ΚΟΣΜΟΣ

Ο άθλος να είσαι μητέρα στα βάθη του Πακιστάν - Οι ιστορίες τριών γυναικών

Ο άθλος να είσαι μητέρα στα βάθη του Πακιστάν - Οι ιστορίες τριών γυναικών

Είναι μια πολύ ζεστή μέρα στο Ναζιραμπάντ του Μπαλουχιστάν στο Πακιστάν. Η 40χρονη Γκουλσάν φτάνει στην κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για να γεννήσει το δέκατο παιδί της. Αισθάνεται κουρασμένη και αδύναμη. Θέλει να σταματήσει ο πόνος. Είναι η πρώτη φορά στις δώδεκα εγκυμοσύνες της που έχει έρθει σε νοσοκομείο.

Τελικά η Γκουλσάν γέννησε κορίτσι. «Πέρυσι έχασε το μωρό της στον όγδοο μήνα. Πέντε μήνες μετά, όταν έμεινε πάλι έγκυος, προσέξαμε ότι ήταν πολύ αδύναμη και ασθενική, γι' αυτό σκεφτήκαμε ότι ήταν καλύτερα να τη φέρουμε να γεννήσει εδώ» εξηγεί η μητέρα της.

Στο Πακιστάν, χιλιάδες γυναίκες και βρέφη πεθαίνουν κάθε χρόνο από αιτίες που μπορούν να προληφθούν εύκολα. Στη νοτιοδυτική επαρχία του Μπαλουχιστάν, όπου οι στατιστικές υγείας είναι από τις χειρότερες παγκοσμίως, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα άσχημη.

Εξαιτίας της έλλειψης γνώσεων για τη διατροφή, το θηλασμό και τον απογαλακτισμό, οι επικίνδυνες πρακτικές υγείας είναι ένα από τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ιατρικές ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι οποίες περιθάλπουν πάνω από 11.000 υποσιτισμένα παιδιά κάθε χρόνο σε τέσσερα διαμερίσματα.

Η Γκουλσάν παντρεύτηκε μόλις μπήκε στην εφηβεία– σε αυτή την ηλικία παντρεύουν συνήθως οι γονείς τις κόρες τους στο Μπαλουχιστάν.

«Νομίζω ότι έχουν περάσει γύρω στα 25 χρόνια από τότε που παντρεύτηκα, κι άρχισα αμέσως να κάνω παιδιά» λέει. «Δύο γιοι μου δουλεύουν και η μία κόρη μου είναι παντρεμένη κι έχει δύο παιδιά. Τα υπόλοιπα παιδιά μου είναι μικρά ακόμα.»

Η Γκουλσάν είναι εξουθενωμένη. Η διατροφή της αποτελείται από πατάτες και φακές, ενώ πολύ περιστασιακά τρώει κρέας. Δεν αρχίζει να τρώει πριν τελειώσει ο άντρας της και όλα τα παιδιά, με αποτέλεσμα να τρώει αποφάγια, ή και τίποτα μερικές φορές.

Ο 22χρονος γιος της Γκουλσάν είναι έξω από το τμήμα τοκετών και περιμένει να πάρει εξιτήριο η μητέρα του για να την πάει στο σπίτι μαζί με τη γιαγιά του, τη θεία του και τη νεογέννητη αδελφή του. Στο σπίτι τους περιμένει ολόκληρη η οικογένεια, σχεδόν 25 άνθρωποι.

Η οικογένεια έχει πολλά σχέδια για το μωρό. Την έκτη μέρα μετά τη γέννηση του κοριτσιού, θα του τρυπήσουν τα αυτιά, σύμφωνα με το έθιμο. Ο εκπαιδευτής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα εξηγεί στη μητέρα και τη θεία της Γκουλσάν ότι το μωρό είναι πολύ μικρό για κάτι τέτοιο και ότι μπορεί να πάθει τέτανο, και αυτό με τη σειρά του να προκαλέσει σοκ.

«Είναι όμως η παράδοσή μας, και μας αρέσει να την ακολουθούμε. Αν το μωρό κάνει σπασμούς, είναι θέλημα Θεού» λέει η θεία της Γκουλσάν.

«Θα δώσουμε επίσης στη μητέρα και το μωρό να φάνε sutti για να αναπτυχθεί σωστά το πεπτικό σύστημα του μωρού» λέει, αναφερόμενη σε ένα μείγμα βοτάνων.

Όταν ο εκπαιδευτής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα ρωτάει πότε η Γκουλσάν και η οικογένειά της σκοπεύουν να αρχίσουν να δίνουν στο μωρό κάτι άλλο πέρα από γάλα, εκείνες απαντούν: «Όχι πριν γίνει ενός έτους και ζητήσει φαγητό το ίδιο».

Οι κάτοικοι του Ναζιραμπάντ έχουν μεγάλο έλλειμμα εκπαίδευσης και γνώσεων υγείας. Δεν είναι εύκολο να εξαλειφθούν βαθιά ριζωμένες πρακτικές που οδηγούν σε κακή υγιεινή, οξύ υποσιτισμό και βλάβες.

Η Μαντίνα και τα δίδυμα

Η 25χρονη Μαντίνα γεννήθηκε στο Αφγανιστάν και μετακόμισε με την οικογένειά της στο Τσαμάν του Πακιστάν όταν ήταν 10 ετών. Οι γονείς της είχαν 14 παιδιά και δεν μπορούσαν να τη στείλουν στο σχολείο. Σε ηλικία 14 ετών την πάντρεψαν με τον ξάδελφό της.

«Έμεινα έγκυος μόλις παντρεύτηκα, όμως έχασα το πρώτο μου μωρό στον έβδομο μήνα εξαιτίας πρόωρου τοκετού» λέει.

