Οι προσφυγικές ροές θα αυξηθούν την Άνοιξη προειδοποιεί ο Επίτροπος Μετανάστευσης

O Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας βρέθηκε στις ΗΠΑ προσκεκλημένος του πανεπιστημίου Harvard, όπου είχε σειρά επαφών. Στο πλαίσιο αυτής της επίσκεψης και με το παρασκήνιο των συζητήσεων στις Βρυξέλλες για το μέλλον της Βρετανίας στη Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) να επισκιάζει τη συζήτηση για το προσφυγικό, ο κ. Αβραμόπουλος παρέθεσε την εναρκτήρια ομιλία του ετήσιου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου στη Σχολή Διακυβέρνησης Τζον Φ. Κένεντι (Harvard Kennedy School), η οποία είχε τίτλο: «Η Ευρώπη στα σταυροδρόμια της προσφυγικής κρίσης και της κρίσης στην ασφάλεια».

Στην ομιλία του o Έλληνας Επίτροπος σημείωσε πως «η Ευρώπη σήμερα αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη προσφυγική πρόκληση από το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου», κάνοντας λόγο για πρωτοφανή νούμερα, όπως αυτά έχουν καταγραφεί στο ένα και πλέον εκατομμύριο αφίξεων το 2015, στα 1,2 εκατομμύρια αιτήματα ασύλου και τον τραγικό αριθμών των 3.771 επίσημα καταγεγραμμένων θανάτων προσφύγων και μεταναστών στη Μεσόγειο.

Λαμβάνοντας υπόψη την εκρηκτική αστάθεια στις χώρες προέλευσης των αιτούντων άσυλο, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος εκτίμησε ότι οι μεταναστευτικές ροές θα συνεχισθούν και, μάλιστα, «καθώς πλησιάζει η άνοιξη αναμένεται τα νούμερα να αυξηθούν ακόμη περισσότερο».

Έστειλε δε από τη Βοστώνη το δικό του μήνυμα στα κράτη μέλη της ΕΕ:

Όσο οι χώρες της ΕΕ ρίχνουν την ευθύνη η μια στην άλλη η κατάσταση θα χειροτερεύσει. Ο μόνος δρόμος είναι μία συνεπής και συντονισμένη ευρωπαϊκή και παγκόσμια προσέγγιση που θα τεθεί άμεσα σε εφαρμογή.

Η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων

Σ' αυτό το σημείο περιέγραψε μια κατάσταση όπου η κλιμάκωση των μεταναστευτικών ροών οδηγεί σε επανεισαγωγή εσωτερικών συνοριακών ελέγχων σε διάφορα κράτη-μέλη, κάτι που -όπως τόνισε- έχει ως συνέπεια «ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα που είναι η ελεύθερη κυκλοφορία, τη στιγμή αυτή βρίσκεται υπό δοκιμασία».

Ο Έλληνας επίτροπος παρουσίασε την Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τη Μετανάστευση, όπως αυτή παρουσιάστηκε τον περασμένο Μάιο, και ενημέρωσε το ακροατήριό του για την εφαρμογή του εκτάκτου σχεδίουν μετεγκατάστασης (σ.σ. Σχέδιο Γιούνκερ) από την Ιταλία και την Ελλάδα για 160.000 αιτούντες άσυλο, προκειμένου να περιοριστεί η πίεση στις δύο αυτές χώρες.

Όπως σημείωσε, τα κέντρα επεξεργασίας και καταγραφής στα σημεία άφιξης των προσφύγων στην Ιταλία και την Ελλάδα ολοκληρώνονται, διασφαλίζοντας ότι κάθε πρόσφυγας καταγράφεται, δακτυλοσκοπείται και ταυτοποιείται άμεσα.

Εξήγησε δε ότι τα παραπάνω συνιστούν την ουσιαστική και συντονισμένη στήριξη στα κράτη μέλη της ΕΕ, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του προβλήματος, και εμφανίστηκε κατηγορηματικός ότι:

Το σύστημα μετεγκατάστασης βασίζεται στη σωστή λειτουργία των hotspots.

Παράλληλα με το σχέδιο μετεγκατάστασης, ο κ. Αβραμόπουλος αναφέρθηκε και στο Σχέδιο Δράσης, που έχει κατατεθεί και που στο ένα του σκέλος αφορά στον «αγώνα ενάντια στους παράνομους διακινητές» και στο άλλο στην «επιστροφή των παράτυπων μεταναστών» στις χώρες προέλευσης τους.

