Αποκρυπτογράφησαν τους θρυλικούς παπύρους της Οξυρρύγχου

Ένα χαμένο κείμενο του Ευριπίδη, μια άγνωστη ιστορίας ενός 12χρονου κοριτσιού που πνίγηκε στην Έξοδο των Εβραίων από την Αίγυπτο και μια ομιλία του Μωυσή, είναι κάποια από τα εκατοντάδες χιλιάδες κείμενα που μεταφράστηκαν.

Πρόκειται για τoυς θρυλικούς παπύρους της Οξυρρύγχου, της μοναδικής αυτής αρχαιολογικής ανακάλυψης των άγγλων αρχαιολόγων Bernard Pyne Grenfell και του Arthur Surridge Hunt από το 1895 έως το 1934.

Για την αποκρυπτογράφηση συνεργάστηκαν 250.000 εθελοντές από όλο τον κόσμο διαδικτυακά. Με βάση τις γνώσεις της αρχαιοελληνικής γραμματείας και βασιζόμενοι σε αλγόριθμο του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, όλοι αυτοί οι άνθρωποι εργάστηκαν οικειοθελώς, εναποθέτοντας τον ελεύθερο χρόνο και την αγάπη τους για την ιστορία.

«Επιτρέψαμε στο κοινό να έχει πρόσβαση σε αυτό το - ακόμη ανολοκλήρωτο - αλλά τεράστιο αρχαιολογικό έργο και καταφέραμε να ερμηνεύσουμε 100.000 κείμενα, μερικά από τα οποία είχαν φαγωθεί από έντομα ή άλλα είχαν χρησιμοποιηθεί για να τυλιχθούν ψάρια» δήλωσε στη Βρετανική εφημερίδα Independent o Dirk Obbink, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και διευθυντής το προγράμματος. Ο ίδιος σημείωσε ότι η αποκάλυψη είναι τόσο συναρπαστική, σαν να έχει βρεθεί ένα ακόμα έργο του Σαίξπηρ.

Πηγή: Egypt Exploration Society

«Τώρα έχουμε μια αυθεντική αντιγραφή, μια ομιλία του Μωυσή, σε ιαμβικό τρίμετρο, όπου μιλάει για τη ζωή του και πως βρέθηκε μέσα σε ένα καλάθι στις όχθες του Νείλου. Μπορούμε να δώσουμε σάρκα και οστά στη λογοτεχνία. Είναι απίστευτο το τι μπορείς να βρεις μες στα σκουπίδια», συμπλήρωσε ο Obbink.

Το απόσπασμα που μεταφράστηκε από την αρχαία τραγωδία του Μωυσή:

«Τότε μια πριγκίπισσα με τις υπηρέτριες της ήρθαν για μπάνιο.
Όταν με είδε, με σήκωσε και κατάλαβε ότι ήμουν Εβραίος.
Η αδερφή μου η Μαριάμ έτρεξε προς το μέρος της και μίλησαν.
Μπορώ να προσλάβω μια τροφό για αυτό το παιδί από τους Εβραίους; είπε η πριγκίπισσα.
Η Μαριάμ πήγε να φέρει τη μητέρα μας που μόλις έφτασε με πήρε στα χέρια της.
Η πριγκίπισσα της είπε: ‘’ Γυναίκα θήλασε αυτό το παιδί και θα σε πληρώσω'’
Με ονόμασε Μωυσή γιατί με πήρε από την υγρή όχθη του ποταμού.»

Έπειτα, ένα απόσπασμα της χαμένης τραγωδίας «Ανδρομέδα» του Ευριπίδη, η οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς γράφτηκε το 417 π.Χ. αναφέρει:

Περσεύς (στον Ερωτα): Όπως ο πατέρας μου ο Ζεύς εμφανίστηκε κάποτε μυστικά, όταν ήρθε στο Αργος από έρωτα για την Δανάη, σαν τις χρυσές σταγόνες της βροχής στον χάλκινο οίκο του Άργους και την αγκάλιασε, έτσι, με τον ίδιο τρόπο εγώ τιμώ εσένα. Δώσε μου την σωτηρία μου από τα προβλήματα της αγάπης.

Και τέλος, ο πνιγμός μιας 12χρονης σκλάβας

Ένα άλλο κείμενο αποτελεί ένα ιατρικό πιστοποιητικό για τον θάνατο μιας 12χρονης σκλάβας: «Από τον Αυρίλιο Φιλαντίνο, υιό του Νεοπτόλεμου Αυριλίου. Βεβαιώνω ότι μια σκλάβα, πέθανε από ατύχημα, πέφτοντας μέσα σε ένα αρδευτικό κανάλι, ενώ κολυμπούσε με τις φίλες της. Άψυχο σώμα λόγω πνιγμού».

Η Οξύρρυγχος είναι μία αρχαία πόλη της Άνω Αιγύπτου, στη δυτική όχθη της κοιλάδας του Νείλου, που η ελληνική της ονομασία προέρχεται από το ιερό ψάρι οξύρρυγχο, που το λάτρευαν οι κάτοικοι της, και που για χάρη του είχαν πολεμήσει με τους γείτονές τους Κυνοπολίτες, επειδή έτρωγαν αυτό το ψάρι.

Σε αυτήν βρέθηκαν ένας πολύ μεγάλος αριθμός παπυρικών χειρογράφων μετά από πολύχρονες ανασκαφές (1895-1934).