Σύντομα η Μαντίνα έμεινε πάλι έγκυος και γέννησε το πρώτο της παιδί στα 16. Τα επόμενα τέσσερα παιδιά της γεννήθηκαν το ένα μετά το άλλο, χωρίς διαλείμματα. Στα 22 της, η Μαντίνα γέννησε ένα πρόωρο μωρό το οποίο πέθανε. Τρία χρόνια μετά, ήρθε στην κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για να γεννήσει τη Σάφα και τη Μάρουα, οι οποίες γεννήθηκαν με σύνδρομο Ντάουν.

Pak

«Ο άντρας μου είναι άνεργος» λέει, προσθέτοντας ότι στο σπίτι τους δεν έχουν τρεχούμενο νερό.

Η Σάφα και η Μάρουα νοσηλεύονται στην κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα με οξύ υποσιτισμό. Καθώς τρέφονταν με γάλα ανακατεμένο με βρώμικο νερό τους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους, έχουν αναπτύξει ιστορικό χρόνιας διάρροιας.

Ο Δρ Μουχαμάντ Ικμπάλ, μέλος του ιατρικού προσωπικού, στο παιδιατρικό τμήμα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, λέει ότι το πρόβλημα των διδύμων είναι συνηθισμένο στο τμήμα αυτό.

«Πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν πώς πρέπει να γίνεται ο απογαλακτισμός, και αυτό οδηγεί στον υποσιτισμό του παιδιού. Οι γυναίκες αυτές είναι πολύ φτωχές, επωμίζονται τη φροντίδα των παιδιών και έχουν πάρα πολλά να κάνουν, οπότε δεν μπορούν να δώσουν την απαραίτητη προσοχή στα νεογέννητά τους» λέει.

«Ζω σε ένα σπίτι με 25 ανθρώπους» λέει η Μαντίνα. «Το μεγαλύτερο παιδί μου είναι μόλις εννέα ετών. Σε αυτή την ηλικία τι μπορεί να κάνει για να με βοηθήσει;»

Η σύντομη ζωή του Αρίς

Ο Αρίς γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 2018 στο τμήμα τοκετών των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο περιφερειακό νοσοκομείο του Τσαμάν, στο Μπαλουχιστάν. Ήταν σε καλή κατάσταση όταν πήρε εξιτήριο.

Μόλις τέσσερις μέρες μετά τη γέννησή του όμως, επέστρεψε στο νοσοκομείο σε άσχημη κατάσταση. Η μητέρα του, η Μαλάικα, δεν είχε αρκετό γάλα για να τον θηλάσει.

«Όταν δεν μπορούσα να τον ταΐσω, του έδινα πράσινο τσάι. Η πεθερά μου είπε ότι ήταν το καλύτερο που είχα να κάνω, άλλωστε αυτό είχα κάνει και με τα άλλα οκτώ παιδιά μου.»

Pak 2

Το πράσινο και το μαύρο τσάι μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στα νεογέννητα. Το εύθραυστο πεπτικό σύστημά τους δεν αντέχει την οξύτητα. Η Μαλάικα σημείωσε ότι στο παρελθόν τα νεογέννητά της αρρώσταιναν όταν τους έδινε πράσινο τσάι, και ορισμένα ανέπτυξαν πνευμονία, όμως στη συνέχεια ανάρρωναν.

«Θα εκπλαγείτε με το πόσο συνηθισμένα είναι τέτοια περιστατικά» λέει ο Δρ Ζιαουλάχ , που εργάζεται στη δομή των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο περιφερειακό νοσοκομείο. «Χρησιμοποιούν το μαύρο και το πράσινο τσάι ως γιατροσόφια για τα πάντα, από εγκαύματα και κοψίματα μέχρι το τάισμα των μωρών. Η κατάσταση του Αρίς είναι κρίσιμη.»

Κανονικά όταν γεννιέται ένα μωρό, χάνει την πρώτη εβδομάδα το 10% περίπου του βάρους του. Ο Αρίς έχασε το 50%. Όταν η Μαλάικα συνειδητοποίησε ότι ο Αρίς δεν ήταν καλά, τον πήγε σε μια ιδιωτική κλινική, πριν τον φέρει στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.

Την έκτη μέρα, ο Δρ Φαρμάν, παιδιατρικός σύμβουλος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, σύστησε στους γονείς του Αρίς να κάνουν συμβουλευτική για να προετοιμαστούν για το χειρότερο. Μερικές ώρες αργότερα, ο Αρίς πέθανε.

Η δράση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα

Από το 2008, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εργάζονται στα ανατολικά διαμερίσματα του Τζαφαραμπάντ και του Ναζιραμπάντ του Πακιστάν υποστηρίζοντας τα προγράμματα σίτισης για παιδιά κάτω των πέντε ετών στο περιφερειακό νοσοκομείο στο Ντέρα Μουράντ Τζαμάλι. Έχουν επίσης ένα δίκτυο κινητών μονάδων και σημείων παρέμβασης εκτός δομών στα δύο διαμερίσματα.

Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα υποστηρίζουν τη θεραπευτική σίτιση για νοσηλευόμενα υποσιτισμένα παιδιά με επιπλοκές, ένα γενικό παιδιατρικό τμήμα και ένα νεογνικό τμήμα. Ακόμη, υποστηρίζουν τις δραστηριότητες μαιευτικής και παιδιατρικής φροντίδας στο περιφερειακό νοσοκομείο, ενώ παρέχεται βασική επείγουσα μαιευτική φροντίδα μέσω του τμήματος τοκετών, που λειτουργεί όλο το 24ωρο.