Τελευταίο στην κατηγορία των πολιτικών φύλαξης των εξωτερικών συνόρων ανέφερε την πρόταση του Δεκεμβρίου για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, η οποία θα διαθέτει ικανούς πόρους και δυναμικό, προκειμένου να αναλαμβάνει δράση και να εμποδίζει την εξέλιξη κρίσεων στα σύνορα.

Ο εν λόγω οργανισμός προβλέπεται να λαμβάνει άμεσα επιχειρησιακά μέτρα όταν προκύπτουν προβλήματα στα εξωτερικά σύνορα, προσφέροντας στήριξη στα κράτη μέλη σε ό,τι αφορά στην επιστροφή μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους.

Τρομοκρατίας το ανάγνωσμα

Στη συνέχεια ο Επίτροπος Μετανάστευσης αναφέρθηκε στο δεύτερο σκέλος ενεργειών που έχουν συνδεθεί με την προσφυγική κρίση και αφορά στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Περιγράφοντας το 2015 ως μια χρονιά στην οποία «έλαβαν χώρα διάφορες αιματηρές επιθέσεις σε ευρωπαϊκό έδαφος», ο κ. Αβραμόπουλος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στα μέτρα που λαμβάνονται και για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, όπως αυτά περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Ασφάλεια που κατατέθηκε τον Απρίλιο του 2015.

«Η ανταπόκρισή μας υπήρξε ξανά ολοκληρωμένη», υπερθεμάτισε για τα σχετικά μέτρα που έχουν προγραμματιστεί, αναφερόμενος ουσιαστικά στις αποφάσεις της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιοσύνης στις Βρυξέλλες, στις 20 Νοεμβρίου 2015.

Οι αποφάσεις αυτές περιελάμβαναν:

• τη συμφωνία θέσπισης ευρωπαϊκών κανόνων για την ανταλλαγή των στοιχείων ονομάτων επιβατών (Passenger Name Accord - PNR – Φάκελος Ονομάτων Επιβατών,
• την πρόταση για την ποινικοποίηση τρομοκρατικών αδικημάτων κατά μήκος της Ένωσης.
• την εισαγωγή αυστηρότερων κανόνων για τον έλεγχο των πυροβόλων όπλων,
• σειρά δράσεων με φορείς από την κοινωνία των πολιτών για την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης των Ευρωπαίων νέων,
• την συνεργασία με εκπροσώπους των εταιρειών του διαδικτύου για την καταπολέμηση του περιεχομένου ιστοσελίδων που συνδέεται με την ιντερνετική τρομοκρατία στο διαδίκτυο.

Όπως τόνισε ο Επίτροπος, «θα συνεχίσουμε στον δρόμο αυτό που έχουμε χαράξει για να διασφαλίσουμε την προστασία των πολιτών μας».

Ο κ. Αβραμόπουλος ανέφερε ότι το 2016 θα είναι η χρονιά όπου οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν «στην καταπολέμηση της χρηματοδότησης των τρομοκρατικών οργανώσεων». Ως προς αυτό διέκρινε ξανά τις ευθύνες των κρατών-μελών της ΕΕ:

Έχουμε επανειλημμένως ζητήσει από τις χώρες της ΕΕ να επιδείξουν κλίμα περισσότερης αλληλεγγύης και συνευθύνης. Αν δεν αποδώσουμε σύντομα τα επιθυμητά αποτελέσματα, κινδυνεύουμε να προκαλέσουμε αντι-μεταναστευτικά αισθήματα κατά μήκος της Ευρώπης. Η ξενοφοβία δείχνει το άσχημο πρόσωπό της ξανά. Ο λαϊκισμός αυξάνεται. Αρχίζουμε να παρατηρούμε ξανά σκιές του παρελθόντος, που δεν πιστέψαμε ότι θα μπορούσαμε να ξαναζήσουμε.

Μεταναστευτική πολιτική Βρυξελλών

Σ' αυτό το σημείο, ο κ. Αβραμόπουλος έκανε λόγο για πέντε τομείς στους οποίους εστιάζεται η μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ, οι οποίοι είναι:

1. Η λειτουργία του Κοινού Ευρωπαϊκού συστήματος Ασύλου, χωρίς την οποία «η ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών μέσα στην Ένωση θα εξακολουθήσει να βρίσκεται σε κίνδυνο», όπως τόνισε, υποστηρίζοντας ότι το σύστημα ελέγχου των εξωτερικών συνόρων και η πολιτική ασύλου είναι αλληλένδετα.
   
