Ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις, τελεσίγραφα και χρέος απειλούν την Ιταλία

Με το ιταλικό χρέος να αποτελεί πλέον μεγάλο «πονοκέφαλο» για τις Βρυξέλλες και την οικονομία της χώρας πηγή διεθνούς ανησυχίας, ο Τζουζέπε Κόντε διεμήνυσε στη Λέγκα και το «Κίνημα 5 Αστέρων» πως σε περίπτωση που δεν βάλουν ένα τέλος στην αδιάκοπη διένεξή τους τότε ο ίδιος θα αποχωρήσει.

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, ο Κόντε υπογράμμισε πως η κυβέρνηση αντιμετωπίζει μια περίπλοκη διαδικασία για την έγκριση του προϋπολογισμού του 2020 αργότερα φέτος και έχει ανάγκη την εμπιστοσύνη των αγορών. Μάλιστα, ζήτησε από τα δύο κόμματα να αποφασίσουν ταχύτατα εάν επιθυμούν να προκηρυχτούν πρόωρες εκλογές ή αν θέλουν να συνεχίσουν το έργο τους. Ζήτησε, επίσης, από όλους τους υπουργούς «πιστή συνεργασία».

Την Τετάρτη, η Κομισιόν ενδέχεται να ανακοινώσει πως η Ιταλία παραβιάζει τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της αδυναμίας της να μειώσει το δημόσιο χρέος της και να εκκινήσει πειθαρχική διαδικασία εναντίον της.

H διαδικασία αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικονομικές κυρώσεις και πιο στενή επιτήρηση της οικονομικής πολιτικής της Ιταλίας ενώ παράλληλα φέρνει τη χώρα αντιμέτωπη με κίνδυνο προστίμου-μαμούθ, ύψους 3,5 δισ. ευρώ.

Η Ιταλία κατάφερε στο… παρά πέντε να αποφύγει την πειθαρχική αυτή διαδικασία πριν από λίγο καιρό, όταν μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις και τεράστια ένταση συμφώνησε τον προϋπολογισμό της με την Κομισιόν.

Αρχικά, οι Βρυξέλλες είχαν απορρίψει τον προϋπολογισμό της γειτονικής χώρας, λέγοντας ότι δεν θα μειώσει το τεράστιο χρέος της.

Τα επίσημα στοιχεία, που δόθηκαν στη δημοσιότητα τον Απρίλιο, δείχνουν πως το χρέος της Ιταλίας αυξήθηκε στο 132,2% του ΑΕΠ το 2018 -το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την Ελλάδα. Αναμένεται δε, να αυξηθεί ακόμη περισσότερο το 2019 και το 2020, όπως δείχνουν οι εκτιμήσεις της Κομισιόν.

Όπως εξηγεί το πρακτορείο Reuters, η ευρωσκεπτικιστική κυβέρνηση της Ιταλίας δεν έχει δείξει πως προτίθεται να κάνει βήματα για να μειώσει το χρέος της χώρας. Αντίθετα, ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης Ματέο Σαλβίνι προτρέπει την Ε.Ε. να χαλαρώσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της.

Την περασμένη εβδομάδα, η Κομισιόν ζήτησε από τη Ρώμη να εξηγήσει τους λόγους που κρύβονται πίσω από την επιδείνωση των δημοσιονομικών της.

Δυο ημέρες αργότερα, η ιταλική κυβέρνηση απάντησε πως η αύξηση του χρέους οφείλεται στην οικονομική ύφεση ενώ παράλληλα υποσχέθηκε πως θα σεβαστεί τους κανόνες της Ε.Ε. στον επόμενο προϋπολογισμό.

Ποια είναι, όμως, τα σενάρια της «επόμενης ημέρας» για την Ιταλία;

5 Ιουνίου: Η Κομισιόν μπορεί να γράψει σε έκθεση για τα δημοσιονομικά της Ιταλίας πως υπάρχει χώρος να κινηθεί πειθαρχική διαδικασία για το δημόσιο χρέος της χώρας.
11 έως 19 Ιουνίου: Σε περίπτωση που η Κομισιόν κρίνει πως η διαδικασία είναι δικαιολογημένη, τότε αξιωματούχοι θα έχουν δύο εβδομάδες να αποφασίσουν εάν θα υποστηρίξουν την έκθεση αυτή. Η απόφαση αυτή ενδέχεται, μάλιστα, να ανακοινωθεί την ίδια περίοδο που θα συναντηθούν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, δηλαδή στις 13-14 Ιουνίου.
20-21 Ιουνίου: Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συναντηθούν στις Βρυξέλλες. Αυτή η άτυπη συνάντηση μπορεί να δώσει στον Ιταλό πρωθυπουργό Κόντε τη δυνατότητα να συζητήσει το χρέος με τον απερχόμενο πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
8-9 Ιουνίου: Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών ταξιδεύουν στις Βρυξέλλες για την μηνιαία συνάντησή τους όταν και θα αποφασίσουν εάν θα πρέπει να κινηθεί η πειθαρχική διαδικασία κατά της Ιταλίας -εφόσον, φυσικά, προταθεί από την Κομισιόν. Σε περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, τότε η Ιταλία θα αναγκαστεί να υιοθετήσει αυστηρότερα δημοσιονομικά μέτρα, όπως για παράδειγμα αύξηση των φόρων ή μείωση δαπανών, σε διάστημα από τριών έως έξι μηνών από την έναρξη της διαδικασίας.
29 Ιουλίου: Σε περίπτωση που οι υπουργοί Οικονομικών ανάψουν το «πράσινο φως» για πειθαρχική διαδικασία, τότε η Κομισιόν θα πρέπει να προτείνει οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρώμης μέχρι την 29η Ιουλίου.
7 Αυγούστου: Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα έχουν 10 ημέρες, μέχρι την 7η Αυγούστου, για να μπλοκάρουν την πρόταση της Κομισιόν για επιβολή κυρώσεων.
20 Σεπτεμβρίου: Η Ιταλία θα πρέπει να παρουσιάσει νέους δημοσιονομικούς στόχους, οι οποίοι θα αποτελέσουν και τον «σκελετό» του προϋπολογισμού της για το 2020.