ΚΟΣΜΟΣ

Έκλεισε για το κοινό η Αγία Σοφία - Ξεκίνησαν οι επιθεωρήσεις για την μετατροπή σε τζαμί

Έκλεισε για το κοινό η Αγία Σοφία - Ξεκίνησαν οι επιθεωρήσεις για την μετατροπή σε τζαμί
AP Photo/Emrah Gurel

Οι τουρκικές αρχές ξεκίνησαν επιθεωρήσεις στην Αγία Σοφία στο πλαίσιο προετοιμασιών, προκειμένου να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί για μουσουλμανική προσευχή. 

Το μνημείο έκλεισε για τους επισκέπτες σήμερα, Σάββατο, όπως μετέδωσε το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, περιγράφοντας πως ομάδες από το υπουργείο Τουρισμού επιθεώρησαν τον τρούλο και τέσσερις μιναρέδες, στο πλαίσιο των προετοιμασιών.

Η Αγία Σοφία τέθηκε υπό την εποπτεία της Αρχής Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, ο επικεφαλής της οποίας Αλί Ερμπάς δήλωσε ότι η υπηρεσία του έχει ήδη ξεκινήσει προετοιμασίες προκειμένου να είναι όλα έτοιμα έως την 24η Ιουλίου.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι η Αγία Σοφία θα ανοίξει ως τζαμί για μουσουλμανική λατρεία την 24η Ιουλίου, για πρώτη φορά από το 1934 και το διάταγμα της κυβέρνησης του Κεμάλ Ατατούρκ, με το οποίο το βυζαντινό μνημείο είχε μετατραπεί σε μουσείο.

Αυτή τη στιγμή εξετάζονται διάφορα σενάρια, ενώ έχουν κατατεθεί προτάσεις για το πώς θα καλυφθούν οι αγιογραφίες κατά τη διάρκεια της μουσουλμανικής προσευχής.

Σύμφωνα με τη Hurriyet, το ένα σενάριο είναι να τοποθετηθούν ειδικές κουρτίνες ή ξύλινα παραβάν, που θα κλείνουν κατά τη διάρκεια της προσευχής.

Παράλληλα, στο «τραπέζι» βρίσκεται και το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν κάποια φωτιστικά τρικ για να μην διακρίνονται οι αγιογραφίες.

Σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, δεν αποκλείεται στο πάτωμα να τοποθετηθούν χαλιά που θα φωτίζονται την ώρα της προσευχής, για να σκοτεινιάζει ο υπόλοιπος χώρος.

Διάκοσμοι της βυζαντινής περιόδου, από την πριν την Άλωση εποχή που η Αγία Σοφία λειτουργούσε ως εκκλησία, θα διατηρηθούν χωρίς να καλυφθούν, εφόσον δεν απεικονίζουν πρόσωπα. Η απεικόνιση προσώπων απαγορεύεται στο σουνιτικό Ισλάμ.

Aκόμη, το μαρμάρινο δάπεδο θα καλυφθεί με τάπητα και όπου υπάρχουν βαθουλώματα και φθορές θα γίνει αποκατάσταση με ειδικό υλικό.

Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών έστειλε επιστολή στον Ερντογάν

Σημειώνεται πως η κίνηση αυτή της Άγκυρας έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε όλο τον κόσμο.

Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, που συγκεντρώνει περίπου 350 χριστιανικές εκκλησίες, εξέφρασε τη «θλίψη και την ανησυχία του».

Ο ασκών χρέη γενικού γραμματέα του Συμβουλίου, ο καθηγητής Γιόαν Σάουκα, αναφέρθηκε στο θέμα σε επιστολή προς τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του οργανισμού, με έδρα τη Γενεύη.

Από το 1934, την ημερομηνία μετατροπής της σε μουσείο, η Αγία Σοφία «ήταν ένας τόπος δεκτικότητας, συνάντησης και έμπνευσης για τους ανθρώπους όλων των εθνών και όλων των θρησκειών», επισημαίνεται στην επιστολή προς τον Ερντογάν.

Ήταν μια απόδειξη της «προσήλωσης της Τουρκίας στην κοσμικότητα» και της «επιθυμίας της να αφήσει πίσω όλες τις συγκρούσεις του παρελθόντος».

Ο Γιόαν Σάουκα καταλογίζει στον Τούρκο πρόεδρο ότι «ανέτρεψε αυτή τη θετική ένδειξη δεκτικότητας της Τουρκίας μετατρέποντάς την σε ένδειξη αποκλεισμού και διχασμού».

Αρχιεπίσκοπος Αμερικής: Το χειρότερο παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού

Αντίθετος στην απόφαση να μετατραπεί σε τζαμί η Αγία Σοφία είναι και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος.

Ειδικότερα, σε ανάρτησή του στο Facebook και το Twitter χαρακτηρίζει τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί «το χειρότερο παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού».

