ΚΟΣΜΟΣ

Πώς ο Ερντογάν έγινε μεγιστάνας των τηλεπικοινωνιών

Πώς ο Ερντογάν έγινε μεγιστάνας των τηλεπικοινωνιών
Ο Ερντογάν και ο γαμπρός του (πίσω αριστερά) ελέγχουν μέσω του κρατικού ταμείου TVF τις μεγάλες εταιρείες τηλεπικοινωνιών της Τουρκίας Kayhan Ozer/Presidential Press Service, Pool Photo via AP

Το 2016, η κυβέρνηση Ερντογάν ίδρυσε ένα κρατικό ταμείο, το οποίο στην ουσία λειτουργεί ως εταιρεία συμμετοχών και διατηρεί στο χαρτοφυλάκιό του τις συμμετοχές του τουρκικού Δημοσίου σε εταιρείες στρατηγικού ενδιαφέροντος.

Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του TVF (Ταμείου Περιουσιακών Στοιχείων της Τουρκίας, Türkiye Varlık Fonu) είναι ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και αντιπρόεδρος ο γαμπρός του και υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Άλμπαϊράκ.

Το Ταμείο έχει στο χαρτοφυλάκιό του μετόχες των μεγάλων κρατικών τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών (Ziraat, HalkBank, Vakıfbank, Türkiye Sigorta, Türkiye Hayat Emeklilik) του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, ενεργειακών εταιρειών, όπως η Botas (αγωγοί πετρελαίου), διυλιστήρια, πετροχημικά κ.λπ., των Τουρκικών Αερογραμμών (Turkish Airlines), των Τουρκικών Ταχυδρομείων (PTT), λιμενικών εγκαταστάσεων, μεταλλείων, τηλεπικοινωνιακών εταιρειών, ακινήτων κ.ο.κ. Πιο συγκεκριμένα, το 35% των συμμετοχών του είναι στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, το 27% στον ενεργειακό, το 13% στις μεταφορές-υποδομές, το 9% σε ορυχεία, το 8% σε εταιρείες τυχερών παιχνιδιών, 4% στις τηλεπικοινωνίες και από 2% σε τρόφιμα και ακίνητα.

Τον περασμένο Ιούνιο έγινε μία αλλαγή στην μετοχική σύνθεση του πρώτου και μεγαλύτερου τηλεπικοινωνιακού παρόχου της Τουρκίας, της Turkcell, η οποία -όπως αναφέρει ο αντιπολιτευόμενο τουρκικός δικτυακός τόπος Ahval- εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας πριν από λίγες ημέρες, στις 21 Οκτωβρίου. Μ ετην αλλαγή στην μετοχική σύνθεση, οι προνομιακές μετοχές της και άρα ό έλεγχος της Turkcell πέρασαν στην κατοχή του TVF.

Το 49% των μετοχών της εταιρείας θα εξακολουθήσουν να είναι διαπραγματεύσιμε στα χρηματιστήρια της Κωνσταντινούπολης και της Νέας Υόρκης.

Σύμφωνα με το Ahval, το TVF συμφώνησε με τους κατόχους των μετοχών της Turkcell και συγκεκριμένα με την φινλανδική Telia, τη ρωσική LetterOne, την Çukurova Holding, και την τράπεζα Ziraat, για την αγορά του 26,2% των προνομιακών μετοχών.
Με το ποσοστό αυτό προνομιακών μετοχών, το TVF γίνεται πλειοψηφικός μέτοχος, ελέγχει πλήρως την εταιρεία καθώς αποκτά δικαίωμα να διορίζει τα 5 από τα 9 μέλη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας, σημειώνει το Ahval.

Ο άλλος μέτοχος της εταιρείας με μειοψηφικό ποσοστό 24,8% είναι η LetterOne του Ρώσου μεγιστάνα και φίλου του Βλαντίμιρ Πούτιν, Μιχαΐλ Φρίντμαν.

Παράλληλα με την Turkcell, στο TVF ανήκει το 15% των μετοχών της Türk Telekom (TT), της οποία η ιδιοτικοποίηση το 2005 άνοιξε έναν τεράστιο κύκλο περιπετειών για την εταιρεία, με την οικογένεια Χαρίρι του Λιβάνου να αποσύρεται αφού έβγαλε από τη χώρα τα κέρδη της (πληροφορίες αναφέρουν ότι ήταν διπλάσια από την τιμή αγοράς). Η Türk Telekom, πέραν από δίκτυο κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, κατέχει της εταιρεία διαδικτυακών συνδέσεων TTNet, την πλατφόρμα ψηφιακής τηλεόρασης TiViBu και συμμετοχή σε σειρά άλλων τεχνολογικών εταιρειών.

Έτσι, το ελεγχόμενο από τον Ερντογάν και τον αντιπρόεδρο γαμπρό του TVF έχει λόγο στους δύο (Turkcell, Türk Telekom) από τις τρεις συνολικά παρόχους της χώρας (η τρίτη είναι η Vodafone).

Παράλληλα, το Ταμείο είναι ο κάτοχος του συνόλου των μετοχών της Turksat, της κρατικής τουρκικής εταιρείας που διαχειρίζεται τις δορυφορικές τηλεπικοινωνίες και το δίκτυο συνδρομητικής τηλεόρασης.

Με την απόκτηση των μετοχών της Turkcell, το TVF παίρνει τον έλεγχο και σειράς άλλων δραστηριοτήτων της τηλεπικοινωνιακής εταιρείας, πέραν του δικτύου κινητής τηλεφωνίας. Η Turkcell διαθέτει δικό της δίκτυο σταθερής τηλεφωνίας, ελέγχει τη θυγατρική εταιρεία παροχής υπηρεσιών σύνδεσης στο διαδίκτυο Superonline και έχει συμμετοχή σε εταιρείες ψηφιακής τηλεόρασης, ασφαλιστικές εταιρείες ακινήτων, ενέργειας κ.λπ. της Τουρκίας και σε χώρες του εξωτερικού, μεταξύ των οποίων Ρωσία, Λευκορωσία, Ουκρανία, Γεωργία, Αζερμπαϊτζάν, Γερμανία.

To Ahval σχολιάζει ότι η μερική κρατικοποίηση της Turkcell και η μεταβίβασή του ελέγχου του τεράστιου δικτύου της στις οικογένειες Ερντογάν - Άλμπαϊράκ ανοίγει το δρόμο για ρουσφέτια στα μέλη και τους φίλους του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και τη διανομή πόρων και διαφήμισης σε φιλικά μέσα ενημέρωσης για να συγκρατηθούν οι φυγόκεντρες τάσεις και η πτώση του κυβερνώντος κόμματος και των συμμάχων του.

Παράλληλα, και ίσως το σημαντικότερο, μέσω των τηλεπικοινωνιών, ο Ερντογάν έχει τον έλεγχο των υποδομών μετάδοσης πληροφοριών, αρά και των υποδομών της ενημέρωσης, με ό,τι σημαίνει αυτό για την εδραίωση της εξουσίας του.