Από το Χονγκ Κονγκ μέχρι την Παναγία των Παρισίων: Τα γεγονότα που σημάδεψαν το 2019

Για πολλά μπορεί κανείς να κατηγορήσει τη χρονιά που εκπνέει, όχι όμως ότι ήταν βαρετή και προβλέψιμη. Αυτά ήταν τα δέκα, σύμφωνα με το CNN Greece, πιο χαρακτηριστικά γεγονότα του 2019.

Αυτά που μας έκαναν να στρέψουμε το βλέμμα μας από τα τετραγωνικά του σπιτιού μας, της γειτονιάς μας, της πόλης και της χώρας μας και να ανοίξουμε ένα «παράθυρο» στον κόσμο.

Προεδρική κρίση στη Βενεζουέλα

Στις αρχές του έτους η Βενεζουέλα έζησε μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές κρίσεις στην Ιστορία της όταν η Εθνοσυνέλευση της χώρας, στην οποία έχει την πλειοψηφία η αντιπολίτευση, κήρυξε παράνομο τον πρόεδρο Νίκολας Μαδούρο και αναγνώρισε τον Χουάν Γκουαϊδό ως νέο πρόεδρο της χώρας.

Ο Μαδούρο είχε εκλεγεί για δεύτερη φορά πρόεδρος της Βενεζουέλας στις εκλογές του Μαΐου του 2018, όμως το αποτέλεσμα αμφισβητήθηκε έντονα από την αντιπολίτευση, με αποκορύφωμα την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης στις 10 Ιανουαρίου, ημέρα που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί η δεύτερη ορκωμοσία του.

Ο ίδιος ο Μαδούρο έκανε λόγο για καθοδηγούμενο από τις ΗΠΑ πραξικόπημα προκειμένου να ανατρέψουν τον νόμιμο πρόεδρο και να ελέγξουν τα πετρελαϊκά αποθέματα της χώρας, ενώ το πιστό σε αυτόν Ανώτατο Δικαστήριο, χαρακτήρισε αντισυνταγματική την απόφαση.

Η πολιτική κρίση, σε συνδυασμό με την οικονομική και ανθρωπιστική κατρακύλα της χώρας, ανάγκασαν τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών σε έκτακτη συνεδρίαση. Ο Οργανισμός χαρακτήρισε παράνομη την κυβέρνηση του Μαδούρο και ζήτησε την εκ νέου διεξαγωγή προεδρικών εκλογών. Οι προσπάθειες για εξεύρεση λύσης μέσω του διαλόγου έπεσαν στο κενό και ο Γκουαϊδό έχασε την ευκαιρία να πάρει τα ηνία της χώρας εν μέσω της αναταραχής ενώ ο Μαδούρο απλώς ανακάθισε στις δάφνες του, περιοριζόμενος να καταγγέλλει συνωμοσίες εναντίον του.

Μόνα θύματα οι εξουθενωμένοι πολίτες της χώρας: σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οικονομία της Βενεζουέλας έχει συρρικνωθεί κατά 50% από το 2013, ενώ περίπου τρία εκατ. Βενεζουελάνοι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τα τελευταία χρόνια.

Το αεροπορικό δυστύχημα στην Αιθιοπία

To ημερολόγιο έδειχνε 10 Μαρτίου και το ολοκαίνουριο αεροσκάφος της Ethiopian Airlines είχε μόλις απογειωθεί από τον αεροδιάδρομο της Αντίς Αμπέμπα με κατεύθυνση το Ναϊρόμπι εκτελώντας την πτήση ΕΤ-302.

Το Boeing 737-800 MAX, το οποίο είχε παραδοθεί στον αερομεταφορέα μόλις τέσσερις μήνες πριν, μετέφερε 149 επιβάτες και οκτώ μέλη πληρώματος. Οι επιβαίνοντες, από 33 διαφορετικές χώρες κηρύχθηκαν όλοι νεκροί λίγες ώρες μετά.

Το συμβάν θα μπορούσε να έχει θεωρηθεί τραγικό μεν, τυχαίο δε γεγονός αν δεν ήταν το δεύτερο αεροπορικό δυστύχημα μέσα σε πέντε μήνες με τον ίδιο τύπο αεροσκάφους.

Πηγή: AP Photo/Mulugeta Ayene, File

Η μία χώρα μετά την άλλη άρχισαν να καθηλώνουν τα Boeing 737-800 Max στο έδαφος ενώ η κατασκευάστρια εταιρεία αναγκάστηκε να παραδεχτεί τεχνικά προβλήματα και ελλιπή εκπαίδευση των πιλότων στις υπερσύγχρονες τεχνολογίες με τις οποίες είναι εξοπλισμένα.

