Πώς η Υγεία «εκθρόνισε» την Δήμητρα από τη θέση του μικρότερου νάνου πλανήτη του ηλιακού συστήματος
Μία διεθνής ομάδα, που χρησιμοποίησε το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή, ανακάλυψε ότι ο αστεροειδής Υγεία πρέπει να θεωρηθεί πλέον νάνος πλανήτης και μάλιστα είναι αυτός ο μικρότερος γνωστός νάνος πλανήτης του ηλιακού συστήματος μας και όχι η Δήμητρα, όπως πιστευόταν έως τώρα.
Η Υγεία είναι το τέταρτο μεγαλύτερο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών μετά τη Δήμητρα, την Εστία και την Παλλάδα. Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι κατάφεραν να μελετήσουν καλύτερα την Υγεία και να διαπιστώσουν ότι έχει σχεδόν σφαιρικό σχήμα.
Οι τέσσερις προϋποθέσεις για να θεωρηθεί νάνος πλανήτης ένα σώμα της ζώνης των αστεροειδών, είναι να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, να μην είναι δορυφόρος άλλου σώματος, να μην έχει «καθαρίσει» από άλλα μικρότερα σώματα την περιοχή γύρω από την τροχιά της (αντίθετα με τους κανονικούς πλανήτες που έχουν κάνει κάτι τέτοιο) και, τέλος, να έχει αρκετή μάζα, ώστε η δική της βαρύτητα να έχει προσδώσει στο ουράνιο σώμα περίπου σφαιρικό σχήμα. Η Υγεία φαίνεται, μετά τις νέες παρατηρήσεις, ότι πληροί και τα τέσσερα αυτά κριτήρια για τους νάνους πλανήτες.
Οι ερευνητές από πολλές χώρες, με επικεφαλής τον Πιέρ Βερνατσά του Εργαστηρίου Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου της Μασσαλίας στη Γαλλία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy», υπολόγισαν ότι η διάμετρος της Υγείας είναι περίπου 430 χιλιόμετρα, σε σύγκριση με 2.400 χιλιόμετρα που είναι η διάμετρος του Πλούτωνα, του μεγαλύτερου και πιο γνωστού νάνου πλανήτη, ενώ η Δήμητρα έχει σχεδόν 950 χλμ.
Περιέργως η Υγεία δεν έχει κάποιο μεγάλο κρατήρα πρόσκρουσης στην επιφάνεια της, κάτι που περίμεναν να βρουν οι επιστήμονες, όπως π.χ. συμβαίνει στη Δήμητρα.
Η Υγεία εκτιμάται ότι προέρχεται -όπως και περίπου 7.000 άλλοι αστεροειδείς- από ένα μητρικό σώμα που πριν περίπου δύο δισεκατομμύρια χρόνια συγκρούσθηκε με ένα άλλο αντικείμενο διαμέτρου 75 έως 150 χιλιομέτρων. Από τη βίαιη πρόσκρουση, που διέλυσε τελείως το μητρικό σώμα, δημιουργήθηκαν χιλιάδες μικρότερα σώματα. Μερικά από αυτά συγκολλήθηκαν σταδιακά και έδωσαν στην Υγεία το σημερινό σφαιρικό σχήμα της.