Η δασκάλα που «ταξιδεύει» το ζεϊμπέκικο στην άλλη άκρη του κόσμου

Η Γιούνα είναι από την Ιαπωνία και βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη πριν από περίπου μία διετία προκειμένου να εντρυφήσει στα μυστικά ενός χορού που είναι συνυφασμένος με την ελληνική λαϊκή χορευτική παράδοση.

«Ήταν μια φανταστική εμπειρία», λέει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, από την πατρίδα της, η νεαρή Γιαπωνέζα, η οποία μελετά την ιστορία παραδοσιακών χορών σε πανεπιστήμιο της χώρας της και ταξίδεψε το 2018 και στην Ελλάδα προκειμένου όχι μόνο να μάθει καλύτερα την τέχνη του ζεϊμπέκικου αλλά και την ιστορία του.

Την Κατερίνα Καρατζά, δασκάλα λαϊκών χορών από τη Θεσσαλονίκη, η φήμη της οποίας στο ζεϊμπέκικο έχει «ταξιδέψει» και εκτός συνόρων, αφού προ πανδημίας ταξίδευε συχνά στην Τουρκία και αλλού για να διδάξει ζεϊμπέκικο σε διάφορα σεμινάρια, η νεαρή Γιαπωνέζα την είχε εντοπίσει σ' ένα σεμινάριο στην Κωνσταντινούπολη. Εντυπωσιάστηκε από την τεχνική της και λίγους μήνες αργότερα αποφάσισε να έρθει και να τη βρει στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να της διδάξει ζεϊμπέκικο.

Την ίδια ακριβώς πορεία, από το ίδιο σεμινάριο της Κωνσταντινούπολης στη Θεσσαλονίκη, ακολούθησε κι ένας συμπατριώτης της Γιούνα, ο Ταΐτο (Taito), που στα βίντεο της δασκάλας του Κατερίνας Καρατζά φαίνεται να χορεύει με περισσή μαεστρία σαν να έχει εισχωρήσει η μουσική σε κάθε ρανίδα αίματος του σώματός του. «Με τον Ταΐτο ήρθαμε πρώτη φορά σε επαφή στην Κωνσταντινούπολη όπου με είχαν καλέσει για να διδάξω ζεϊμπέκικο μαζί με άλλους δασκάλους. Ήρθε αργότερα στη Θεσσαλονίκη, το καλοκαίρι του 2018, όπου έμεινε δύο ημέρες με μόνο σκοπό την εκμάθηση του ζεϊμπέκικου. Τον ρυθμό τον είχε μάθει μέσα από τα βιντεάκια που κυκλοφορούν στο youtube αλλά θέλησε να το εξελίξει με τη βοήθεια δασκάλου», εξηγεί η κ. Καρατζά.

Η Γιούνα και ο Ταΐτο δεν είναι, ωστόσο, οι μόνοι ξένοι μαθητές που πέρασαν από τα «χέρια» της καθώς πριν από την πανδημία έρχονταν για μαθήματα στη Θεσσαλονίκη άνθρωποι από την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Άγκυρα και αλλού, ενώ η ομάδα λαϊκών χορών που έχει συγκροτήσει στον Εύοσμο αριθμεί περίπου 100 άτομα, ηλικίας από 5 έως 70 ετών!

Η Κατερίνα Καρατζά πρωτοήρθε σε επαφή με το ζεϊμπέκικο στην τρυφερή ηλικία των 10 ετών, όταν η μητέρα της πήγε σε μια σχολή χορού και στο σπίτι τους ήρθε, όπως λέει, ο ρυθμός και οι πρόβες. Στη συνέχεια παρακολούθησε και η ίδια μαθήματα παραδοσιακών χορών, λάτιν και οριεντάλ αλλά η φήμη της έμελλε να «δεθεί» κυρίως με το ζεϊμπέκικο.

Για την ίδια, ο ζεϊμπέκικος είναι ο κατεξοχήν ελληνικός χορός και σε αντίθεση με όσους πιστεύουν ότι δεν έχει ...βήματα, εξηγεί πως «ο χορός αυτός έχει και βήματα και ρυθμό» και όταν τα μάθει κάποιος αυτά μετά αρχίζει ο αυτοσχεδιασμός και οι φιγούρες, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι του. «Μέσα από το ζεϊμπέκικο χορεύουμε τον πόνο μας, τον καημό μας, χορεύουμε τη χαρά μας. Νιώθουμε ότι υπάρχει μια ελπίδα και θα βγούμε νικητές. Ο ρυθμός του ζεϊμπέκικου είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη μουσική», σημειώνει.

«Σπάζοντας» ακόμη ένα στερεότυπο που θέλει το ζεϊμπέκικο να είναι χορός αποκλειστικά ανδρικός, η Κατερίνα Καρατζά εξηγεί πως «παλαιότερα, στη δεκαετία του 50-60 ίσως και πιο νωρίς, οι γυναίκες δεν χόρευαν ζεϊμπέκικο, μόνο οι χήρες που είχαν κάποιο πόνο μέσα τους», ωστόσο σήμερα δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον.

«Είναι ένας χορός συναισθηματικός και για μένα δεν έχει φύλο γιατί η ψυχή, το συναίσθημα δεν έχει φύλο», αναφέρει χαρακτηριστικά εξηγώντας πως το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών της είναι γυναίκες. «Είναι από τους χορούς που αρέσει περισσότερο. Μετά το τσιφτετέλι, το ζεϊμπέκικο γιατί εκφράζονται μέσα από αυτό τον χορό», αναφέρει χαρακτηριστικά.