Μπατακλάν, τέσσερα χρόνια μετά: «Μας θυμούνται κάθε χρόνο μόνο τέτοια ημέρα»
Τέσσερα χρόνια συμπληρώνονται την Τετάρτη από τη 13η Νοεμβρίου 2015, όταν συνολικά εννέα τζιχαντιστές τρομοκράτες αιματοκύλησαν το Παρίσι, εξαπολύοντας φονικές επιθέσεις σε επτά διαφορετικά σημεία της γαλλικής πρωτεύουσας, με αποκορύφωμα την αίθουσα συναυλιών Μπατακλάν (Bataclan). Η Γαλλία συγκλονίστηκε.
Απολογισμός: 131 νεκροί και πάνω από 350 τραυματίες. Επιζώντες των επιθέσεων, όπως η Σαντρίν Μαρτίνς, δεν μπορούν να ξεχάσουν. Και το παράπονό της βγαίνει αβίαστα: «Μας θυμούνται μόνο κάθε χρόνο τέτοια ημέρα».
Τα γαλλικά ΜΜΕ μιλούν για τους ανθρώπους που επέζησαν του εφιάλτη, αλλά και για το τελευταίο θύμα της επίθεσης: Ο Ζιλιόμ Βαλέ ήταν το νούμερο 131 στη μακρά λίστα των θυμάτων. Αυτοκτόνησε δύο χρόνια μετά τις αιματηρές επιθέσεις. Σύμφωνα με τους γιατρούς του, έπασχε από σοβαρή μετατραυματική διαταραχή.
Από την πλευρά της, η Σαντρίν Μάρτινς, η οποία έζησε τη φρίκη του Μπατακλάν, περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει τα τελευταία τέσσερα χρόνια: «Όταν μιλώ με κάποιον αισθάνομαι μια επίπληξη επειδή είμαι θύμα. Είναι σαν να μου λένε πως κάτι σου συνέβη αλλά σταμάτα να το χρησιμοποιείς συνεχώς. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Πρέπει να ζούμε με αυτό κάθε μέρα».
Η γαλλική κυβέρνηση είχε δημιουργήσει ένα ταμείο για την οικονομική στήριξη των επιζώντων από τα πολλαπλά τρομοκρατικά χτυπήματα της 13ης Νοεμβρίου 2015.
«Είναι σα να λες σε έναν ανάπηρο πως σου παίρνουμε το αναπηρικό καρότσι και τώρα πρέπει να περπατήσεις. Δεν θα μπορεί να το κάνει. Έτσι αισθάνομαι. Έχω την εντύπωση πως είμαι σε αναπηρικό καρότσι και μου λένε προχώρα, περπάτα τώρα. Στις 13 Νοεμβρίου τιμούμε τα θύματα, αλλά εμάς μας θυμούνται μόνο τότε. Καταλαβαίνω πως η ζωή πρέπει να προχωρήσει. Αλλά για εμάς δεν είναι έτσι», υπογραμμίζει η Σαντρίν.
Το χρονικό της φρίκης
Επιχειρώντας να μεταφέρει τον πόλεμο στο Παρίσι το Ισλαμικό Κράτος, που ανέλαβε την ευθύνη των επιθέσεων, χτύπησε συντονισμένα με καμικάζι αυτοκτονίας στο κέντρο του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, προκαλώντας εκατοντάδες θύματα, σε μια επίθεση που χαρακτηρίστηκε ως η 11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης.
Συνολικά έγιναν επτά τρομοκρατικές επιθέσεις στη γαλλική πρωτεύουσα, αποτελούμενες από περιστατικά πυροβολισμών αλλά και εκρήξεις, που σημειώθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα, αιφνιδιάζοντας τις αρχές και «μουδιάζοντας» τους πολίτες.
