Επιστήμονες βρήκαν συνταγή για πιθανό αντιβιοτικό σε... μεσαιωνικό βιβλίο 1.000 ετών

Καθώς αυτή η αντοχή στα φάρμακα αναμένεται να οδηγήσει σε έως και 10 εκατομμύρια θανάτους έως το 2050, οι επιστήμονες ψάχνουν για εναλλακτικούς τρόπους θεραπείας. Μια ομάδα Βρετανών ερευνητών βρήκε ελπίδα σε ένα απρόσμενο μέρος: ένα μεσαιωνικό χειρόγραφο.

Ένα φυσικό σκεύασμα 1.000 ετών που παρασκευάζεται από κρεμμύδια, σκόρδο, κρασί και χολικά άλατα έχει δείξει ότι έχει αντιβακτηριδιακή δράση πολλά υποσχόμενη στη θεραπεία λοιμώξεων των διαβητικών ποδιών, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε την Τρίτη.

Γνωστή ως «μάτι του Bald», η θεραπεία έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει μολύνσεις από βιομεμβράνη (biofilm) - κοινότητες βακτηρίων που αντιστέκονται στα αντιβιοτικά - καθιστώντας τις πολύ πιο δύσκολες στη θεραπεία, ανέφεραν οι ερευνητές, σύμφωνα με το CNNi.

Το μεσαιωνικό σκεύασμα αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ως πιθανή βοήθεια στη μάχη κατά των υπερμικροβίων το 2015 και η τελευταία μελέτη στο περιοδικό Scientific Reports ρίχνει περισσότερο φως στο πώς λειτουργεί και πώς μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη.

Το σκεύασμα ήταν μεταξύ των συνταγών για φάρμακα, άλατα και θεραπείες στο "Bald's Leechbook", ένα παλιό αγγλικό δερματόδετο βιβλίο που βρίσκεται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη και είναι ένα από τα πρώτα γνωστά ιατρικά κείμενα.

Για την παρασκευή του μείγματος χρησιμοποιούσαν σκόρδα και κρεμμύδια αγορασμένα από κάποια συνηθισμένη αγορά, ενώ το κρασί ήταν ένα αγγλικό λευκό και τα χολικά άλατα προέρχονταν από στομάχι αγελάδας. Το κάθε ένα από τα συστατικά έχει κάποια αντιβακτηριδιακή δράση, όπως επισημαίνει η Φρέια Χάρισον, μικροβιολόγος στη Σχολή Επιστημών Ζωής στο Πανεπιστήμιο του Warwick στο Ηνωμένο Βασίλειο και συγγραφέας της μελέτης.

Η ανακάλυψη έγινε τυχαία, όταν η Χάρισον, η οποία έχει πάθος για την ιστορία του Μεσαίωνα και τις ιστορικές αναπαραστάσεις, άκουσε για το βιβλίο και συνεργάστηκε για την έρευνα με μια πρώην συνάδελφό της, ειδική στα Αρχαία Αγγλικά στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ.

Ένα από τα βασικά ευρήματα της μελέτης ήταν ότι όλο το μείγμα των φυσικών προϊόντων, και όχι μια και μόνο ένωση, προσέδιδε στη θεραπεία μια «ισχυρή δράση κατά του βιοφίλμ».

Η ομάδα έχει επίσης δοκιμάσει την ασφάλεια του μείγματος και η προκαταρκτική έρευνα –η οποία πρόκειται να δημοσιευτεί σύντομα- δείχνει ότι «έχει ένα πολλά υποσχόμενο προφίλ ασφάλειας», δήλωσε η Χάρισον. Το επόμενο βήμα τότε θα ήταν ο χημικός χαρακτηρισμός του μείγματος και η έναρξη δοκιμής επιθέματος σε ανθρώπινο δέρμα, αλλά αυτό καθυστέρησε εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού.

Ωστόσο, όπως εξήγησε η Χάρισον, η φύση της έρευνας ενός συνδυασμού συστατικών, παρά μεμονωμένων φυτών ή ενώσεων, θα μπορούσε να καταστήσει τη διαδικασία ανάπτυξης και έγκρισης της διαδικασίας πιο χρονοβόρα.

Η μελέτη ιστορικών βιβλίων για νέες θεραπείες κάθε άλλο παρά ασυνήθιστη είναι. Η αρτεμισίνη, το φάρμακο κατά της ελονοσίας που προέρχεται από το φυτό των σκουληκιών, ανακαλύφθηκε από τον Κινέζο ερευνητή Tu Youyou, έπειτα από τη μελέτη αρχαίων κινεζικών κειμένων.

Σύμφωνα με τη Χάρισον, το "Bald's Leechbook", περιείχε επίσης μια θεραπεία για την ελονοσία από το ίδιο φυτό που ήταν ενδημικό σε περιοχές της Αγγλίας κατά την πρώιμη μεσαιωνική περίοδο, ωστόσο μέχρι τότε κανείς δεν το είχε λάβει σοβαρά υπόψιν.

1,000-year-old medieval remedy could be potential antibiotic, scientists say, By Katie Hunt, CNNi