Η ίδια η Boeing διαβεβαιώνει ότι οι απαραίτητες βελτιώσεις ολοκληρώθηκαν και ο στόλος είναι έτοιμος να παραδοθεί για εμπορικές πτήσεις από τον Ιανουάριο του 2020 ωστόσο η παραίτηση παραμονές Χριστουγέννων του CEO της εταιρείας, Ντένις Μιουλενμπούργκ, δείχνει ότι τα χειρότερα δεν έχουν περάσει.

Η ομιλία της 16χρονης Γκρέτα στην Ευρωβουλή

«Το όνομά μου είναι Γκρέτα Τούνμπεργκ, είμαι 16 χρονών, είμαι από τη Σουηδία και θέλω να πανικοβληθείτε. Θέλω να δράσετε σαν να καιγόταν το σπίτι σας».

Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε η ομιλία της νεαρής ακτιβίστριας από την Σκανδιναβία που έμελλε να γίνει ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα πρόσωπα της χρονιάς. Και μπορεί πολλοί να διαφωνούν με τα κίνητρα ή τις πρακτικές της 16χρονης, όμως το σπίτι μας όντως καίγεται.

Ανεξέλεγκτες πυρκαγιές στην Καλιφόρνια και την Αυστραλία, εγκληματική αποψίλωση στον Αμαζόνιο που φέτος είδε τα δάση του να συρικνώνονται με πρωτοφανή ρυθμό, και ταυτόχρονα αύξηση –ρεκόρ της θερμοκρασίας του πλανήτη και πρωτοφανές λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική.

Περισσότεροι από 4 εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχουν γίνει διεθνώς για την Κλιματική Αλλαγή, μια φράση που μπήκε πλέον στην καθημερινότητά μας. Μπήκε όμως, για πρώτη φορά τόσο πιεστικά, και στην ατζέντα διεθνών διασκέψεων, που απαιτούν άμεση λήψη μέτρων για την ανακοπή της ξέφρενης καθοδικής πορείας.

Και μπορεί η Γκρέτα να μην κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης, για το οποίο προτάθηκε φέτος, η μάχη για τη διάσωση του πλανήτη όμως είναι μονόδρομος να κερδηθεί.

Οι διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ

Στις 8 Ιανουαρίου συμπληρώνονται επτά μήνες από την ημέρα που για πρώτη φορά ένα εκατομμύριο άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για έναν αμφιλεγόμενο νόμο για την έκδοση υπόπτων στην κινεζική ενδοχώρα, ο οποίος τώρα έχει καταργηθεί.

Η κατάργηση του νόμου δεν εφησύχασε διόλου τους διαδηλωτές αφού πλέον οι διεκδικήσεις τους διευρύνθηκαν σημαντικά για να καταγγείλουν την αστυνομική βία, την υποχώρηση των ελευθεριών και τις παρεμβάσεις της Κίνας στο Χονγκ Κονγκ.

Καθώς το κύμα διαμαρτυρίας εξαπλωνόταν οι διαδηλωτές, νεαροί φοιτητές και φοιτήτριες στην πλειοψηφία τους ενώθηκαν με υπαλλήλους, καταστηματάρχες, ηλικιωμένους. Όλοι μαζί, κρατώντας συνήθως πολύχρωμες ομπρέλες και φωνάζοντας συνθήματα υπέρ της ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έκαναν όλο τον πλανήτη να στραφεί προς το ανθρώπινο «ποτάμι» που ξεχυνόταν σχεδόν καθημερινά στην πόλη των 7,5 εκατομμυρίων κατοίκων.

Η ανταπόκριση των αστυνομικών αρχών του Χονγκ Κονγκ κάθε άλλο παρά ενθουσιώδης είναι: οι συμμετέχοντες στις διαδηλώσεις έχουν υποστεί χρήση χημικών, δακρυγόνων, πλαστικών σφαιρών, σπρέι πιπεριού, σωματική βία, ακόμη και κατασχέσεις δωρεών προς αυτούς ύψους πολλών εκατομμύριων.

Οι ίδιοι δεν φαίνονται πάντως να πτοούνται: τα Χριστούγεννα τα πέρασαν διαδηλώνοντας και είναι σίγουρο ότι το 2020 θα τους βρει και πάλι στους δρόμους, τους οποίους πάντως αφήνουν πάντα καθαρούς, καθώς αμέσως μετά τη λήξη των διαδηλώσεων φροντίζουν να τους καθαρίζουν από τα απορρίμματα.