Επισημαίνει, μάλιστα, ότι «Καταργώντας την Αγία Σοφία ως μνημείο, η Τουρκία κλείνει το παράθυρο που ο Ατατούρκ άνοιξε στον κόσμο».

Σε άλλη ανάρτησή του, σημειώνει ότι «Τα συνταρακτικά νέα σχετικά με την Αγία Σοφία ελπίζουμε να μη σηματοδοτούν την επιδείνωση της πολιτικής της τουρκικής κυβέρνησης έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των άλλων χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας, δηλαδή την προσβολή της θρησκευτικής ελευθερίας».

Την ίδια ώρα, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος, που συγλήθηκε εκτάκτως από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, τονίζει σε ανακοινωθέν που εξέδωσε ότι «Για τους ορθοδόξους όλου του κόσμου, αλλά και για όλο τον χριστιανικό κόσμο, η Αγία Σοφία, η Κωνσταντινούπολη και το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτελούν ιερά πνευματικά κέντρα και παρακαταθήκη της πίστεως και της παραδόσεώς μας» και καλεί την τουρκική κυβέρνηση «να επιδείξει σεβασμό στην πανορθόδοξη και παγχριστιανική συνείδηση, η οποία σήμερα πληγώθηκε με την ατυχή αυτή απόφασή της».

Εν συνεχεία, εκφράζει την ελπίδα «αυτό να μη σημάνει και υπαναχώρηση και επιδείνωση της στάσης της τουρκικής κυβερνήσεως έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των λοιπών χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας και μια αρνητική στροφή στον σεβασμό των θρησκευτικών ελευθεριών».

Διπλωματικός «πυρετός» για την Αγία Σοφία: Τηλεφωνικές επαφές Μητσοτάκη σε διεθνές επίπεδο

Καταληκτικά, τονίζει ότι: «Η ιεραρχία, ο ιερός κλήρος, οι μοναχοί και ο πιστός λαός της Αρχιεπισκοπής μας είναι ανήσυχοι και προσεύχονται θερμά για την επικράτηση της ειρήνης, της αγάπης και της ευημερίας στην περιοχή, αλλά και για την αναθεώρηση της θλιβερής αυτής απόφασης».

Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας: Κανείς δεν μπορεί να διαγράψει την ιστορική πραγματικότητα

Για αποφάσεις, που, «ενώ για ορισμένους φαίνονται γενναίες, στην πραγματικότητα αποδεικνύουν μικροψυχία, εμπάθεια, μισαλλοδοξία και θρησκευτικό φανατισμό, γι' αυτό και γράφονται στην ιστορία με μαύρα γράμματα», αναφέρεται σε ανακοίνωσή της η Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας για την απόφαση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε μουσουλμανικό τέμενος.

Σύμφωνα με το ανακοινωθέν: «Με βαθύτατη θλίψη και πόνο ψυχής ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ.κ. Μακάριος, οι Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι της Αυστραλίας, όλος ο κλήρος, οι μοναστικές αδελφότητες και οι εκατοντάδες χιλιάδες Ορθοδόξων πιστών στην πέμπτη Ήπειρο και σε όλη την Ωκεανία πληροφορηθήκαμε την, άνευ αναγκαιότητας, απόφαση του Προέδρου της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να μετατρέψει την Αγία Σοφία, σε μουσουλμανικό τέμενος.

Δυστυχώς, κάποιες αποφάσεις, ενώ για ορισμένους φαίνονται γενναίες, στην πραγματικότητα αποδεικνύουν μικροψυχία, εμπάθεια, μισαλλοδοξία και θρησκευτικό φανατισμό, γι' αυτό και γράφονται στην ιστορία με μαύρα γράμματα».

Εν συνεχεία, υπογραμμίζεται ότι «η απόφαση αυτή είναι άδικη πρωτίστως για τον λαό της Τουρκίας και το μέλλον του, ενώ αποδεικνύει ασέβεια στη μνήμη του ιδρυτού της Τουρκικής Δημοκρατίας Κεμάλ Ατατούρκ.

Η απόφαση αυτή συνιστά ιεροσυλία σε ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, το οποίο παράλληλα αποτελεί και παγκόσμιο σύμβολο της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του Χριστιανισμού. Η Αγία Σοφία ανήκει σε όλο τον κόσμο».

Τέλος, σημειώνεται ότι «για μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς η Αγία Σοφία θα συνεχίσει να είναι ένα αιώνιο σύμβολο. Ψάλλομε το "Τη Υπερμάχω" και νοερώς κάνουμε το προσκύνημά μας στην Αγία Σοφία. Κλείνουμε τα μάτια μας και αισθανόμαστε τον πρώτο τρούλο της ανθρώπινης ιστορίας να σκεπάζει όλη την οικουμένη. Κανείς δεν μπορεί να διαγράψει την αλήθεια και την ιστορική πραγματικότητα.

Προσευχόμαστε και πιστεύομε ότι σύντομα θα αποκατασταθεί η αδικία ενώπιον της ιστορίας και της ανθρωπότητας».