Google Doodle – Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Η θέση της στην ιστορία και στον 21ο αιώνα

Εορτάζεται στις 8 Μαρτίου κάθε έτους.σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η πρώτη Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή.

Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολλοντάι (alexandra kollontai) έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία, η οποία στη συνέχεια επεκτάθηκε στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση τη δεκαετία του '60 αναζωογόνησε την ιδέα ενός εορτασμού για τα δικαιώματα των γυναικών. Από το 1975, η Παγκόσμια Ημέρα διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με αιχμή του δόρατος την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.

Σήμερα, σε πολλές χώρες, η ημέρα έχει χάσει το πολιτικό της νόημα και καταστεί απλώς μια ευκαιρία για τους ανδρες να εκφράσουν την αγάπη τους για τις γυναίκες, όπως συμβαίνει και με τη Γιορτή της Μητέρας και την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου. Σε άλλες χώρες, ωστόσο, η αρχική παραμένει ισχυρή η αρχική πολιτική σημασία της ημέρας για την υποστήριξη της ενδυνάμωσης και της ισότητα των γυναικών.

Η Danielle Dona Fologo (στο κέντρο), σύζυγος του Ιβοριανού πολιτικού Laurent Dona Fologo και πρόεδρος της ΜΚΟ Ivoire DD, φωτογραφίζεται με τα μέλη της ομάδας της μπροστά από την αφίσα καμπάνιας με σύνθημα «Δεν σπαταλώ το νερό της βρύσης στο σχολείο», στην πρωτεύουσα Αμπιτζάν (Abidjan) της Ακτής Ελεφαντοστού, στς 27 Φεβρουαρίου 2016. Διαχρονικά, οι Ιβοριανές απασχολούνται στη γεωργία και στις εμπορικές αγορές από όπου οι Ιβοριανοί αγοράζουν είδη καθημερινών αναγκών. Σήμερα, κάποιες έχουν καταφέρει να σπάσουν το φράγμα και να καταλάβουν σημαντικές θέσεις στην κυβέρνηση, τη διοίκηση και τις επιχειρήσεις, που παραδοσιακά κρατούν οι άντρες. Το 2012, η Niale Kaba έγινε υπουργός Οικονομικών, η πρώτη γυναίκα στο χαρτοφυλάκιο αυτό για διάστημα μεγαλύτερο του μισού αιώνα ανεξαρτησίας της χώρας. Οι Ιβοριανές απασχολούνται πλέον σε ένα ευρύ φάσμα εργασιών, από βενζινάδικα και εργοστάσια ανακύκλωσης μέχρι δικηγορικά γραφεία - Πηγή: REUTERS/Thierry Gouegnon

Η κατάσταση των γυναικών στον 21ο αιώνα

Οι πολιτικοί συμβολισμοί της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας είναι ιδιαίτερα σημαντική σε χώρες όπου η ανισότητα και οι διακρίσεις κατά των γυναικών θεωρούνται φυσιολογικές.

Στην Ινδία, οι διακρίσεις αυτές ξεκινούν πριν καν από τη γέννηση, αφού υπολογίζεται ότι ένα κορίτσι χάνεται κάθε λεπτό από έκτρωση, καθώς ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας θεωρούν τα κορίτσια βάρος. Στη σχολική ηλικία, ακόμα και στις μέρες μας, υπάρχουν κορίτσια που δεν έχουν την ευκαιρία να πάνε στο σχολείο μόνο και μόνο επειδή είναι κορίτσια. Στον κόσμο μας ζουν σχεδόν 500 εκατομμύρια γυναίκες που δεν γνωρίζουν γραφή κι ανάγνωση και αποτελούν το 64% του συνόλου των αναλφάβητων ανθρώπων του πλανήτη.

