Επιχείρηση «Προσάρτηση Κοιλάδας Ιορδάνη»: Το σχέδιο του Ισραήλ «τορπιλίζει» το Μεσανατολικό
Σε «τεντωμένο σχοινί» φαίνεται πως οδηγούνται για ακόμη μία φορά οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, μετά και τα όσα δήλωσε την Πέμπτη ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, ότι το Ισραήλ σκοπεύει να προσαρτήσει την Κοιλάδα του Ιορδάνη κι ότι οι Παλαιστίνιοι που ζουν στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη δεν θα γίνουν Ισραηλινοί πολίτες.
Μιλώντας στη φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Γίσραελ Χάγιομ», ο Ισραηλινός πρωθυπουργός τόνισε ότι οι Παλαιστίνιοι θα ζουν σε απομονωμένες κοινότητες υπό την Παλαιστινιακή Αρχή, οι οποίες θα περικλείονται από «ισραηλινά εδάφη».
Η νέα κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Ισραήλ έχει υποσχεθεί να προωθήσει τη θέσπιση νομοθεσίας που θα προβλέπει την προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης – πιθανόν της Κοιλάδας του Ιορδάνη και παράνομων ισραηλινών εποικισμών – κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου.
Η Κοιλάδα του Ιορδάνη και το βόρειο τμήμα της Νεκράς Θάλασσας συνθέτουν περίπου το 1/3 της Δυτικής Όχθης, μια έκταση περίπου 2.400 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπου κατοικούν γύρω στους 65.000 Παλαιστινίους.
«Η πόλη της Ιεριχούς δεν θα προσαρτηθεί», δήλωσε ο Νετανιάχου. «Ωστόσο οι παλαιστινιακές πόλεις στην περιοχή θα βρίσκονται υπό ισραηλινό έλεγχο».
«Πρέπει να αναγνωρίσουν ότι εμείς ελέγχουμε την ασφάλεια σε όλες τις περιοχές», πρόσθεσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.
Την τελευταία φορά που το Ισραήλ είχε προσαρτήσει μονομερώς εδάφη – ειδικότερα την Ανατολική Ιερουσαλήμ και τα Υψίπεδα του Γκολάν στη Συρία – είχε προσφέρει την ισραηλινή υπηκοότητα στους κατοίκους εκεί. Ωστόσο, μόνο ένα μικρό κομμάτι απέκτησαν την υπηκοότητα κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών.
Ο Νετανιάχου επανέλαβε για ακόμη μία φορά ότι το Ισραήλ έχει μια «ιστορική ευκαιρία» να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη. Η αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ υποστηρίζει ανοικτά αυτή την κίνηση, αν και έχει απευθύνει έκκληση αυτό να γίνει σε συνδυασμό με την έναρξη των συζητήσεων με τους Παλαιστίνιους, με σκοπό τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός σημείωσε πως τα διπλωματικά σχέδια που του είχαν παρουσιαστεί σε προγενέστερο χρόνο, ζητούσαν από το Ισραήλ να παραχωρήσει γη, «να επιστρέψει στα σύνορα του 1967 και να διαιρέσει την Ιερουσαλήμ», αλλά και να δεχθεί Παλαιστίνιους πρόσφυγες.
«Τώρα, δεν ζητείται αυτό από το Ισραήλ», δήλωσε ο Νετανιάχου μιλώντας στη «Γίσραελ Χάγιομ».
«Αυτή είναι μια αντιστροφή», είπε ο ίδιος, αναφερόμενος στο δικαίωμα των Παλαιστινίων προσφύγων να επιστρέψουν στην ιστορική Παλαιστίνη.
«Δεν είμαστε εμείς αυτοί που εξαναγκαζόμαστε σε συμβιβασμούς, αλλά οι Παλαιστίνιοι, ανεξαρτήτως των διαπραγματεύσεων», πρόσθεσε.
