Η σκληρή εκδοχή της αυστριακής ακροδεξιάς προηγείται στις δημοσκοπήσεις

Τα παραπάνω αποκρυσταλλώνονται στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση που δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του εβδομαδιαίου πολιτικο-οικονομικού περιοδικού Profil, το οποίο κυκλοφορεί αύριο Δευτέρα (22/1).

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, τα δύο κόμματα που συναπαρτίζουν σήμερα τον κυβερνητικό συνασπισμό -το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Αυστρίας (SPÖ) και το Αυστριακό Λαϊκό Κόμμα (ÖVP)- ακολουθούν με ποσοστά που υπολείπονται αρκετά εκείνου των Ελευθέρων.

Το Λαϊκό Κόμμα καταγράφεται στο 24% και οι Σοσιαλδημοκράτες σε απόσταστη αναπνοής στο 23%, ενώ ακολουθούν οι Πράσινοι (Die Grünen) με ποσοστό 12% και το φιλελέυθερο NEOS (Νέα Αυστρία) με 8%.

Στη δημοφιλία των πολιτικών αρχηγών, ο αρχηγός του FPÖ, Χάιντς Κρίστιαν Στράχε (Heinz-Christian Strache) προηγείται με ποσοστό 22%, που είναι βελτιωμένο κατά τρεις μονάδες σε σχέση με την αντίστοιχη δημοσκόπηση που είχε δημοσιευθεί προ μηνός στο Profil.

Ακολουθούν ο σημερινός καγκελάριος και αρχηγός των Σοσιαλδημοκρατών Βέρνερ Φάιμαν (Werner Faymann) με 17% και ο αντικαγκελάριος και αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος Ράινχολντ Μιτερλένερ (Reinhold Mitterlehner) με 15%, ενώ η επικεφαλής των Πράσινων Εύα Γκλαβίσνιγκ (Eva Glawischnig) εμφανίζεται με ποσοστό 6% και ο Ματίας Στρολτς (Matthias Strolz) του NEOS με 5%.

Ένα κόμμα με παρελθόν

Το FPÖ ιδρύθηκε το 1956 και ο πρώτος πρόεδρός του ήταν ένας πρώην ταξίαρχος των SS που είχε φυλακιστεί το 1950-1953 για τη συμμετοχή του στο ναζιστικό καθεστώς. Καθ' όλη τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, FPÖ προηγείται στις δημοσκοπήσεις.

Όπως σημειώνουν οι πολιτικοί αναλυτές, η υπεροχή του αυτή έχει επιτευχθεί, δίχως ο 47χρονος σήμερα αρχηγός του να έχει καταβάλει ιδιαίτερες προσπάθειες. Σημειώνουν δε ότι ο Στράχε είναι σκληροπυρηνικός σε σχέση με τον διαβόητο πρώην ηγέτη του FPÖ και μέντορά του ίδιου, τον Γεργκ Χάιντερ (Jörg Haider).

Ο τελευταίος είχε αποχωρήσει από το ιστορικό κόμμα της ακροδεξιάς τον Απρίλιο του 2005, ιδρύοντας τη μετριοπαθέστερη Συμμαχία για το Μέλλον της Αυστρίας (Bündnis Zukunft Österreich - BZÖ). Πολιτευόμενος επί τρεις δεκαετίες στο νότιο κρατίδιο της Καρινθίας, ο -θεωρούμενος ως χαρισματικός- Χάιντερ έχασε τη ζωή του σε τροχαίο στις 11 Οκτωβρίου 2008, σε ηλικία 58 ετών, δύο εβδομάδες μετά τις πρόωρες εκλογές του Σεπτεμβρίου. Μετά το θάνατό του και έχοντας έρθει τέταρτη πίσω από το FPÖ του Στράχερ, η Συμμαχία του εκλειπόντος έκανε στροφή προς το κέντρο, φθίνοντας έκτοτε διαρκώς. Το FPÖ παρέμεινε ο κυρίαρχος εκφραστής στο δεξιότερο τμήμα του πολιτικού φάσματος.

