Κορωνοϊός: Γιατί «ξέφυγαν» οι θάνατοι στην Ιταλία;

Η πανδημία του κορωνοϊού έχει επηρεάσει περισσότερο τις βόρειες περιοχές της Ιταλίας, ιδιαίτερα τη Λομβαρδία. Κατά μήκος της Ιταλίας, για κάθε 10 επιβεβαιωμένους ασθενείς του κορωνοϊού, περίπου 5 διαγιγνώσκονται στη Λομβαρδία, και για κάθε 10 θανάτους εξαιτίας του ιού, περίπου οι 7 προέρχονται από την περιοχή.

Ο Αντόνιο Πεσέντι, επικεφαλής της ομάδας που ασχολείται με τον κορωνοϊό στη Λομβαρδία, δήλωσε στην Corriere della Sera ότι το σύστημα υγείας της συγκεκριμένης περιφέρειας είναι «ένα βήμα μακριά από την κατάρρευση» ενώ ολόκληρα τμήματα νοσοκομείων έχουν αδειάσει προκειμένου να βρεθεί χώρος για τους σοβαρά ασθενείς.

Συνολικά, περισσότεροι από 11.335 νοσηλεύονται λόγω του κορωνοϊού στην Ιταλία, 9.268 βρίσκονται σε απομόνωση στο σπίτι του και 2.335 έχουν αναρρώσει από την ασθένεια.

Τα περισσότερα από τα θύματα στην Ιταλία είναι άνθρωποι 80-90 ετών οι οποίοι ήδη υποφέρουν από υποκείμενα προβλήματα υγείας, όπως καρκίνο ή καρδιακές παθήσεις.

Γερασμένη χώρα

Σύμφωνα με τους ειδικούς, μία από τις βασικές αιτίες των τόσων θανάτων στην Ιταλία, είναι ο γερασμένος πληθυσμός της χώρας. Οι ευρωπαϊκές στατιστικές δείχνουν ότι η Ιταλία έχει τον γηραιότερο πληθυσμό σε όλη την Ευρώπη και το χαμηλότερο ποσοστό νέων ανθρώπων.

Σύμφωνα με τις ίδιες στατιστικές, το υψηλότερο ποσοστό των ανθρώπων είναι άνω των 65 ετών (22,6% το 2018), περισσότερο από τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη.

Ο μέσος όρος ηλικίας των κατοίκων είναι 45,9 χρόνια την ώρα που ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι τα 42,8 έτη.

«Χαμένα» κρούσματα

Μια ματιά στα παγκόσμια στατιστικά στοιχεία δίνει την εντύπωση ότι η Ιταλία έχει ιδιαίτερα υψηλό αριθμό θανάτων. Αλλά πόσο αλήθεια είναι αυτό;

Ενώ ο παγκόσμιος δείκτης θνησιμότητας για τον κορωναϊό εξακολουθεί να αξιολογείται, υπολογίζεται επί του παρόντος στο 3,4% από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας – αυξημένο σε σχέση με το προηγούμενο προσωρινό ποσοστό του 2%.

Ο αριθμός αυτός βασίζεται σε μελέτες του ΠΟΥ σε Κινέζους ασθενείς. Οι ειδικοί λένε ότι αυτό το ποσοστό είναι πιθανό να αλλάξει ξανά και προσθέτουν ότι πολλές περιπτώσεις πιθανώς δεν εντοπίζονται.

Υπάρχουν κρούσματα που πιθανότατα δεν έχουν αναφερθεί, δεδομένου ότι πολλοί είναι ασυμπτωματικοί ή πολύ ήπιοι, λέει ο ΠΟΥ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ιταλικής κυβέρνησης, το 4,25% των ανθρώπων που επιβεβαίωσαν ότι έχουν κορωναϊό στην Ιταλία έχουν πεθάνει, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στον κόσμο.

Ωστόσο, είναι και πάλι δύσκολο να επιβεβαιωθεί ο ακριβής αριθμός λόγω της μεγάλης πιθανότητας πολλές περιπτώσεις τόσο στην Ιταλία όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο να μην εντοπιστούν.

Πολλοί πιστεύουν επίσης ότι το γεγονός ότι η Ιταλία διεξήγαγε δεκάδες χιλιάδες τεστ σε ανθρώπους στη χώρα είναι ένας λόγος για τον οποίο ο αριθμός των ανιχνευόμενων περιπτώσεων φαίνεται τόσο υψηλός.

Περισσότερο από το 80% των ασθενών που έχουν μολυνθεί από τον ιό έχουν ήπια νόσο και αναρρώνουν, ενώ το 14% έχει σοβαρές ασθένειες όπως η πνευμονία, δήλωσε ο ΠΟΥ.