2. Η διαδικασία επεξεργασίας των αιτήσεων άσυλου για τις νέες αφίξεις. Σ' αυτό έκανε μια παρατήρηση με ιδιαίτερη σημασία: «Το Δουβλίνο χρειάζεται αλλαγές (...) ώστε να διασφαλισθεί μεγαλύτερη αλληλεγγύη ανάμεσα στα κράτη-μέλη».
   
3. Η εξασφάλιση δημιουργίας νόμιμων και ασφαλών διόδων προς την ΕΕ (θέση που εμφανίζεται διαρκώς στις αναφορές της Άνγκελα Μέρκελ). Εδώ ο κ. Αβραμόπουλος υποστήριξε ότι «επιθυμούμε τη μείωση των παράτυπων μεταναστών χωρίς να δημιουργήσουμε μια Ευρώπη φρούριο».
4. Η δημιουργία μιας πιο προσβάσιμης και ελκυστικής ΕΕ με υψηλά εξειδικευμένο δυναμικό προκειμένου οι μετανάστες να μπορούν να εργασθούν και να εγκατασταθούν σε αυτήν. Εδώ, αναφέρθηκε στα δημογραφικά στοιχεία και τη γήρανση του πληθυσμού στη Γηραιά Ήπειρο.
5. Η ένταξη και ενσωμάτωση των προσφύγων, πεδίο προτεραιότητας το οποίο -όπως τόνισε- «συχνά λησμονούμε, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντικό». Εδώ, επικαλέστηκε την αμερικανική ιστορία και τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα των ΗΠΑ, «όπου ο καθένας είναι Αμερικάνος, διατηρώντας παράλληλα την ταυτότητα και τις ρίζες του», δηλώνοντας σίγουρος ότι το ακροατήριό του συμμερίζεται αυτήν την άποψη.
   
   

Το μοίρασμα των βαρών στον 21ο αιώνα

Αναφερόμενος στις γεωπολιτικές εντάσεις, τις διαμάχες, τους πολέμους τη δημογραφική αλλαγή, την κλιματική αλλαγή και την αυξανόμενη ανισότητα παγκόσμια, υποστήριξε ότι αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της συνεργασίας.

Αυτό ακριβώς κάνουμε τώρα με την βοήθεια του ΝΑΤΟ στα σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Πρόκειται για μια συνεργασία που θα βοηθήσει την Ελλάδα και την Τουρκία να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Χρειαζόμαστε περισσότερες παγκόσμιες συνεργασίες όπως αυτή.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος παραδέχθηκε ότι «η συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Συρία είναι ο κύριος λόγος που οι πρόσφυγες αναζητούν προστασία στην Ευρώπη», καλώντας τους Αμερικανούς εταίρους της Ευρώπης να πράξουν το ίδιο, και να μοιραστούν περισσότερο από το βάρος.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε:

• στο σχέδιο βοήθειας της Τουρκίας (Refugee Facility), όπου έχουν αφιερωθεί «τεράστια οικονομικά ποσά, απ’ ευθείας για την υγεία και την εκπαίδευση των προσφύγων»,
• στα 4 δισ. για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε χώρες όπως η Ιορδανία, το Ιράκ και ο Λίβανος,
• τη δέσμευση των δωρητών για τη Συρια για ποσά άνω των 3 δισ. ευρώ,
• τη δημιουργία Καταπιστευματικού Ταμείου (Trust Fund) 3 δισ. ευρώ για την Αφρική.

Εδώ έκανε τον εξής διαχωρισμό:

Ενώ οι χρηματοδοτικές συνεισφορές είναι σημαντικές, δεν αποτελούν και την μόνη απάντηση. Η αλληλεγγύη και η ευθύνη για τα παγκόσμια προβλήματα θα πρέπει να καθοδηγούν τις δράσεις μας.

Εξήγησε δε ότι δεν είναι μόνο η σύγκρουση στη Συρία, που ωθεί ανθρώπους να ζητούν προστασία σε άλλες χώρες, αναφερόμενος στο Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Σομαλία, την Ερυθραία, το Σουδάν, το Ιράκ και τη Νιγηρία, «χώρες των οποίων οι πολίτες αναζητούν καταφύγιο στην ΕΕ ή σε άλλες χώρες».

Και ο πιο καλόπιστος παρατηρητής διαπιστώνει εδώ μία αντίφαση ανάμεσα στην παραδοχή πως υπάρχουν και άλλες χώρες εκτός των Συρία-Ιράκ-Αφγανιστάν που πυροδοτούν προσφυγικές ροές και στην ευρωπαϊκή πολιτική που θεωρεί ότι δεν συντρέχουν ανθρωπιστικοί λόγοι για την απόδοση ασύλου σε όσους προέρχονται από αυτές.

