Έκρηξη στη Βηρυτό: Ο Ρώσος ιδιοκτήτης της «πλωτής βόμβας» και η σχέση με την Κύπρο

Οι αρχικές έρευνες δείχνουν πως χρόνια αδράνειας και αμέλειας σχετικά με την αποθήκευση εξαιρετικά εκρηκτικού υλικού στο λιμάνι τις Βηρυτού προκάλεσαν την έκρηξη που είχε αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 100 ανθρώπων και τον τραυματισμό περίπου 4.000, δήλωσε επίσημη πηγή με γνώση των ευρημάτων.

Για την ώρα λίγα έχουν γίνει γνωστά σχετικά με τον Ρώσο ιδιοκτήτη του εμπορικού πλοίου «Rhosus» που κατασχέθηκε στη Βηρυτό το 2014 και στο οποίο υπήρχαν 2.750 τόνοι λιπάσματος νιτρικού αμμωνίου, φορτίο που ο καπετάνιος είχε τότε χαρακτηρίσει ως «πλωτή βόμβα».

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του Guardian στη Μόσχα, πρώην μέλη του πληρώματος αναφέρουν πως ιδιοκτήτης του πλοίου ήταν ο Igor Grechushkin, Ρώσος υπήκοος που φέρεται να ζει στην Κύπρο.

Το εμπορικό πλοίο έφτασε στη Βηρυτό το 2013, εκτελώντας δρομολόγιο από τη Γεωργία στη Μοζαμβίκη, ωστόσο απαγορεύτηκε ο απόπλους από το λιμάνι της πρωτεύουσας του Λιβάνου είτε επειδή το πλοίο δεν κρίθηκε αξιόπλοο, είτε επειδή ο ιδιοκτήτης δεν είχε καταβάλει τα απαραίτητα τέλη. Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το Γαλλικό Πρακτορείο, ο ελλιμενισμός στη Βηρυτό ήταν εκτός προγράμματος και πραγματοποιήθηκε λόγω βλάβης.

Σε δηλώσεις τους στον Τύπο το 2014, τα πρώην μέλη του πληρώματος υποστήριζαν ότι είχαν εγκαταλειφθεί στη Βηρυτό και πως είχαν μείνει απλήρωτοι για σχεδόν έναν χρόνο. «Ο ιδιοκτήτης ουσιαστικά εγκατέλειψε το πλοίο και το πλήρωμά του», έγραψε ο πρώην καπετάνιος του πλοίου.

«Οι μισθοί δεν πληρώνονται, προμήθειες δεν αγοράζονται. Ο εφοπλιστής αρνήθηκε το φορτίο».

Ένα προφίλ στο LinkedIn που πλέον έχει διαγραφεί, εμφανίζει τον Grechushkin να ζει στην Κύπρο και να εργάζεται ως μάνατζερ στην Unimar Service Ltd.

Στην επιστολή που εστάλη σε Ρώσους δημοσιογράφους από τον πρώην καπετάνιο του Rhosus, το 2014, γίνεται λόγος για «ομηρία» του πληρώματος:

«Οι αρχές της Βηρυτού δεν θέλουν ένα εγκαταλελειμμένο πλοίο στο λιμάνι, ειδικά με φορτίο εκρηκτικών, αυτό είναι το νιτρικό αμμώνιο. Δηλαδή, αυτή είναι μια πλωτή βόμβα, και το πλήρωμα είναι όμηρος πάνω σε αυτήν τη βόμβα»

Το πλήρωμα, κυρίως αποτελούμενο από Ουκρανούς ναυτικούς, κρατήθηκε στο πλοίο για σχεδόν ένα χρόνο πριν απελευθερωθούν. Το νιτρικό αμμώνιο κατασχέθηκε και κρατήθηκε σε αποθήκη στο λιμάνι.

Ο ρωσικός τηλεοπτικός σταθμός Ren TV δημοσίευσε την Τετάρτη την φωτογραφία ενός άνδρα που φέρεται να απεικονίζει τον Igor Grechushkin, χωρίς ωστόσο να αναφέρει την πηγή της φωτογραφίας.

Η επόμενη μέρα μέσα από τον φωτογραφικό φακό του Associated Press

Τι είναι το νιτρικό αμμώνιο

Την αιτία που προκάλεσε τη φονική έκρηξη εξακολουθούν να ερευνούν οι Αρχές του Λιβάνου, αν και ήδη οι δημόσιες τοποθετήσεις των αξιωματούχων φαίνεται να εστιάζουν στο νιτρικό αμμώνιο που παρέμενε αποθηκευμένο επί χρόνια σε αποθήκη κοντά στο λιμάνι της Βηρυτού.

Τόσο ο πρωθυπουργός Χασάν Ντιάμπ, όσο και ο πρόεδρος της χώρας Μισέλ Αούν έκαναν λόγο για την ύπαρξη τόνων αυτής της ουσίας σε αποθήκη τα τελευταία έξι χρόνια, με τον τελευταίο να κάνει λόγο για 2.750 τόνους.

Ο επικεφαλής της γενικής ασφάλειας του Λιβάνου μίλησε για ένα «εξαιρετικά εκρηκτικό υλικό» που είχε κατασχεθεί πριν από αρκετά χρόνια.

Το νιτρικό αμμώνιο, συνδυασμός αμμωνίας και αζώτου, είναι περισσότερο γνωστό για τη χρήση του στα λιπάσματα και –καθώς είναι απίστευτα εκρηκτικό- στις βόμβες.

Στην τρομοκρατική επίθεση στην Οκλαχόμα του 1995 στο Ομοσπονδιακό κτήριο Alfred P. Murrah που κόστισε τη ζωή σε 169 ανθρώπους και τραυμάτισε 467, είχε γίνει γνωστό ότι χρησιμοποιήθηκαν δύο τόνοι νιτρικού αμμώνιου.

Ένα από τα χειρότερα ατυχήματα στην αμερικανική ιστορία με νιτρικό αμμώνιο συνέβη τον Απρίλιο του 1947, όταν ένα πλοίο φορτωμένο με 2.300 τόνους τέτοιου φορτίου πήρε φωτιά ενώ ήταν αγκυροβολημένο στο Τέξας.

Η φωτιά προκάλεσε έκρηξη και ακόμη περισσότερες εστίες, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τότε σχεδόν 400 άνθρωποι και να καταστραφούν περισσότερα από 1.000 κτήρια.