Κορωνοϊός:Τι βλάβες μπορεί να προκαλέσει στους πνεύμονες; Έλληνας καθηγητής στο Johns Hopkins εξηγεί

Σύμφωνα με τον καθηγητή, η COVID-19, η ασθένεια που προκαλείται από το νέο κορωνοϊό, μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στους πνεύμονες όπως πνευμονία και, στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας ή ARDS. Η σήψη, μια άλλη πιθανή επιπλοκή του COVID-19, μπορεί επίσης να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες και σε άλλα όργανα.

Όπως εξηγεί, κατά την εκδήλωση πνευμονίας, οι πνεύμονες γεμίζουν με υγρό και προκαλείται φλεγμονή, οδηγώντας σε δυσκολίες στην αναπνοή. Για μερικούς ανθρώπους, τα αναπνευστικά προβλήματα μπορεί να γίνουν αρκετά σοβαρά ώστε να απαιτείται εισαγωγή στο νοσοκομείο για θεραπεία με οξυγόνο ή ακόμα και μηχανική υποστήριξη της αναπνοής με αναπνευστήρα.

Η πνευμονία που προκαλεί η νόσος COVID-19 τείνει να αφορά και στους δύο πνεύμονες. Οι κυψελίδες των πνευμόνων γεμίζουν με υγρό, περιορίζοντας την ικανότητά τους να προσλαμβάνουν οξυγόνο και προκαλούν δύσπνοια, βήχα και άλλα συμπτώματα.

Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν από την πνευμονία χωρίς μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες, η πνευμονία που σχετίζεται με την COVID-19 μπορεί να είναι σοβαρή. Ακόμα και μετά την ανάρρωση, η βλάβη στους πνεύμονες μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστικές δυσκολίες που μπορεί να χρειαστούν μήνες για να βελτιωθούν.

Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Δυσχέρειας (ARDS)

Καθώς η πνευμονία λόγω COVID-19 εξελίσσεται, περισσότεροι από τους αερόσακους γεμίζουν με υγρό που διαρρέει από τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία στους πνεύμονες. Τελικά, εκδηλώνεται δύσπνοια που μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS), μια μορφή πνευμονικής ανεπάρκειας. Οι ασθενείς με ARDS συχνά δεν μπορούν να αναπνεύσουν μόνοι τους και μπορεί να χρειάζονται υποστήριξη αναπνευστήρα για να βοηθήσουν στην κυκλοφορία οξυγόνου στο σώμα.

Είτε συμβαίνει στο σπίτι είτε στο νοσοκομείο, το ARDS μπορεί να είναι θανατηφόρο. Τα άτομα που επιβιώνουν από το ARDS και αναρρώνουν από το COVID-19 μπορεί να έχουν μόνιμη πνευμονική ουλή.

Μια άλλη πιθανή επιπλοκή μιας σοβαρής περίπτωσης της COVID-19 είναι η σήψη. Η σήψη εμφανίζεται όταν μια λοίμωξη φτάνει και εξαπλώνεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, προκαλώντας βλάβη στους ιστούς. Aκόμη και όταν ο ασθενής έχει επιβιώσει, μπορεί να αφήσει στον ασθενή μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες και σε άλλα όργανα.

Ο Δρ. Γαλιατσάτος σημειώνει ακόμα ότι όταν ένα άτομο έχει COVID-19 το ανοσοποιητικό σύστημα υπερεργάζεται για να αντιμετωπίσει τον εισβολέα. Αυτό μπορεί να καταστήσει ευάλωτο το σώμα σε λοίμωξη και από άλλο βακτήριο ή ιό. Και όσες περισσότερες λοιμώξεις έχει να αντιμετωπίσει ο οργανισμός, τόσο μεγαλύτερη η βλάβη στους πνεύμονες.

Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για τους πνεύμονες

Παράλληλα, επισημαίνει και τρεις παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο πνευμονικής βλάβης κατά τη λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 και πόσο πιθανόν είναι ένα άτομο να αναρρώσει και να ανακτήσει την αναπνευστική του λειτουργία:

- Η σοβαρότητα της νόσου: «Το πρώτο είναι η σοβαρότητα της ίδιας της λοίμωξης από τον κορωνοϊό - αν το άτομο είναι σε ήπια ή σοβαρή κατάσταση». Οι ηπιότερες περιπτώσεις είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσουν μόνιμες ουλές στον πνευμονικό ιστό.

- Η συνολική κατάσταση της υγείας του ασθενή: «Το δεύτερο είναι αν υπάρχουν προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας, όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή καρδιακές παθήσεις που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης. Οι ηλικιωμένοι είναι επίσης πιο ευάλωτοι να νοσήσουν βαριά από την COVID-19. Οι πνευμονικοί ιστοί τους μπορεί να είναι λιγότερο ελαστικοί και μπορεί να έχουν εξασθενημένη ανοσία λόγω της προχωρημένης ηλικίας τους», εξηγεί ο Δρ. Γαλιατσάτος.

- Η θεραπεία: «Η θεραπεία είναι ο τρίτος παράγοντας», λέει εξηγώντας ότι «η ανάρρωση ενός ασθενούς και η υγεία των πνευμόνων μακροπρόθεσμα θα εξαρτηθεί από το είδος της φροντίδας που θα λάβει και πόσο γρήγορα θα την λάβει». Η έγκαιρη εισαγωγή στο νοσοκομείο των σοβαρά αρρώστων ασθενών μπορεί να ελαχιστοποιήσει την πνευμονική βλάβη.

Μπορούν οι ασθενείς με κορωνοϊό να μειώσουν την πιθανότητα αναπνευστικής βλάβης;

«Εάν έχετε ένα πρόβλημα υγείας που σας θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο, βεβαιωθείτε ότι κάνετε ό, τι μπορείτε για να το ελαχιστοποιήσετε. Για παράδειγμα, τα άτομα που ζουν με διαβήτη, ΧΑΠ ή καρδιακές παθήσεις θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά για τη διαχείριση αυτών των παθήσεων με σωστή ιατρική παρακολούθηση και να παίρνουν τα φάρμακά τους σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού τους», λέει ο καθηγητής.

«Η καλή διατροφή είναι σημαντική για τη υγεία. Η σωστή ενυδάτωση συμβάλλει στην διατήρηση του σωστού όγκου αίματος και υγιείς τους βλεννογόνους στο αναπνευστικό σύστημα, οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν τους πνεύμονες να αντισταθούν καλύτερα στη λοίμωξη και τον τραυματισμό των ιστών», σημειώνει.

Είναι αναστρέψιμη η βλάβη στους πνεύμονες;

Μετά από σοβαρή νόσηση από COVID-19, οι πνεύμονες ενός ασθενούς μπορούν να αναρρώσουν, αλλά όχι εν μία νυκτί. «Η ανάρρωση απαιτεί χρόνο. Υπάρχει ο αρχικός τραυματισμός στους πνεύμονες και με την πάροδο του χρόνου, ο ιστός επουλώνεται, αλλά μπορεί να χρειαστούν τρεις μήνες έως έναν χρόνο ή και περισσότερο για να επιστρέψει η λειτουργία των πνευμόνων στα επίπεδα πριν από τη λοίμωξη COVID-19», εκτιμά ο Δρ. Γαλιατσάτος.

«Μόλις τελειώσει η πανδημία, θα υπάρχει μια ομάδα ασθενών με νέες ανάγκες: οι επιζώντες. Γιατροί, πνευμονολόγοι και άλλοι πάροχοι υγειονομικής φροντίδας θα πρέπει να βοηθήσουν αυτούς τους ασθενείς να ανακτήσουν τη λειτουργία των πνευμόνων τους στο μέγιστο δυνατό», καταλήγει.