Σ' αυτό το σημείο ο Επίτροπος Μετανάστευσης όρισε τα τρία βασικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο:

1. Συνευθύνη: Πώς θα μοιραστούμε καλύτερα αυτήν της πρόκλησης σε παγκόσμιο επίπεδο.
2. Προστασία: Πώς θα προστατεύσουμε τους ευάλωτους μετανάστες που δεν εμπίπτουν στον ορισμό «πρόσφυγας».
3. Διακυβέρνηση: Τι είδους συστήματα και οργανισμούς χρειαζόμαστε για την διασφάλιση της προστασίας εκείνων που την έχουν ανάγκη; Επίσης, πώς μπορούμε να συνεισφέρουμε στο να καταστήσουμε ασφαλέστερες τις συνθήκες διαβίωσης στις χώρες τους, ώστε να μην χρειάζεται να αναγκάζονται να φεύγουν στο εξωτερικό.

Και ο πιο καλόπιστος παρατηρητής διαπιστώνει εδώ μία αντίφαση ανάμεσα στην παραδοχή πως υπάρχουν και άλλες χώρες εκτός των Συρία-Ιράκ-Αφγανιστάν που πυροδοτούν προσφυγικές ροές και στην ευρωπαϊκή πολιτική που θεωρεί ότι δεν συντρέχουν ανθρωπιστικοί λόγοι για την απόδοση ασύλου σε όσους προέρχονται από αυτές.

Υποστηρίζοντας ότι το 2016, θα είναι ένα κρίσιμο έτος για την Ευρώπη όσον αφορά τη μετανάστευση (προηγουμένως είχε αναφέρει ότι είναι έτος καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας), ο Δημήτρης Αβραμόπουλος δεν έκρυψε την ανησυχία του για τις «καταστρεπτικές επιπτώσεις του λαϊκισμού, της ξενοφοβίας και του εθνικισμού πάνω στο αξιακό σύστημα των Δημοκρατιών μας», που -όπως είπε- «υπονομεύουν όλες τις μεγάλες επιτυχίες του τελευταίου αιώνα, συμπεριλαμβανομένου και του ευρωπαϊκού οράματος».

Σύμφωνα με τον Επίτροπο, «όλοι πρέπει να ανησυχούν ότι ο λαϊκισμός κερδίζει έδαφος σε όλο τον κόσμο», ενώ εξέφρασε την αγωνία του για το «επικίνδυνο και εκρηκτικό μείγμα που μαζί με τον εθνικισμό προβάλουν εύκολες και απλοϊκές απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα».

Ο κ. Αβραμόπουλος προειδοποίησε ότι αν αυτές οι δυνάμεις του λαϊκισμού επικρατήσουν τότε ο κόσμος θα οπισθοδρομήσει στο σκοτεινό παρελθόν του:

Έχουμε υποχρέωση και καθήκον να σκεφτόμαστε, να δρούμε και αντιδρούμε, σύμφωνα με τις αξίες και τη λογική πάνω στις οποίες χτίστηκε η μεταπολεμική παγκόσμια κοινότητα και το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Για να το θέσω απλά: Ναι, χρειάζεται να ορθώσουμε φράχτες και τοίχους, αλλά για να εμποδίσουμε αυτούς που θέλουν πραγματικά να χτίσουν τοίχους που θα διαιρέσουν και πάλι τα έθνη και τους πολίτες.

Διαβάστε ακόμη:

Ευρωσυμφωνία για την υποδοχή 100.000 προσφύγων στα Βαλκάνια

Διεθνής συνάντηση για το προσφυγικό όσο οι πνιγμοί συνεχίζονται

Ανταλλάγματα Ευρώπης στην Αφρική για να πάρει τους πρόσφυγες πίσω

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισέρχεται σε αχαρτογράφητα νερά

Πεδίο σύγκρουσης η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης

Πού βρίσκεται η Ελλάδα και πού οι εταίροι της

Προειδοποιητική επιστολή Κομισιόν: Η Ελλάδα σπεύδει βραδέως

Οι πρόσφυγες καλούν τους Ευρωπαίους να θυμηθούν

O χειμώνας απειλεί τα παιδιά των προσφύγων στον βαλκανικό διάδρομο

Άμλετ για τους πρόσφυγες στο Καλαί από τους επίγονους του Σαίξπηρ