Πηγή: EPA/MARIUS BECKER
Οι πρώτες επιθέσεις αναφέρθηκαν στο 10ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού, κοντά στο Κανάλι Σαιν Μαρτέν, όταν οι τρομοκράτες άρχισαν να πυροβολούν τον κόσμο που βρίσκονταν έξω από ένα καφέ-μπαρ. Στη συνέχεια, πέρασαν την Rue Bichat και επιτέθηκαν στο εστιατόριο Le Petit Cambodge, δολοφονώντας έντεκα άτομα. Ακολούθως δέχθηκαν πυροβολισμούς οι θαμώνες ιταλικού εστιατορίου La Casa Nostra, στην Rue de la Fontaine-au-Roi, από ένα άνδρα με πολυβόλο, με τον εισαγγελέα του Παρισιού να μιλά για πέντε νεκρούς στο συγκεκριμένο περιστατικό.
Με λίγα λεπτά διαφορά, σημειώθηκαν τρεις εκρήξεις στο προάστιο Σαιν Ντενί, και συγκεκριμένα έξω από το γήπεδο Stade de France, στο οποίο βρίσκονταν περίπου 80.000 κόσμου, συμπεριλαμβανομένου και του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, προκειμένου να παρακολουθήσουν τη φιλική αναμέτρηση ανάμεσα στις εθνικές ομάδες της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Μάλιστα δύο από τις εκρήξεις ακούστηκαν και στην ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση του αγώνα, ενώ και σε αυτή την επίθεση αναφέρθηκαν νεκροί και τραυματίες.
Η μεγαλύτερη σφαγή έγινε στο Μπατακλάν, το θέατρο που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo, που είχε αποτελέσει στόχο αιματηρής επίθεσης λίγους μήνες πριν.
Εκείνο το βράδυ το θέατρο ήταν κατάμεστο από κόσμο που ήθελε να παρακολουθήσει τη συναυλία του αμερικανικού συγκροτήματος Eagles of Death Metal. Ανάμεσα στους 1.200 θεατές, ακροβολισμένοι στα θεωρεία, βρίσκονταν και οι τρομοκράτες οι οποίοι εκείνο το βράδυ εκτέλεσαν εν ψυχρώ δεκάδες ανθρώπους.
Πηγή: EPA/YOAN VALAT
Φορώντας μαύρες κουκούλες, οι δράστες αρχικά κράτησαν ομήρους όλους όσοι βρίσκονταν μέσα στο θέατρο. Για περίπου τρεις ώρες, οι θεατές έζησαν στιγμές, τρόμου, φόβου και αγωνίας, μη μπορώντας να διανοηθούν τι επρόκειτο να επακολουθήσει.
Πηγή: EPA/YOAN VALAT
Η γαλλική αστυνομία μόλις ενημερώθηκε για την ομηρία κατέστρωσε σχέδιο με σκοπό τον τερματισμό της. Όμως λίγο πριν κάνουν την έφοδό τους στο Μπατακλάν οι αστυνομικοί, δυνατές εκρήξεις και πυροβολισμοί ακούστηκαν από το εσωτερικό του θεάτρου.
Ήταν οι τρομοκράτες, που είχαν αρχίσει να πυροβολούν αδιακρίτως, εκτελώντας εν ψυχρώ αθώους ανθρώπους που βρίσκονταν εκεί για να παρακολουθήσουν μια συναυλία. Οι μαρτυρίες των επιζώντων είναι ανατριχιαστικές, καθώς όπως ανέφεραν, οι τζιχαντιστές εκτελούσαν τον έναν μετά τον άλλον τους θεατές που βρίσκονταν στο Μπατακλάν, ενώ σύμφωνα με άλλους χρησιμοποιήθηκαν και χειροβομβίδες για να σκορπίσουν τον θάνατο, φωνάζοντας ταυτόχρονα «Αλάχ Ακμπαρ» και συνθήματα για τη Συρία.
Κάποιοι από τους θεατές κατάφεραν να σωθούν πέφτοντας κάτω τη στιγμή που οι τρομοκράτες άλλαζαν γεμιστήρες.