Αξίζει εδώ να παρατηρήσει κανείς πως το 2008 τα δύο κόμματα μαζί είχαν λάβει το 28,24% (17,54% και 10,70%) των ψήφων. Δηλαδή, πριν ακόμα φανούν οι συνέπειες της μεγάλης κρίσης που ξεσπούσε ακριβώς την ίδια περίοδο, η ακροδεξιά προσέλκυε πάνω από το ένα τέταρτο των Αυστριακών ψηφοφόρων.

Ο Φάιμαν, νικητής εκείνων των εκλογών, θα σχημάτιζε κυβέρνηση με το Λαϊκό Κόμμα. Σοσιαλδημοκράτες και Συντηρητικοί είδαν αμφότεροι τα ποσοστά τους να υποχωρούν από έξι έως οκτώ μονάδες στα επίπεδα του 35%. Οι παραπάνω τάσεις ενισχύθηκαν στις εκλογές του 2013, αποδυναμώνοντας περαιτέρω τον μεγάλο συνασπισμό, ο οποίος παραμένει υπό τον Φάιμαν στην εξουσία μέχρι τις μέρες μας.

Όπως σχολιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι πρόσφατες εξελίξεις που σχετίζονται με την ασφάλεια και τις γεωπολιτικές εντάσεις, και ιδιαίτερα οι τεράστιες προσφυγικές ροές, δείχνουν να ευνοούν το Κόμμα της Ελευθερίας.

Στα κεντρικά θέματα της πολιτικής αντιπαράθεσης δεν λείπουν οι αναφορές στις αιτήσεις χορήγησης ασύλου, που καταγράφηκαν στις 90.000 το 2015, αλλά και η ανεργία. Αν και τα ποσοστά της συγκαταλέγονται στα χαμηλότερα αναμεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο αριθμός εν τούτοις των ανέργων έχει ξεπεράσει τις 400.000, ενεργοποιώντας τους γνωστούς μηχανισμούς κοινωνικών αντανακλαστικών.

Εκμεταλλευόμενοι στο έπακρο τα παραπάνω, οι πολιτευτές του FPÖ σημείωσαν εντυπωσιακές επιτυχίες στις πρόσφατες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές στο ομόσπονδο κρατίδιο της Άνω Αυστρίας, όπου διπλασίασαν τη δύναμή τους, ξεπερνώντας το 30%, ποσοστό που άγγιξαν στον δήμο και στο ομόσπονδο κρατίδιο της Βιέννης.

Κυβερνώσα ακροδεξιά

Η ιδέα ενός ακροδεξιού κόμματος στην κυβέρνηση δεν είναι κάτι καινούριο για την αυστριακή πολιτική σκηνή, καθώς τον Οκτώβριο του 1999 το FPÖ είχε έρθει δεύτερο πίσω από τους Σοσιαλδημοκράτες, ενώ συγκυβέρνησε μαζί τους την περίοδο 5/1983-1/1987 -για πρώτη φορά στην ιστορία του. Σημειώνεται πως οι Σοσιαλδημοκράτες κέρδιζαν ανελλιπώς από το 1970· και από το 1987 έως το 1999 θα σχημάτιζαν τέσσερις κυβερνήσεις με τους Συντηρητικούς, που καταλάμβαναν τη δεύτερη θέση.

Το 1999 ήταν μια χρονιά ορόσημο. Το SPÖ νίκησε ξανά, αλλά τη δεύτερη θέση κατέλαβε το FPÖ του Χάιντερ με διαφορά μικρότερη των πεντακοσίων ψήφων από το τρίτο ÖVP.

Μετά την κατάρρευση των συνομιλιών ανάμεσα στα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας, ο αρχηγός του ÖVP Βόλφγκανγκ Σούσελ (Wolfgang Schüssel) σχημάτισε κυβέρνηση με τον Χάιντερ, προκαλώντας οργισμένες αντιδράσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Μεγάλη εσωκομματική κρίση στους κόλπους των ακροδεξιών κυβερνητικών εταίρων οδήγησε στις πρόωρες εκλογές του Νοέμβρίου του 2002. Το ÖVP θριάμβευσε, νικώντας για πρώτη φορά μετά από το 1966. Ο Σούσελ σχημάτισε τη δεύτερη κυβέρνησή του (2/2003-1/2007), ανανεώνοντας τη συμμαχία με το FPÖ. Ο Χάιντερ δήλωνε τότε ότι θα έπρεπε να γίνει αυτός καγκελάριος κατά το παράδειγμα του 1999, που είχε αφήσει εποχή στα πολιτικά πράγματα της Ευρώπης.

