Κορωνοϊός: Επανέναρξη των κλινικών δοκιμών υδροξυχλωροκίνης ανακοίνωσε ο ΠΟΥ

Μετά την ανάλυση των «διαθέσιμων δεδομένων για τη θνησιμότητα», τα μέλη της Επιτροπής Ασφάλειας και Παρακολούθησης έκριναν «ότι δεν υπάρχει λόγος τροποποίησης του πρωτοκόλλου» των κλινικών δοκιμών, ανακοίνωσε ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγιέσους, σε μια διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου.

Η ανακοίνωση έρχεται μετά το δημοσίευμα της βρετανικής Guardian, που αποκάλυπτε πως η εταιρεία Surgisphere με έδρα τις ΗΠΑ παρείχε παραπλανητικά δεδομένα σχετικά με το φάρμακο.

Η εταιρεία, στην οποία εργάζονται - μεταξύ άλλων- ένας συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας και ένα μοντέλο για περιεχόμενο που απευθύνεται σε ενήλικες, παρείχε βάσεις δεδομένων στα επιστημονικά περιοδικά Lancet και New England Journal of Medicine σχετικά με έρευνες για την υδροξυχλωροκίνη.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και ορισμένες κυβερνήσεις κρατών άλλαξαν τις πολιτικές τους και τις θεραπείες αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού, βασιζόμενοι σε παραπλανητικά δεδομένα από τη μικρή και σχετικά άγνωστη αμερικανική εταιρεία αναλύσεων με αντικείμενο την υγειονομική περίθαλψη, εγείροντας αμφιβολίες για την εγκυρότητα μελετών των δύο από τα πιο έγκυρα ιατρικά περιοδικά παγκοσμίως.

Σύμφωνα με έρευνα του Guardian, η εταιρεία Surgisphere παρείχε στοιχεία σε πολλές μελέτες σχετικά με τη νόσο Covid-19 που συνέγραψε ο διευθύνων σύμβουλός της, χωρίς ωστόσο μέχρι σήμερα να εξηγηθούν επαρκώς τα δεδομένα που είχε στη διάθεσή του ή η μεθοδολογία.

Η εταιρεία υποστηρίζει ότι τα δεδομένα έχουν προέλθει με νόμιμο τρόπο από περισσότερα από 1.000 νοσοκομεία παγκοσμίως και αποτέλεσαν τη βάση επιστημονικών άρθρων που οδήγησαν σε σημαντικές αλλαγές στις πολιτικές θεραπείας της νόσου Covid-19 σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ήταν, επίσης, πίσω από μια απόφαση του ΠΟΥ και ερευνητικών ιδρυμάτων σε όλο τον κόσμο να σταματήσει τις δοκιμές της αμφιλεγόμενης φαρμακευτικής ουσίας υδροξυχλωροκίνης.

Δύο από τα κορυφαία ιατρικά περιοδικά στον κόσμο -το Lancet και το New England Journal of Medicine- δημοσίευσαν μελέτες βασισμένες στα στοιχεία της εταιρείας Surgisphere. Τις μελέτες συνυπέγραφε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Sapan Desai. Και τα δύο περιοδικά, μετά από επικοινωνία με τη βρετανική εφημερίδα εξέφρασαν τον «προβληματισμό» τους για τις δημοσιευμένες επιστημονικές έρευνες.

Μια ανεξάρτητη έρευνα για την προέλευση και την εγκυρότητα των δεδομένων έχει ανατεθεί από τους συγγραφείς που δεν συνδέονται με το Surgisphere λόγω των «ανησυχιών που εγείρονται σχετικά με την αξιοπιστία της βάσης δεδομένων».

Τα ευρήματα της έρευνας του Guardian

• Αρκετοί από τους υπαλλήλους της εταιρείας έχουν ελάχιστο ή καθόλου επιστημονικό υπόβαθρο.
• Η σελίδα LinkedIn της εταιρείας έχει λιγότερους από 100 ακόλουθους και την περασμένη εβδομάδα αναφέρονταν μόλις έξι εργαζόμενοι. Την Τετάρτη, οι υπάλληλοι που αναφέρονταν, διαφοροποιήθηκαν σε αριθμό και έγιναν τρεις.
• Η Surgisphere ισχυρίζεται ότι διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες και ταχύτερες βάσεις δεδομένων νοσοκομείων στον κόσμο, ωστόσο δεν έχει σχεδόν καμία παρουσία στο διαδίκτυο. Στο Twitter έχει λιγότερους από 170 ακόλουθους, ενώ δεν υπάρχουν αναρτήσεις στο χρονικό διάστημα μεταξύ Οκτωβρίου 2017 και Μαρτίου 2020.
• Μέχρι τη Δευτέρα, ο σύνδεσμος «Επικοινωνήστε» στην αρχική σελίδα της εταιρείας Surgisphere οδηγούσε σε μια πλατφόρμα WordPress για έναν ιστότοπο κρυπτογράφησης, δημιουργώντας ερωτήματα σχετικά με το πώς τα νοσοκομεία θα μπορούσαν να επικοινωνήσουν με την εταιρεία για να εγγραφούν στη βάση δεδομένων της.
• Η σελίδα του Desai στη Wikipedia έχει διαγραφεί, έπειτα από ερωτήσεις σχετικά με την εταιρεία Surgisphere και την ιστορία της.

Κορωνοϊός - ΗΠΑ: Τα νοσοκομεία σταματούν τη χρήση υδροξυχλωροκίνης

Αμφιβολίες για μελέτη του Lancet

Στις 22 Μαΐου, το Lancet δημοσίευσε μια μελέτη που διαπίστωσε ότι το φάρμακο υδροξυχλωροκίνης, το οποίο προωθήθηκε και από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, συσχετίστηκε με υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας σε ασθενείς με Covid-19, καθώς και με αυξημένα καρδιακά προβλήματα.

Η μελέτη του Lancet, έχοντας τον Desai ως έναν από τους συγγραφείς, ισχυρίστηκε ότι ανέλυσε δεδομένα της εταιρείας Surgisphere που συλλέχθηκαν από περίπου 15.000 ασθενείς με Covid-19, που εισήχθησαν σε 1.200 νοσοκομεία σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι έλαβαν υδροξυχλωροκίνη (μόνη της ή σε συνδυασμό με αντιβιοτικά).

Η εν λόγω έρευνα οδήγησε στη διακοπή των κλινικών δοκιμών για την υδροξυχλωροκίνη, διότι συμπεραίνει ότι το φάρμακο δεν έχει επωφελή αποτελέσματα στους νοσηλευόμενους ασθενείς της Covid-19, και είναι πιθανόν να έχει και επιβλαβείς συνέπειες.

Σε ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύτηκε στις 28 Μαΐου, δεκάδες επιστήμονες από ολόκληρο τον κόσμο τονίζουν ότι η ενδελεχής εξέταση της έρευνας του Lancet προκαλεί «ανησυχίες συνδεόμενες τόσο με τη μεθοδολογία όσο και με την ακεραιότητα των δεδομένων».

Τα αρνητικά ευρήματα έκαναν παγκόσμια αίσθηση και ώθησαν τον ΠΟΥ να σταματήσει την υδροξυχλωροκίνη από τις παγκόσμιες δοκιμές φαρμάκων στις οποίες την είχε εντάξει. Ωστόσο, αργότερα δεδομένα από την Αυστραλία αμφισβήτησαν τα στοιχεία και τα συμπεράσματα της έρευνας.