Σε χώρες όπως η Κένυα, η Σομαλία και η Αίγυπτος κορίτσια συνήθως 5 με 15 ετών υπόκεινται σε κλειτοριδεκτομή. Υπολογίζεται ότι 129 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες στον κόσμο το έχουν υποστεί στις 29 χώρες όπου διαπράττεται αυτή η πανάρχαια και απάνθρωπη πρακτική. Η βία κατά των γυναικών από τους συντρόφους τους είναι σε ορισμένες χώρες τόσο συνηθισμένη που είναι κοινωνικά αποδεκτή. Παγκοσμίως, η μία από τις δύο γυναίκες που δολοφονήθηκε το 2012, πέθανε από τα χέρια του συντρόφου της. Η ενδυνάμωση και η εκπαίδευση τόσο των ίδιων των κοριτσιών και γυναικών όσο και ολόκληρης της κοινότητας αποτελεί βασικό παράγοντα ώστε οι γυναίκες να γίνουν οι ίδιες η κινητήρια δύναμη της αλλαγής.

Αντιμέτωπες με τη βία σε όλα τα στάδια του ταξιδιού τους προς την ΕΕ, οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι το πιο ευάλωτο τμήμα των προσφύγων. Το ΕΚ αφιερώνει φέτος την Ημέρα της Γυναίκας στις γυναίκες–πρόσφυγες. Στις 8 Μαρτίου, συζητά και ψηφίζει έκθεση, με την οποία καλεί τα κ-μ να υιοθετήσουν κατευθυντήριες γραμμές για το προσφυγικό και την πολιτική ασύλου, με ιδιαίτερη μέριμνα για τον γυναικείο πληθυσμό.

Η οδύσσεια των γυναικών ξεκινάει από τις χώρες τους, όπου συχνά πέφτουν θύματα βίας και διακρίσεων. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού προς την Ευρώπη, έρχονται αντιμέτωπες με το δουλεμπόριο, την πορνεία και τη σεξουαλική εκμετάλλευση.

Γυναίκες, που έλαβαν μέρος σε πρότζεκτ με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, αγκαλιάζονται μετά από τη συνάντησή τους με τη Nechama Rivlin, σύζυγο του Ισραηλινού προέδρου Reuven Rivlin, στην Ιερουσαλήμ τη Δευτέρα 7 Μαρτιου 2016. Οι εικονιζόμενες γυναίκες έχουν υπάρξει θύματα σεξουαλικής βίας και εμφανίζονται στο εξώφυλλο του γυναικείου περιοδικού Laisha, στο πλαίσιο του πρότζεκτ ενθάρρυνσης των γυναικών να μιλήσουν δημόσια για τη βία που έχουν υποστεί - REUTERS/Ronen Zvulun

Οι γυναίκες–πρόσφυγες στην Ευρώπη

Έκθεση που συντάχθηκε από την ευρωβουλευτή Μέρι Χάνεϊμπολ (Σοσιαλιστές, Βρετανία) αποτυπώνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα δικαιώματα των γυναικών–προσφύγων.

Στην έκθεση τονίζεται η ανάγκη να υιοθετηθούν επιπλέον μέτρων ως μέρος των ευρύτερων μεταρρυθμίσεων στον τομέα της ευρωπαϊκής πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου. Η έκθεση ζητά τη λήψη νέων ευρωπαϊκών μέτρων που θα δίνουν στις γυναίκες πρόσβαση σε κατάλληλη νομική στήριξη. Μεταξύ άλλων, να έχουν διερμηνείς του ιδίου φύλου, στα κέντρα υποδοχής να διαχωρίζουν τις εγκαταστάσεις υγιεινής ανάλογα με το φύλο και να υπάρχει η δυνατότητα να τις εξετάσει γιατρός του ιδίου φύλου.

Το σχέδιο έκθεσης εγκρίθηκε από την επιτροπή Γυναικών και Ισότητας στις 28 Ιανουαρίου. Η συζήτηση και η ψηφοφορία για την έκθεση στην ολομέλεια θα πραγματοποιηθεί στις 8 Φεβρουαρίου.

