Τετραήμερη εργασία με μισθό πενθημέρου; Προσεχώς στην Ιαπωνία!
Υπερωρίες, υπερεργασία, εξαντλητικές συνθήκες δουλειάς: Στην Ιαπωνία δεν ήταν λίγες οι φορές που άνθρωποι πέθαναν από υπερκόπωση ή οδηγήθηκαν στο απονενοημένο λόγω δουλειάς.
Ωστόσο, κάτι φαίνεται να αλλάζει στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, αφού οι εταιρείες προσανατολίζονται – τουλάχιστον σε επίπεδο πρόθεσης – στην ιδέα τής τετραήμερης εργασίας.
Σύμφωνα με έρευνα του ιαπωνικού υπουργείου Εργασίας, 6,9% των ιδιωτικών επιχειρήσεων με 30 και πλέον εργαζομένους πλήρους απασχόλησης εφάρμοσαν το μέτρο σε κάποια μορφή του εντός του 2018. Πριν από μία δεκαετία, το ποσοστό αυτό μετά βίας ξεπερνούσε το 3,1%.
Και πρόκειται για μία παγκόσμια τάση.
Στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός φέτος, το ζήτημα της τετραήμερης εργασίας συζητήθηκε ενδελεχώς, με τους θιασώτες της να επιχειρηματολογούν σχετικώς: «Αν μειώσεις τις ώρες εργασίας, οι άνθρωποι θα μπορούν να συγκεντρωθούν πιο αποτελεσματικά, καταλήγοντας να παράξουν ανάλογα πολύ, συχνά με υψηλότερη ποιότητα και δημιουργικότητα, ενώ γίνονται και πιο αφοσιωμένοι στους εργοδότες που είναι πρόθυμοι να τους προσφέρουν την ευελιξία να νοιαστούν για τη ζωή εκτός δουλειάς», τόνισε, μεταξύ άλλων, ο Άνταμ Γκραντ (Adam Grant), καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια.
Στην Ιαπωνία, η κυβέρνηση πιέζει τις εταιρίες να αλλάξουν τις εργασιακές τους σχέσεις και το μοντέλο δουλειάς. Ο πρωθυπουργός Άμπε έχει κάνει βασική προτεραιότητα την εργασιακή μεταρρύθμιση, με την ελπίδα πως οι εργαζόμενοι θα έχουν περισσότερο χρόνο και ποιότητα ζωής, σε μία χώρα με εξαιρετικά υψηλούς δείκτες υπογεννητικότητας.
Ο νόμος στην Ιαπωνία περιορίζει την εργασία στις οκτώ ώρες ημερησίως και 40 ώρες εβδομαδιαίως. Δεδομένου αυτού, υπάρχουν δύο τρόποι καθιέρωσης της τετραήμερης εργασίας: Ο ένας συμπυκνώνει τις 40 ώρες στις τέσσερις εργάσιμες ημέρες, διατηρώντας τον μισθό του πενθημέρου. Στη δεύτερη εκδοχή, διατηρείται το οκτάωρο καθημερινά, όμως μειώνεται αναλόγως ο μισθός.
Η κάθε περίπτωση έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της – όπως άλλωστε και η ίδια η τετραήμερη εργασία.
Από τη μία όσοι υποστηρίζουν πως οι εργαζόμενοι γίνονται πιο παραγωγικοί όταν είναι ευχαριστημένοι με τη δουλειά και πιο πρόθυμοι για δουλειά όταν είναι ευχαριστημένοι με την προσωπική τους ζωή. Από την άλλη, όσοι αντιτείνουν πως το ζήτημα διαχείρισης χρόνου είναι σχετικό (λόγω επιπλέον ωρών εργασίας και νεκρού χρόνου), αλλά και πως κανείς δεν εξασφαλίζει πως όσοι επιλέγουν το τετραήμερο δε θα γίνουν στόχοι διακρίσεων, οικονομικά και αξιολογικά, από την εργοδοσία.