Κύπρος: Νέα τουρκικά τετελεσμένα - Ευθύνες και στις δύο πλευρές από ΟΗΕ
Βήμα - βήμα η Άγκυρα προωθεί τον σχεδιασμό της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το ερευνητικό σκάφος Φατίχ ξεκίνησε νέες γεωτρήσεις νοτίως της χερσονήσου της Καρπασίας, εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Για να μην υπάρχουν αμφιβολίες για την πολιτική φόρτιση της κίνησης, την ανακοίνωση την έκανε ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας Φουάτ Οκτάι: «Το πλοίο-γεωτρύπανο Φατίχ ξεκίνησε τη νέα δραστηριότητά του στα νότια της Καρπασίας χτες μετά την ολοκλήρωση της αποστολής του στην υφαλοκρηπίδα», είπε ο κ. Οκτάι στο πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Επίσης, ανακοινώθηκε ότι το τουρκικό σκάφος Oruç Reis θα κάνει σεισμικές έρευνες δυτικά του νησιού, σε περιοχή η οποία κατά τη Λευκωσία ανήκει στην κυπριακή ΑΟΖ. Να σημειωθεί ότι σήμερα τίθενται σε ισχύ οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Τουρκίας.
Η καταδίκη
Η Λευκωσία καταδίκασε τις τουρκικές ενέργειες. Σε ανακοίνωση της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρεται ότι:
«Η ανακοινωθείσα γεώτρηση εντός της ανατολικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδας της Κύπρου, σε πολύ κοντινή απόσταση από τα χωρικά ύδατα, στα 12,4 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Καρπασίας, παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας καθώς και το διεθνές εθιμικό δίκαιο. Η Κυβέρνηση επίσης καταδικάζει τις αναγγελθείσες παράνομες σεισμικές έρευνες με το ερευνητικό σκάφος ‘Oruç Reis’ εντός μεγάλης περιοχής στη δυτική ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα της Κύπρου, κατά παράβαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι:
«Το γεγονός ότι οι νέες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας ανακοινώθηκαν την ίδια μέρα κατά την οποία τέθηκε σε ισχύ το πλαίσιο κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί πράξη ακραίας και προκλητικής περιφρόνησης της διεθνούς νομιμότητας και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, καθώς και των επανειλημμένων εκκλήσεων της διεθνούς κοινότητας προς την Τουρκία να τερματίσει τις παράνομες ενέργειες και να σεβαστεί την κυριαρχία και τα αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Οι συνέπειες
Στην πραγματικότητα, τους τελευταίους μήνες γίνονται χωρίς ανάπαυλα τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, χωρίς κάποια διεθνής δύναμη να τις εμποδίζει.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα:
- Να αποθαρρύνονται εταιρείες που θα ήθελαν να συνεργαστούν με την Κυπριακή Δημοκρατία. Ήδη οι ENI και οι TOTAL έχουν μπει σε διαδικασία αποχώρησης από το οικόπεδο 7.
- Να γίνεται το ενεργειακό μέρος της ατζέντας του Κυπριακού και όχι μοχλός πίεσης για τη επίλυσή του, όπως αρχικά σχεδίαζε η Λευκωσία.
- Να καταγράφει de facto η Άγκυρα ιδιοκτησιακά δικαιώματα στους ενεργειακούς πόρους.
Γκουτέρες: Ευθύνες και στις δύο πλευρές
Εν τω μεταξύ, ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες μοίρασε στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ανεπίσημα αντίγραφα της έκθεσής του για την πρόοδο των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι είναι αβέβαιη η προοπτική για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων. Για τις δυσκολίες των διαπραγματεύσεων, ο κ. Γκουτέρες ρίχνει την ευθύνη και στις δύο πλευρές. Συγκεκριμένα, υποστηρίζει ότι:
«Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις προς τους δύο ηγέτες να ενημερώσουν καλύτερα τις δύο κοινότητες σχετικά με τα περιγράμματα μιας διευθέτησης και να βελτιώσουν τις γενικές συνθήκες και την ατμόσφαιρα της διαδικασίας, το κλίμα επιδεινώθηκε περαιτέρω λόγω των αυξημένων εντάσεων εντός και γύρω από την Κύπρο και λόγω του ότι οι πλευρές διαφωνούν για τους όρους αναφοράς, παρατείνοντας το αδιέξοδο. Καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει καταβάλει επαρκείς προσπάθειες για να αποφύγει την περιττή ρητορική που έχει ενισχύσει περαιτέρω τον σκεπτικισμό του κοινού».
Σε ό, τι αφορά την Αμμόχωστο, η έκθεση αναφέρει ότι: «Το Συμβούλιο Ασφαλείας επανέλαβε στις 4 Οκτωβρίου 2019 ότι δεν πρέπει να αναληφθούν μέτρα σε σχέση με τα Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνα με τα ψηφίσματά του, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992)».
Τέλος, για το θέμα της ΑΟΖ, ο κ. Γκουτέρες γράφει ότι: «Παρακολουθώ με προσοχή τις πρόσφατες εξελίξεις που σχετίζονται με τους υδρογονάνθρακες εντός και γύρω από την Κύπρο και με αυξανόμενη ανησυχία. Ζητώ εκ νέου από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να ασκήσουν αυτοσυγκράτηση και επαναλαμβάνω την έκκλησή μου να καταβληθούν σοβαρές προσπάθειες για να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση και να εξαλειφθούν οι εντάσεις».