Τουρκική εισβολή στη Συρία: Η «νέα Αλεξανδρέττα» και τα ερωτήματα για τη σύγκρουση

Τετάρτη, 09 Οκτωβρίου 2019 21:45

Πριν λίγες ώρες ξεκίνησε η τουρκική εισβολή στη Βόρεια Συρία, στην περιοχή της Ροτζάβα.

Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις χτύπησαν κουρδικές θέσεις στη μεθοριακή πόλη Ρας Αλ Αΐν (Σέρε Κανίγιε). Οι άμαχοι έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν μαζικά την πόλη. Δυνάμεις της 2^ης στρατιάς του τουρκικού στρατού έχουν συρεύσει στα σύνορα με τη Συρία, ενώ έχουν προωθηθεί, σύμφωνα με το Associated Press και το Al Jazeera, τεθωρακισμένα οχήματα της 20^ης Μεραρχίας Τεθωρακισμένων. Στο πλευρό των τουρκικών δυνάμεων βρίσκοντα και τουλάχιστον 18.000 μαχητές του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA).

Από την πλευρά τους οι SDF (Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις), ο συνασπισμός όπου κυριαρχούν οι κουρδικές δυνάμεις των YPG, μιλάνε για πιθανή ανθρωπιστική κρίση. Ο Σαχόζ Χασάν, συμπρόεδρος του PYD (Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας), πολιτικού σκέλους των YPG, είπε στο CNN Greece ότι οι SDF είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν την τουρκική επίθεση.

Η ζώνη ασφαλείας

Ο τελικός στόχος του τουρκικού στρατού είναι να δημιουργήσει μια «ζώνη ασφαλείας», καταλαμβάνοντας μια περιοχή πλάτους 30 χιλιομέτρων και μήκους 480, η οποία εκτείνεται από τον Ευφράτη έως τα σύνορα με της Συρίας με το Ιράκ. Σε πρώτο χρόνο θα καταληφθεί έκταση μεταξύ των μεθοριακών πόλεων Τελ Αμπιάντ και Ρας Αλ Αΐν, όπου είναι έντονη η παρουσία του αραβικού στοιχείου.

Η δημογραφική σύνθεση της περιοχής είναι η εξής:

650.000 Κούρδοι,
180.000 Άραβες σουνίτες,
10.000 Τουρκμένοι,
10. 000 χριστιανοί.

Οι στόχοι

Επισήμως, η Τουρκία χαρακτηρίζει την επιχείρηση «αντιτρομοκρατική». Υπενθυμίζεται ότι η Άγκυρα χαρακτηρίζει τρομοκρατική οργάνωση όχι μόνο το ISIS αλλά και τις κουρδικές YPG (Μονάδες Λαϊκής Προστασίας) που αποτελούσαν μέχρι τη συμφωνία Τραμπ-Ερντογάν τον πιο πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία επιδιώκει:

Να αποκόψει τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των κουρδικών πολιτοφυλακών της Συρίας και των ανταρτών του PKK στην Τουρκία.
Να διασπάσει την ενότητα των κουρδικών πληθυσμών της Συρίας, του Ιράκ και της Τουρκίας.
Να ακρωτηριάσει πολιτικά κι εδαφικά την αυτόνομη περιοχή της Ροτζάβα.
Να μεταφέρει μεγάλο αριθμό Σύρων προσφύγων στην περιοχή (Τούρκοι αξιωματούχοι κάνουν λόγο για δύο εκατομμύρια), απομακρύνοντάς τους από τις τουρκικές πόλεις.
Να μεταβάλει τον δημογραφικό χάρτη της περιοχής σε βάρος των Κούρδων της Συρίας.
Σε βάθος χρόνου να δημιουργήσει ένα νέο «επεισόδιο Αλεξανδρέττας». Το 1937 ο τουρκικός στρατός μπήκε «προσωρινά» στην Αλεξανδρέττα. Έκτοτε, η (μέχρι το 1937 συριακή) επαρχία της Αντιόχειας ανήκει στην τουρκική επικράτεια. Είναι ενδεικτικό ότι τα τουρκικά υπουργεία συμπεριλαμβάνουν πλέον στους σχεδιασμούς τους το Αφρίν που καταλήφθηκε από τον τουρκικό στρατό τον Μάρτιο του 2018.

Τα ερωτήματα

Παρά την πολεμική εμπειρία και το φρόνημα των μαχητών των SDF, δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση με την υπερσύγχρονη πολεμική μηχανή της Τουρκίας Ωστόσο, εγείρονται ερωτήματα για την επικείμενη σύγκρουση:

Θα επιμείνουν οι ΗΠΑ στον αποκλεισμό των τουρκικών αεροσκαφών από τον συριακό εναέριο χώρο και πώς θα αντιδράσει η Τουρκία; Χωρίς αεροπορική κάλυψη η επιχείρηση περιπλέκεται.
Πώς θα πολεμήσουν οι SDF-YPG; Θα δώσουν τη «μάχη μητέρα των μαχών» ή θα αποσυρθούν μετά από ένα διάστημα για να διατηρήσουν τις δυνάμεις τους;
Θα σταθεροποιηθεί γρήγορα τη κατάσταση ή οι τουρκικές δυνάμεις θα εμπλακούν σε ένα μακρύ ανταρτοπόλεμο με μεγάλο ανθρώπινο και οικονομικό κόστος;
Η σύγκρουση θα δώσει την ευκαιρία στο ISIS να ανασυγκροτηθεί μέσα από την απελευθέρωση των χιλιάδων μαχητών του που κρατάνε οι Κούρδοι;
Τι επιπτώσεις θα έχει η επέμβαση στο εσωτερικό της Τουρκίας όπου οι δυνάμεις του PKK είναι με το δάχτυλο στη σκανδάλη;
Πώς θα αντιδράσουν το καθεστώς Άσαντ, το Ιράν και, κυρίως, η Ρωσία που είναι οι βασικοί «παίχτες» στο συριακό.
Πώς θα επηρεάσει τις συμμαχίες κι εν γένει τη διεθνή ακτινοβολία των ΗΠΑ το «άδειασμα» των Κούρδων;
Μπαίνουμε σε μια περίοδο επαναπροσέγγισης Άγκυρας και Ουάσιγκτον όπως φαίνεται από το πράσινο φως του Τραμπ στην εισβολή και την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην αμερικανική πρωτεύουσα στις 13 Νοεμβρίου;