H παραίτηση της Τερέζα Μέι

Ο τυφώνας «Brexit» πρωτοεπισκέφτηκε το Ηνωμένο Βασίλειο το 2016 και από τότε δεν έχει σταματήσει να σπαράσσει πολιτικά τη χώρα.

Από τις πλέον ηχηρές του απώλειες η Τερέζα Μέι η οποία, έχοντας αποτύχει επανειλημμένως να πείσει τη βρετανική Βουλή για τη διαδρομή προς την έξοδο, το Μάιο του 2019 υπέβαλε συντετριμμένη την παραίτησή της.

Τα... κάστανα από τη φωτιά (ή αλλιώς τη Βρετανία από την ΕΕ) αναλαμβάνει τώρα να βγάλει ο Μπόρις Τζόνσον, ο εκκεντρικός πρώην υπουργός Εξωτερικών με τη θυελλώδη προσωπική ζωή (πατέρας πέντε παιδιών, το ένα καρπός εξωσυζυγικού έρωτα και με κατηγορίες περί σεξουαλικής παρενόχλησης να σκιάζουν το προφίλ του) που κατάφερε να πείσει τους μάλλον μπουχτισμένους με την συζήτηση περί Brexit Βρετανούς ότι διαθέτει τη συνταγή για αναίμακτο διαζύγιο.

Πηγή: AP Photo/Frank Augstein

Τον Δεκέμβριο του 2019 ο ηγέτης των Συντηρητικών κέρδισε εύκολα τις πρόωρες εκλογές που εξήγγειλε με στόχο να ισχυροποιήσει τη θέση του στο Κοινοβούλιο και τώρα, με… θατσερικό αέρα και υπόσχεται να ανακτήσει την εθνική κυριαρχία της χώρας, ενθουσιάζοντας τον Ντόναλντ Τραμπ και φέρνοντας σε αμηχανία τους ευρωπαίους ηγέτες.

Η συνέχεια αυτού του βρετανικού σίριαλ, το 2020.

Η πρώτη απεικόνιση της μαύρης τρύπας

Πηγή: EPA

Τον Απρίλιο του 2019 οι επιστήμονες του διεθνούς Τηλεσκοπίου Ορίζοντα Γεγονότων ανακοίνωσαν κάτι πραγματικά… εξωπραγματικό: για πρώτη φορά «φωτογράφησαν» τη μεγάλη μαύρη τρύπα που υπάρχει στο κέντρο ενός γαλαξία, συγκεκριμένα του γιγάντιου γαλαξία Μessier 87 (Μ87).

Καθώς είναι αδύνατο να δει κανείς τι πραγματικά υπάρχει στο εσωτερικό της μαύρης τρύπας, από όπου, λόγω των βαρυτικών δυνάμεων που ασκούνται, δεν μπορεί να δραπετεύσει τίποτε, ούτε το φως η φωτογραφία αφορά τη «σκιά» που ρίχνει η μαύρη τρύπα στο φωτεινό υπόβαθρο των αερίων που στροβιλίζονται γύρω της.

Η απεικόνιση μιας μαύρης τρύπας θα δώσει στην επιστήμη σημαντικές απαντήσεις για την κατανόηση της αστροφυσικής και του σύμπαντος.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του προγράμματος, το να εντοπίσει κάποιος επιστήμονας μια μαύρη τρύπα στο σύμπαν είναι σαν να προσπαθεί να δει ένα πορτοκάλι πάνω στην επιφάνεια της Σελήνης. Μπορεί δηλαδή οι μαύρες τρύπες να φαίνονται τεράστιες σε σύγκριση με τους πλανήτες και τους ανθρώπους όμως σε γαλαξιακή κλίμακα θεωρούνται πραγματικά μικροσκοπικές. Επομένως, η φωτογράφισή τους είναι ιδιαίτερα περίπλοκη.

Το επίτευγμα, που αποτελεί ορόσημο στην αστρονομία και στην αστροφυσική, θεωρήθηκε τόσο σημαντικό, ώστε η σχετική ανακοίνωση έγινε με έξι ταυτόχρονες συνεντεύξεις σε έξι πόλεις: στην Ουάσιγκτον, στις Βρυξέλλες, στη Σαγκάη, στην Ταϊπέι, στο Σαντιάγο και στο Τόκιο.