Είναι όμως μόνο αυτό;

Υπερβολική αυτοπεποίθηση

Αφού η Ιταλία εντόπισε τρία κρούσματα, δύο εκ των οποίων Κινέζοι τουρίστες στα τέλη Ιανουαρίου, οι ασθενείς απομονώθηκαν σε ένα νοσοκομείο της Ρώμης. Οι επαφές των ασθενών ανιχνεύτηκαν και η χώρα έγινε από τις πρώτες στον κόσμο που έκοψαν τους συγκοινωνιακούς δεσμούς τους με την Κίνα.

Η αίσθηση σιγουριάς ήταν διάχυτη. «Το σύστημα πρόληψης που μπήκε σε εφαρμογή στην Ιταλία είναι το πιο αυστηρό στην Ευρώπη», καυχιόταν στις 31 Ιανουαρίου ο πρωθυπουργός της χώρας Τζιουζέπε Κόντε.

Στην πραγματικότητα, όπως θα γινόταν ξεκάθαρο τον Φεβρουάριο, ο ιός κυκλοφορούσε ανενόχλητος στη βόρεια Ιταλία, πιθανότατα από τα μέσα Ιανουαρίου.

Τραγική καθυστέρηση

Μία ακόμη βασική παρανόηση φαίνεται πως είχε γίνει ανάμεσα στην κεντρική κυβέρνηση και τα νοσοκομεία του νότου. Έχει να κάνει με τα κατάλληλα πρωτόκολλα εξέτασης ανεξήγητων πυρετών και παραπόνων για δύσπνοια, και για το κατά πόσο άνθρωποι που δεν είχαν προφανή σχέση με την Κίνα έπρεπε να ελεγχθούν.

Στις 18 Φεβρουαρίου, ένας 38χρονος χωρίς εμφανής δεσμούς με την Κίνα αρρώστησε στο Κοντόνιο. Είδε τον γιατρό του και επισκέφτηκε αρκετές φορές το νοσοκομείο, αλλά τα συμπτώματα δεν θεωρήθηκαν ενδείξεις κορωνοϊού.

Γνωστός ως Ασθενής Ένα στα ιταλικά ΜΜΕ, όταν τελικά εισήχθη στο νοσοκομείο, εξετάστηκε με καθυστέρηση 36 ωρών, φυσικά εκτός απομόνωσης. Στο διάστημα αυτό μόλυνε μια σειρά ανθρώπων από το ιατρικό προσωπικό και άλλες επαφές του.

Αντιφατικά μηνύματα

Στην εξάπλωση του ιού στη χώρα συνέβαλε ασφαλώς η γνωστή μεσογειακή έλλειψη πειθαρχίας. Σε αντίθεση με χώρες όπως η Κίνα ή η Νότια Κορέα, όπου οι πολίτες, θέλοντας και μη, συμμορφώνονται στις υποδείξεις και τις απαγορεύσεις, στην Ιταλία οι συστάσεις περιορισμού των μετακινήσεων έγιναν δεκτές με τη γνωστή μεσογειακή ελαφρότητα. Οι δουλειές έκλεισαν και οι Ιταλοί ξεχύθηκαν στις καφετέριες, τις πλατείες και τον νότο, μεταφέροντας την ασθένεια απ' άκρη σ' άκρη χωρίς να είναι εμφανές αν αυτό οφείλεται στην επιθυμία τους να αποφύγουν τον συναγερμό και τις αναπόφευκτες οικονομικές επιπτώσεις στη χώρα ή σε ένα αίσθημα υποτίμησης της σοβαρότητας του θέματος.

Σε αυτό συνέτειναν ασφαλώς και τα διττά μηνύματα από την πολιτική ελίτ της χώρας. Ένα από αυτά προήλθε από τον επικεφαλής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού κόμματος, Νικόλα Σινγκαρέτι, ο οποίος ταξίδεψε στο Μιλάνο για να χαιρετήσει και να χαιρετηθεί με το πλήθος. Ο Σινγκαρέτι ανακοίνωσε πριν δύο εβδομάδες ότι είναι κι αυτός φορέας του ιού.

Για την Ελισαμπέτα Γκροπέλι, λέκτορα στην παγκόσμια υγεία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, μια πλήρης εκτίμηση εξακολουθεί να είναι κάπως ανοικτή:

«Μέχρις ότου η ιογενής γενετική ανάλυση χύσει περισσότερο φως στην κατάσταση, είναι δύσκολο να πούμε ακριβώς γιατί η Ιταλία έχει πληγεί τόσο άσχημα», είπε. «Η Βόρεια Ιταλία είναι ο οικονομικός κόμβος της χώρας, καθώς και ένα τουριστικό hotspot, και ως εκ τούτου πολλά ταξίδια γίνονται μέσα και έξω από την περιοχή».

«Με περισσότερους ανθρώπους που κινούνται συνεχώς και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, αυτό θα μπορούσε να προσφέρει ένα ευρύτερο πλαίσιο για την εξάπλωση της νόσου».