Πηγή: EPA/YOAN VALAT
Οι αστυνομικοί έκαναν τελικά έφοδο στο Μπατακλάν, σκοτώνοντας τους τρομοκράτες, όμως η εικόνα που αντίκρισαν στο εσωτερικό του θεάτρου ήταν σοκαριστική. Σκληρές εικόνες, από το εσωτερικό του Μπατακλάν που είχε βαφτεί με αίμα, πτώματα που κείτονταν στο πάτωμα ή ήταν καλυμμένα με σεντόνια, άρχισαν να κάνουν τον γύρο του κόσμου, την ίδια στιγμή που όσοι κατάφεραν να επιζήσουν, έβγαιναν από τον τόπο του μακελειού γεμάτοι αίματα και με τον τρόμο ζωγραφισμένο στο πρόσωπό τους.
Πηγή: EPA/YOAN VALAT
Έξω από το θέατρο βρίσκονταν περιπολικά, αστυνομικοί και ασθενοφόρα τα οποία παρελάμβαναν τους τραυματίες, αλλά κυρίως τους νεκρούς.
Πηγή: EPA/IAN LANGSDON
Δημοσιογράφος ο οποίος βρισκόταν μέσα στο θέατρο περιέγραψε σε τηλεφωνική του συνομιλία στο BFMTV τι έζησε, λεπτό προς λεπτό. Πώς βρήκε την ευκαιρία να δραπετεύσει, ενώ οι τρομοκράτες σκότωναν χωρίς έλεος.
«Βρήκα την ευκαιρία να δραπετεύσω τη στιγμή που οι δράστες γέμιζαν ξανά τα όπλα τους. Μαζί με άλλους βρήκαμε μία έξοδο, σκαρφαλώνοντας στη σκηνή. Βγαίνοντας στο δρόμο είδα στο δρόμο 20 - 25 σώματα ανθρώπων. Πολλοί άλλοι ήταν άσχημα τραυματισμένοι», έλεγε ο δημοσιογράφος Τζούλιαν Πιρς λίγα λεπτά μετά το τέλος της τραγωδίας.
Ο ίδιος έκανε λόγο για λουτρό αίματος, λέγοντας πως είδε «ένα κορίτσι να αιμορραγεί... Την σήκωσα και έτρεξα για περίπου 200 μέτρα. Βρήκα ένα ταξί την έβαλα μέσα και είπα στον οδηγό στο νοσοκομείο τώρα».
Το Παρίσι κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο Γάλλος πρόεδρος, που βρισκόταν στο Σταντ ντε Φρανς τη στιγμή της έκρηξης και λίγο αργότερα επισκέφθηκε το γεμάτο νεκρούς και αίμα θέατρο Μπατακλάν, έδωσε εντολή να «σφραγιστεί» η χώρα και να κλείσουν τα σύνορα.
Πηγή: EPA/FRANCIS PELLIER/DICOM/MINISTRY OF INTERIOR/HANDOUT
Το βράδυ της 13ης Νοεμβρίου 2015 η γαλλική πρωτεύουσα δεν θύμιζε σε τίποτα «Πόλη του Φωτός». Οι δρόμοι ήταν άδειοι από πολίτες, που τρομαγμένοι και σοκαρισμένοι καθώς ήταν, είχαν κλειδαμπαρωθεί στα σπίτια τους, ακολουθώντας τις οδηγίες της αστυνομίας. Η εικόνα του Παρισιού θα μπορούσε να παρομοιασθεί με αυτήν μιας «νεκρής πόλης» αν στους δρόμους δεν κυκλοφορούσαν στρατιώτες, αστυνομικοί και ασθενοφόρα.
Πηγή: REUTERS/Charles Platiau
Τέσσερα χρόνια μετά το μακελειό και οι πληγές στο Παρίσι παραμένουν ανοιχτές. Οι δράστες των επιθέσεων είναι όλοι νεκροί, πλην του Σαλάχ Αμπντεσλάμ, ο οποίος εξακολουθεί να είναι κρατούμενος από τις γαλλικές αρχές.