Η Κοιλάδα του Ιορδάνη στη Δυτική Όχθη είναι πλούσια σε μεταλλεύματα και σε αγροτικά εδάφη και λογίζεται ως περιοχή υψηλής στρατηγικής σημασίας, καθώς εκτείνεται κατά μήκος των ιορδανικών συνόρων.
Από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υπήρξαν μόνον τρία περιστατικά προσάρτησης εδαφών στον κόσμο: Η εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990, η προσάρτηση της ουκρανικής Κριμαίας στην Ρωσία το 2014 και η κατάληψη αραβικών περιοχών από το Ισραήλ το 1967, στις οποίες περιλαμβάνονται τα συριακά Υψίπεδα του Γκολάν και οι Φάρμες Σεμπάα του Λιβάνου.
Η σημασία της προσάρτησης της Κοιλάδας του Ιορδάνη από το Ισραήλ
Η προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη θα μπορούσε να εκμηδενίσει τις όποιες ελπίδες υπάρχουν για μια λύση δύο κρατών στη διαμάχη ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Αυτό θα μπορούσε να καταστήσει ολοκληρωτικά αδύνατη την εγκαθίδρυση ενός βιώσιμου και όμορου Παλαιστινιακού κράτους.
Τον Απρίλιο, ο Νετανιάχου κατέληξε σε μια συμφωνία με τον πολιτικό του αντίπαλο, Μπένι Γκάντς, για το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας που στοχεύει στην επιβολή της ισραηλινής κυριαρχίας στην Κοιλάδα του Ιορδάνη. Η συζήτηση για τη σχετική νομοθεσία θα μπορούσε να ξεκινήσει την 1η Ιουλίου.
Στην Κοιλάδα του Ιορδάνη υπάρχουν συνολικά 30 ισραηλινοί αγροτικοί εποικισμοί, με πληθυσμό που φτάνει τους 11.000 εποίκους.
Τόσο η Ιορδανία και η Παλαιστινιακή Αρχή στην Ραμάλα όσο και κορυφαίοι αξιωματούχοι της Ε.Ε., αντιτίθενται στο σχέδιο προσάρτησης.
Η στάση της Ιορδανίας
Τα σχέδια του Ισραήλ έχουν προκαλέσει ανησυχία στην Ιορδανία, με το βασιλιά Αμπντάλα Β’ να προειδοποιεί νωρίτερα μέσα στο Μάιο, με συνέντευξή του στο γερμανικό Spiegel, με «μαζική σύγκρουση».
«Εάν, πράγματι, το Ισραήλ προσαρτούσε την Κοιλάδα (σ.σ. του Ιορδάνη) στη Δυτική Όχθη τον Ιούλιο, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια μαζική σύγκρουση με το Χασεμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας», είχε πει χαρακτηριστικά ο Αμπντάλα.
Όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές, πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου απειλή από πλευράς του ανώτατου άρχοντα της Ιορδανίας.
Ωστόσο, η όποια «δυναμική απάντηση» δεν φαίνεται τόσο απλή, καθώς το βασίλειο της Ιορδανίας καλείται να ισορροπήσει τις πολιτικές και διπλωματικές του θέσεις με πιο ρεαλιστικές ανησυχίες.
Στη συνέντευξή του, o Βασιλιάς Αμπντάλα δήλωσε ότι η χώρα του εξετάζει όλες τις επιλογές που έχει, ώστε να απαντήσει στην ισραηλινή προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη, μια κίνηση που παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο.
«Δεν θέλω να απειλήσω κανέναν, ούτε να δημιουργήσω μια ατμόσφαιρα αντιπαράθεσης, αλλά εξετάζουμε όλες τις επιλογές. Συμφωνούμε με πολλές χώρες στην Ευρώπη και τη διεθνή κοινότητα ότι το δίκαιο του ισχυρού δεν θα πρέπει να ισχύει στη Μέση Ανατολή», δήλωσε.