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την Ημέρα της Γυναίκας, στο κέντρο επισκεπτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου φιλοξενείται φωτογραφική έκθεση, στην οποία αποτυπώνεται η δύσκολη θέση των γυναικών–προσφύγων, με τον φακό της βραβευμένης Γαλλίδας φωτορεπόρτερ Μαρί Ντορινί, η οποία κατέγραψε το υλικό της ταξιδεύοντας τον Δεκέμβριο του 2015 και τον Ιανουάριο του 2016 στην Ελλάδα, τη FYROM και τη Γερμανία, μετά από αίτημα του ΕΚ. Η έκθεση θα λειτουργήσει ως την 1η Ιουνίου.

Το ταξίδι των γυναικών–προσφύγων σε εικόνες περιγράφει ομάδα φωτογράφων #Dysturb, σε 11 φωτογραφίες τραβηγμένες από την Μαρί Ντορινί και άλλους ευρωπαίους φωτορεπόρτερ. Το υλικό θα εκτεθεί στο Παρίσι, τις Βρυξέλλες και τη Βαρκελώνη και θα τοποθετηθεί στις προσόψεις κτηρίων και σε δημόσιους χώρους στις τρεις αυτές πόλεις. Η #Dysturb παρουσιάζει τα φωτορεπορτάζ επιδιώκοντας να δημιουργήσει ένα ανοιχτό φόρουμ για συζήτηση.

Γυναίκες–πρόσφυγες από τη Συρία κρατούν τα μωρά τους, καθώς αποβιβάζονται από το επιβατηγό Tera Jet στο λιμάνι του Πειραιά, την Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2016 - Πηγή: REUTERS/Alkis Konstantinidis

Μηνύματα από Ελλάδα και Κύπρο

Το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα διοργανώνει εκδήλωση στις 11 Μαρτίου με καλεσμένες γυναίκες βουλευτές, τον Δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη και άλλες προσωπικότητες.

Το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο πραγματοποιεί εκδήλωση για τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων, σε συνεργασία με τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τις πρεσβείες της Σουηδίας, της Ολλανδίας και της Φινλανδίας. Εμπειρογνώμονες από τις χώρες αυτές θα παρουσιάσουν το σκανδιναβικό μοντέλο που αποτελεί πρότυπο σε ζητήματα ισότητας των φύλων. Ο ευρωβουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου (Ευρωπαϊκή Αριστερά) θα μιλήσει για τις προτεραιότητες και αποφάσεις της ΕΕ.

Το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης θα επικεντρωθεί στην τρέχουσα κατάσταση στην Κύπρο. Οι πολιτικοί αρχηγοί θα συζητήσουν ευαίσθητα θέματα, όπως τα μέτρα που πιθανότατα να πρέπει να ληφθούν για την κατάργηση των διακρίσεων στην πολιτική και όχι μόνο, ζωή της χώρας. Η εκδήλωση θα φιλοξενηθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων και θα προβληθεί από το ΡΙΚ.

«Κατά την φετινή Ημέρα της Γυναίκας οφείλουμε να σκεφτούμε την γυναίκα που την εξουθενώνει και την περιθωριοποιεί ως άνθρωπο η προσφυγική και ανθρωπιστική κρίση, η οποία παίρνει πια παγκόσμιες διαστάσεις», επισημαίνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος στο μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Όπως υπογραμμίζει ο κ. Παυλόπουλος:

Η Ημέρα της Γυναίκας είναι, παραδοσιακώς, αφετηρία βαθειάς περισυλλογής και ειλικρινούς συνειδητοποίησης του πολυσχιδούς, πολυσήμαντου και γι' αυτό καθοριστικού ρόλου της τόσο στο πεδίο της ανθρώπινης δημιουργίας εν γένει, όσο και στο πεδίο διαμόρφωσης της κοινωνικής δομής και θωράκισης της κοινωνικής συνοχής.

Αν αυτή η εξουθένωση και περιθωριοποίηση της Γυναίκας συνεχισθεί, και μάλιστα επιδεινούμενη, τούτο θα σημάνει, σχεδόν νομοτελειακώς, την παρακμιακή πορεία της ανθρώπινης δημιουργίας και την σταδιακή αποσύνθεση του κοινωνικού ιστού.