώς αναφορές στη Wikileaks και τα απόρρητα διπλωματικά έγγραφα».