ΚΟΣΜΟΣ

Συρία: Το μεγάλο παζάρι Πούτιν και Ερντογάν – Το Ιντλίμπ «κλειδί» για το deal;

Συρία: Το μεγάλο παζάρι Πούτιν και Ερντογάν – Το Ιντλίμπ «κλειδί» για το deal;
AP Photo/Sergei Chirikov, Pool)

Ο πόλεμος στη Συρία δεν είναι μόνο ένας από τους πιο καταστροφικούς εμφυλίους στην ιστορίας.

Αποτελεί ταυτόχρονα κι έναν πόλεμο δια αντιπροσώπων των μεγάλων δυνάμεων για τον γεωπολιτικό έλεγχο της ευρύτερης περιοχής. Είναι ενδεικτικό ότι η σημερινή συνάντηση στο Σότσι της Ρωσίας του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Ταγίπ Ερντογάν, λίγο πριν τη λήξη της πενθήμερης εκεχειρίας, αποτελεί τρόπον τινά το «δεύτερο μέρος» της συνάντησης Πενς-Ερντογάν στην Άγκυρα, όπου αποφασίστηκε η εκεχειρία. Δηλαδή Τουρκία, Ρωσία και ΗΠΑ χαράσσουν το μέλλον της Συρίας, εκπροσωπώντας στο υψηλό διπλωματικό επίπεδο τις δυνάμεις που μάχονται στο πεδίο.

Τουρκικός θρίαμβος;

Μετά τη συμφωνία με τους Αμερικανούς και την αποχώρηση των μαχητών των SDF από το Ρας Αλ Αΐν και το Ταλ Αμπιάντ, ο Ερντογάν έχει δημιουργήσει κλίμα εθνικού θριάμβου στο εσωτερικό της Τουρκίας. Η γραμμή της κυβέρνησης είναι ότι η Τουρκία συνέτριψε τους Κούρδους "τρομοκράτες" οι οποίοι αποχωρούν από τη μεθοριακή ζώνη.

Ωστόσο, η πραγματικότητα στο πεδίο είναι πιο σύνθετη. Μετά από μίαεβδομάδα σφοδρών συγκρούσεων οι τουρκικές δυνάμεις και οι Σύροι σύμμαχοί τους είχαν καταφέρει να καταλάβουν μόνο τη μεθοριακή πόλη Ταλ Αμπιάντ, ενώ από το Ρας Αλ Αΐν αποχώρησαν οι SDF στο πλαίσιο της συμφωνίας εκεχειρίας.

Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα για τον Ερντογάν είναι ότι ΗΠΑ και Ρωσία φαίνεται ότι του επιτρέπουν να καταλάβει μόνο τη «μικρή» ζώνη των 120 χλμ μεταξύ Ρας Αλ Αΐν και Ταλ Αμπιάντ. Το αρχικό σχέδιο της Άγκυρας ήταν η κατάληψη μιας ζώνης ασφαλείας 480 χλμ σε μήκος και 32 σε πλάτος, εντός της συριακής επικράτειας. Η «μικρή» ζώνη δεν περιλαμβάνει σημαντικά αστικά κέντρα.

xartis Syria

Οι επιδιώξεις Ερντογάν

Ο Ερντογάν αυτή τη στιγμή επιδιώκει:

  • Τη διεύρυνση της ζώνης τουρκικής ζώνης ώστε να συμπεριλάβει την πόλη Άιν Ίσα και τον στρατηγικής σημασία αυτοκινητόδρομο Μ4.
  • Την αποχώρηση περισσότερων δυνάμεων των SDF από την περιοχή. Στις σημερινές δυνάμεις του ο Ερντογάν ανέφερε ότι έχουν αποχωρήσει 700-800 μαχητές και ζήτησε την αποχώρηση άλλων 1200-1300.
  • Την παράδοση των βαρέων όπλων που έχουν σήμερα οι SDF. Υπενθυμίζεται ότι οι SDF διαθέτουν τελευταίας τεχνολογίας αμερικάνικα αντιαρματικά και αντιαεροπορικά.
  • Τη διασφάλιση από το καθεστώς Άσαντ και τους Ρώσους ότι δεν θα υπάρξει κάποιου είδους αυτόνομη κουρδική δύναμη εντός της Συρίας.

Ο Ερνογάν εκτόξευσε σήμερα τις συνήθεις απειλές, δηλώνοντας ότι η τουρκική εισβολή στη Συρία, στην περιοχή της Ροτζάβα, θα συνεχιστεί «με ακόμη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα» αν οι Κούρδοι δεν υποχωρήσουν από τη ζώνη ασφαλείας.» Παρά τους λεονταρισμούς του Ερντογάν, η Τουρκία δεν πρόκειται να κάνει τίποτα χωρίς το πράσινο φως της Ουάσιγκτον και της Μόσχας. Δεν υπάρχει δε περίπτωση ο τουρκικός στρατός να έρθει σε σύγκρουση με τον στρατό του Άσαντ που έχει την προστασία της Ρωσίας.

Οι λεπτές ισορροπίες του Πούτιν

Αυτή τη στιγμή ο Πούτιν είναι ο μεγάλος ρυθμιστής των εξελίξεων στη Συρία. Όλες οι πλευρές συνομιλούν μαζί του. Ταυτόχρονα, μετά την αποχώρηση των Αμερικανών και τη συμφωνία με τους Κούρδους, ελέγχει στρατιωτικά το πεδίο. Ωστόσο, ο Ρώσος πρόεδρος πρέπει αν κρατήσει λεπτές ισορροπίες. Συγκεκριμένα, καλείται:

  • Να επιμείνει στη γραμμή της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας υπό την ηγεσία του Άσαντ.
  • Να μην έρθει σε ρήξη με την Τουρκία που είναι σημαντικός πολιτικός και οικονομικός εταίρος της Ρωσίας.
  • Να αποτρέψει τη γενοκτονία των Κούρδων, χωρίς όμως να τους επιτρέψει να διατηρήσουν αυτόνομη στρατιωτική παρουσία εντός της Συρίας.
  • Να διασφαλίσει ότι το ISIS δεν θα αναγεννηθεί χάρη στους ισλαμιστές συμμάχους του Ερντογάν

Πρέπει να διαβαστεί με ιδιαίτερη προσοχή η δήλωση του Μπασάρ Άσαντ κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Ιντλίμπ όπου βρίσκεται αντιμέτωπος ο στρατός του καθεστώτος με τους τζιχαντιστές συμμάχους της Τουρκίας. Ο Σύρος πρόεδρος δήλωσε: «Λέμε και θα εξακολουθήσουμε να λέμε ότι το Ιντλίμπ είναι το κλειδί για να τερματιστεί αποφασιστικά το χάος και η τρομοκρατία σε όλη τη Συρία.» Στο παζάρι λοιπόν μπαίνει εκτός από τη Ροτζάβα και το Ιντλίμπ. Χωρίς να είναι τίποτα βέβαιο, κάποιου είδους ανταλλαγή μεταξύ Πούτιν κι Ερνογάν δεν θα αποτελέσει έκπληξη.