Μιλώντας για συμμετοχή της ακροδεξιάς στην κυβέρνηση, η νεότευκτη Συμμαχία του Χάιντερ θα γινόταν το πρώτο κόμμα που συμμετείχε σε αυστριακή κυβέρνηση χωρίς εκλογές. Μετά το σχίσμα του 2005, τη θέση του κυβερνητικού εταίροι κατέλαβαν οι «μετριοπαθείς» ακροδεξιοί του BZÖ υπό τον Χάιντερ, διατηρώντας την αντικαγκελαρία και τρία υπουργεία: Μεταφορών, Δικαιοσύνης και Κοινωνικής Ασφάλειας.

Με τις εκλογές του 2006, ο μεγάλος συνασπισμός υπό τους Σοσιαλδημοκράτες, που επανήλθαν στις νίκες, κυβέρνησε για δύο χρόνια. Το σκηνικό της παραδοσιακής αυτής συνεργασίας ανανεώθηκε το 2008 υπό τον Φάιμαν και το FPÖ να επανέρχεται στην τρίτη θέση, αποδεικνύοντας τη ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού και την κατεδάφιση των ιδεολογικών γραμμών στην πολιτική σκηνή της Βιέννης.

Η Βιέννη ως Χαλέπι

To Profil θεωρείται το αυστριακό αντίστοιχο του Der Spiegel και το ιδεολογικό του στίγμα εντοπίζεται στις προοδευτικές περιοχές του πολιτικού χάρτη. Εκτός από τη δημοσκόπηση που επιβεβαιώνει την υπεροχή του Στράχερ, στο αυριανό τεύχος δημοσιεύεται ένας χάρτης της Βιέννης. Το ιδιαίτερο στοιχείο του χάρτη είναι ότι παίρνει τις γραμμές των συγκρούσεων, όπως έχουν διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα γύρω από το Χαλέπι της Συρίας και τις αποτυπώνει στην κεντρική Ευρώπη, με την αυστριακή πρωτεύουσα στη θέση της πολύπαθης συριακής πόλης.

Ο ρεπόρτερ, που έστησαν το αφιέρωμα για την πολιορκία της συριακής πόλης, εξηγούν ότι αυτός είναι ένας τρόπος να καταδειχθεί η τραγωδία του συριακού εμφυλίου: η εξαφάνιση μιας μεγαλούπολης να αποκτήσει συντεταγμένες και διαστάσεις που όλοι κατανοούν.

Αναρωτιέται, βέβαια, κανείς αν ο παραλληλισμός θα ειδωθεί σύμφωνα με τις προθέσεις των δημιουργών του. Παρατηρώντας κανείς τον χάρτη, το Ισλαμικό Κράτος εκτείνεται από τον Δούναβη έως τα σύνορα με τη Σλοβακία και πιθανολογεί κανείς ότι η Ράκα συμπίπτει με τη Βουδαπέστη. Οι δυνάμεις του Άσαντ προελαύνουν, μοιάζοντας σαν να έχουν διασχίσει όλες τις Άλπεις· το πράγμα γίνεται χειρότερο, αν σκεφτεί κανείς ότι οι Σιίτες -ως άλλοι Προτεστάντες- έχουν στο πλάι τους τους διαχρονικά κακούς Ρώσους, οι οποίοι -σε αντίθεση με τη ψυχροπολεμική Βιέννη- αυτή τη φορά φαίνεται να επιτίθενται από Δυσμάς.

Πόσο δύσκολο άραγε είναι για τον Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε να περάσει την ακροδεξιά του ατζέντα, όταν τα καλοπροαίρετα παραδείγματα μιλάνε από μόνα τους;

Διαβάστε ακόμη:

Διάσκεψη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων συγκαλεί η Αυστρία για το προσφυγικό