Κυπριακό: «Μάχη χαρακωμάτων» στις διαπραγματεύσεις για τους όρους αναφοράς
Εδώ και 70 χρόνια τίποτα δεν είναι απλό στο Κυπριακό, κάτι που αποδεικνύεται με κάθε ευκαιρία.
Κατά συνέπεια, δεν εκπλήσσει η νέα εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις μεταξύ του Νίκου Αναστασιάδη, του Μουσταφά Ακιντζί και της ειδικής απεσταλμένης του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ. Η κ. Λουτ επρόκειτο να μείνει 1-2 εικοσιτετράωρα στην Κύπρο και φαίνεται ότι θα συμπληρώσει εντέλει μία εβδομάδα. Αύριο Παρασκευή η κ. Λουτ θα συναντήσει στις 9:30 τον κ. Ακιντζί. Θα είναι η έκτη συνεχόμενη συνάντησηή τους. Σήμερα η κ. Λουτ συνομίλησε με τον κ. Ακιντζί για μία ώρα και στην συνέχεια είχε συνάντηση μιάμισης ώρας με τον κ. Αναστασιάδη.
Οι όροι αναφοράς
Επίδικο σε αυτόν τον κύκλο διαπραγματεύσεων είναι η συμφωνία επί των «όρων αναφοράς» για την έναρξη των κανονικών διαπραγματεύσεων. Οι όροι αναφοράς είναι το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης. Δηλαδή προς το παρόν οι δύο πλευρές δεν έχουν συμφωνήσει στο ποια ακριβώς ζητήματα θα συζητηθούν όταν ξεκινήσουν οι κανονικές διαπραγματεύσεις, όπως επίσης και τι θεωρείται κεκτημένο από τη Σύνοδο Κορυφής του Κραν Μοντανά που ναυάγησε τον Ιούλιο του 2017.
Αν Αναστασιάδης και Ακιντζί τα βρουν στους όρους αναφοράς, θα ακολουθήσει νέα συνάντηση τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη με τη συμμετοχή των δύο ηγετών και του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες. Αν στην τριμερή γίνουν βήματα προόδου, θα πάμε σε άτυπη πενταμερή συνάντηση (με τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων). Σε περίπτωση που και στην πενταμερή σημειωθεί πρόοδος, θα ανοίξει ο δρόμος για νέα Σύνοδο Κορυφής η οποία σε κάθε περίπτωση θα διεξαχθεί μετά τις εκλογές για την τουρκοκυπριακή ηγεσία, μάλλον το καλοκαίρι του 2020. Πάντως, ανεξάρτητα από το πόσο κοντά θα έρθουν οι δύο πλευρές, ο κ. Αναστασιάδης έχει διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να μπει στην κυρίως διαπραγμάτευση αν δεν σταματήσουν οι τουρκικές έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ.
Να σημειωθεί ότι ο κ. Λουτ ενημερώνει απευθείας τον κ. Γκουτιέρες, κάτι που δείχνει σε πόσο λεπτό σημείο είναι οι διαπραγματεύσεις.
Η εμπλοκή
Όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές δίνουν την πληροφόρηση με το σταγονόμετρο. Επομένως δεν μπορεί να διασταυρωθεί πού ακριβώς σημειώθηκε η εμπλοκή, η οποία αρχικά είχε χαρακτηριστεί «μικρή». Στον διπλωματικό «πόλεμο χαρακωμάτων» όπου η κάθε πλευρά προσπαθεί να κερδίσει την καλύτερη δυνατή θέση πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις,
- οι μεν Ελληνοκύπριοι επιμένουν στο ζήτημα της άρση των εγγυήσεων και της γρήγορης αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων,
- οι δε Τουρκοκύπριοι προτάσσουν το ζήτημα της πολιτικής ισότητας των δύο κοινοτήτων.
Πιθανόν η εμπλοκή να έχει σημειωθεί στο ζήτημα της «θετικής ψήφου» που συνδέεται με την πολιτική ισότητα. Δηλαδή στην απαίτηση να υπάρχει τουλάχιστον μια θετική τουρκοκυπριακή ψήφος για να εγκρίνουν τα κυβερνητικά όργανα μια απόφαση.
Πριν από λίγο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης διέψευσε δημοσίευμα της τουρκοκυπριακής εφημερίδας Κίπρις Πόστασι. Το δημοσίευμα ανέφερε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά κατέθεσε «ριζοσπαστική πρόταση» για τους όρους αναφοράς.