H πυρκαγιά της Παναγίας των Παρισίων

Το βράδυ της 15ης Απριλίου ολόκληρος ο δυτικός κόσμος παρακολουθούσε σοκαρισμένος την Παναγιά των Παρισίων, ένα από τα σύμβολα της πόλης αλλά και της ανθρωπότητας, παραδομένη στις φλόγες.

Η εικόνα που μετέδιδαν τα διεθνή δίκτυα ήταν αποκαρδιωτική: το εμβληματικό κτίριο που έγινε γνωστό σε όλον τον κόσμο χάρη στον Βίκτορ Ουγκό, καιγόταν ανεξέλεγκτα επί 8,5 περίπου ώρες.

Εξαιτίας της πυρκαγιάς κατέρρευσε σημαντικό μέρος της στέγης του ναού και το κωδωνοστάσιο, ενώ σοβαρές ζημιές υπέστη και στο εσωτερικό του ναού με αποτέλεσμα αρκετά κειμήλια να καταστραφούν.

Η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό αποκάλεσε τη φωτιά «τρομερή» και η νησίδα Ιλ ντε λα Σιτέ, όπου βρίσκεται η εκκλησία, εκκενώθηκε. Η είδηση ανάγκασε τον πρόεδρο της χώρας, Εμάνουελ Μακρόν, να αναβάλει το προγραμματισμένο τηλεοπτικό του διάγγελμα για τα μέτρα ελάφρυνσης που θα λάμβανε η κυβέρνηση μετά τις διαμαρτυρίες των Κίτρινων Γιλέκων.

Αργότερα δεσμεύτηκε ότι η Παναγιά των Παρισίων θα ξαναγεννηθεί από τις στάχτες της και οι ζημιές θα αποκατασταθούν πλήρως. Σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, η φωτιά προήλθε από βραχυκύκλωμα κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης του ναού.

Τα Χριστούγεννα του 2019, για πρώτη φορά από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης, η Παναγία των Παρισίων δεν τέλεσε την πανηγυρική λειτουργία για τη γέννηση του Θεανθρώπου ενώ την ίδια ημέρα ο εφημέριος του ναού δήλωνε συντετριμμένος ότι η ιστορικός καθεδρικός ναός είναι πλέον τόσο εύθραυστος που ίσως να μην αντέξει τις εργασίες αποκατάστασης.

Τουρκική εισβολή στη Συρία


Πηγή: AP Photo

Ήταν 9 Οκτωβρίου 2019, όταν ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωνε μέσω twitter, πως μια νέα τουρκική στρατιωτική επιχείρηση, η τρίτη μέσα σε διάστημα τεσσάρων ετών, άρχισε στη βορειοανατολική Συρία εναντίον των Κούρδων της περιοχής.

«Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και ο Συριακός Εθνικός Στρατός (Σύροι αντάρτες που υποστηρίζονται από την Άγκυρα) άρχισαν την επιχείρηση “Πηγή της Ειρήνης" στη βόρεια Συρία», έγραψε ο Τούρκος πρόεδρος.

Η Διεθνής Κοινότητα σύσσωμη καταδίκασε την τουρκική εισβολή με την άκρως προκλητική επωνυμία, λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του Πενταγώνου ότι αποσύρει τα δικά του στρατεύματα από τη Συρία.

Κατά τις έξι πρώτες ημέρες της τουρκικής εισβολής χώρα, έχασαν τη ζωή τους 70 άμαχοι και πάνω 250 μαχητές, ενώ ο ΟΗΕ έκανε λόγο για 160.000 εκτοπισμένους. Οι φωνές των αναλυτών ότι η τουρκική εισβολή θα ισχυροποιήσει την τζιχαντιστική απειλή ενώ θα φέρει και νέα κατακόρυφη αύξηση των προσφυγικών ροών που αυτομάτως επηρεάζει και τη χώρα μας, έπεσαν στο κενό.

Από τον Δεκέμβριο, το νέο «παιχνίδι» στρατηγικής του Ερντογάν επικεντρώνεται στη Λιβύη με τα στρατεύματά του να είναι έτοιμα να επέμβουν. Η «πηγή ειρήνης» του Σουλτάνου συνεχίζει να αναβλύζει ξένοιαστη.

Διακανονισμός για το σκάνδαλο Cambridge Analytica

Πηγή: AP Photo/Jeff Roberson, File

Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «το τέλος της ψηφιακής αθωότητας». Ο επίλογος του «Cambridge Analytica», του σκανδάλου που ξέσπασε τον Ιούλιο του 2018 συνταράσσοντας τα ψηφιακά δρώμενα του πλανήτη γράφτηκε έναν χρόνο μετά όταν η αρμόδια Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ επέβαλε στο Facebook πρόστιμο ρεκόρ ύψους 5 δισεκ. δολαρίων με την αιτιολογία ότι οι πρακτικές που ακολούθησε η εταιρεία άφησαν απροστάτευτα τα προσωπικά δεδομένα δεκάδων εκατομμυρίων χρηστών της.

Η πλεκτάνη είχε στηθεί έξυπνα μέσω ενός κουίζ με ονομασία “thisiyourdigitallife”, το οποίο η εταιρεία ανάλυσης δεδομένων Cambridge Analytica (CA) διαφήμισε ως «κοινωνικό πείραμα που χρησιμοποιούν ψυχολόγοι». Περίπου 270.000 χρήστες ασχολήθηκαν με την εφαρμογή-κουίζ, η οποία έδωσε απευθείας πρόσβαση στην εταιρεία σε πληροφορίες που αφορούσαν τον τόπο κατοικίας, τις λίστες με τους φίλους τους και τα «like» που έχουν κάνει.

Οι χρήστες νόμιζαν ότι απλά έπαιρναν μέρος σε ένα κουίζ και χωρίς να το γνωρίζουν έδιναν πρόσβαση σε όλα αυτά τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για πολιτικούς σκοπούς. Από τις λίστες των φίλων των 270.000 χρηστών, υπήρξε μια εκθετική αύξηση στα δεδομένα που έφτασαν στα χέρια της CΑ με αποτέλεσμα να ξέρει κινήσεις, προτιμήσεις, ενδιαφέροντα για 50.000.000 λογαριασμούς.

Βάσει του διακανονισμού, το συμβούλιο της Facebook θα συστήσει μια ανεξάρτητη επιτροπή προσωπικών δεδομένων που θα αφαιρεί τον «απεριόριστο έλεγχο από τον διευθύνοντα σύμβουλο Μαρκ Ζάκερμπεργκ αναφορικά με τις αποφάσεις που επηρεάζουν την ιδιωτική ζωή των χρηστών». Το σκάνδαλο ήρθε στο φως μετά από πολύμηνη δημοσιογραφική έρευνα που αποκάλυψε τον ύποπτο ρόλο της CΑ στην εκστρατεία υπέρ του Brexit και στις αμερικανικές εκλογές.

Ούτε όμως το ποσό του διακανονισμού, ούτε και τα 109 δισεκ. δολάρια που φέρεται να έχασε η Facebook μετά την ξαφνική κατάρρευση της μετοχής της στην αρχή του σκανδάλου, πρέπει να θορύβησαν ιδιαίτερα τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ: Τα έσοδα της Facebook μόνο για το πρώτο τρίμηνο του φετινού έτους ήταν 15,1 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ τα καθαρά κέρδη 2,43 δισεκατομμύρια δολάρια.

Παραπομπή Ντόναλντ Τραμπ

Μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση που κράτησε σχεδόν 12 ώρες, ο Ντόναλντ Τράμπ, ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ γίνεται ο τρίτος στην Ιστορία της χώρας, που παραπέμπεται σε δίκη στη Γερουσία, μετά τους Άντριου Τζόνσον και Μπιλ Κλίντον.

Οι κατηγορίες, δύο: κατάχρηση εξουσίας και παρακώληση της λειτουργίας του Κογκρέσου, καθώς ο 74χρονος Τραμπ φέρεται να ζήτησε χείρα βοηθείας από την κυβέρνηση της Ουκρανίας ώστε να πλήξει τον κύριο πολιτικό του αντίπαλο Τζο Μπάιντεν (πρώην αντιπρόεδρο των ΗΠΑ στο πλευρό του Μπαράκ Ομπάμα και υποψήφιο των Δημοκρατικών για το προεδρικό χρίσμα) ως προϋπόθεση για να μην διακόψει την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο.

Η δίκη του θα διατρέξει το 2020 και είναι βέβαιο ότι θα δώσει αφορμή για πολλά σχόλια και αναλύσεις παρότι είναι μάλλον απίθανο η -ελεγχόμενη από το ρεπουμπλικανικό κόμμα- Γερουσία να αποφανθεί υπέρ της καταδίκης του.

Σε κάθε περίπτωση θα είναι ενδιαφέρον να παρακολουθούμε τη γλώσσα του σώματός του κατά την έκβαση της δίκης, αν και το πιθανότερο είναι ο Τραμπ να λάμψει δια της απουσίας του από το δικαστήριο.