Ένα ιδιότυπο μπρα-ντε-φερ: Η «μάχη» για την προεδρία της Κομισιόν ξεκινά

Το χτεσινό δείπνο των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τη διάρκεια του οποίου έγινε μια πρώτη συζήτηση για το ζήτημα αυτό, ήταν σύντομο.

Για να αποφευχθούν οι διαρροές, στο τραπέζι δεν κάθισαν σύμβουλοι ενώ τα κινητά τηλέφωνα των «28» ήταν κλειστά.

Με μότο «καμία συζήτηση για ονόματα», το ιδιότυπο μπρα-ντε-φερ της Ευρώπης ξεκίνησε.

«Κανείς δεν θέλει ένα πόλεμο ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς» προειδοποίησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, προσθέτοντας ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν δεσμεύονται από τη διαδικασία Spitzenkandidat, που περιορίζει τα πρόσωπα που προορίζονται για την πλήρωση της θέσης του προέδρου της Κομισιόν στους «κορυφαίους υποψηφίους» που έχουν ορίσει τα κόμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Επίσημα, οι συνομιλίες κατά τη χτεσινή άτυπη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών αφορούσαν τις επιταγές των συνθηκών, την αποτίμηση των εκλογικών αποτελεσμάτων, τις γεωγραφικές, δημογραφικές, πολιτικές και κομματικές ισορροπίες, την αύξηση του αριθμού των γυναικών στην αναζήτηση των προσώπων που θα ορισθούν επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και της ευρωπαϊκής διπλωματίας.

Η υποψηφιότητα Βέμπερ «κρέμεται σε μία κλωστή»

Όπως γράφει το Politico, η υποψηφιότητα του Μάνφρεντ Βέμπερ, του «εκλεκτού» της Άνγκελα Μέρκελ κρέμεται πλέον από μια κλωστή.

«Υποστηρίζουμε τον υποψήφιό μας, τον Μάνφρεντ Βέμπερ. Άλλοι υποστηρίζουν τον δικό τους. Είναι ξεκάθαρο» ανέφερε λακωνικά η Γερμανίδα καγκελάριος.

Στην αντίπερα «όχθη», ο Εμανουέλ Μακρόν αρνείται τον αυτοματισμό στην εφαρμογή της αρχής του Spitzenkandidat και είναι βέβαιο ότι απορρίπτει τον Βαυαρό υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Την υποψηφιότητα του Μάνφρεντ Βέμπερ απορρίπτει επίσης, δημόσια, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, αλλά και οι ομάδες των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, των Φιλελευθέρων και των Πρασίνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους, που μίλησαν στο Politico, η επιμονή του Τουσκ στην αποφυγή της ονοματολογίας είχε ως στόχο να μην απορριφθεί αμέσως η υποψηφιότητα Βέμπερ.

Και αυτό για να μην πληγεί το κύρος της Άνγκελα Μέρκελ στα πρώτα στάδια της διαπραγμάτευσης.

«Η Μέρκελ δεν θα αισθανόταν άνετα εάν ο Βέμπερ αποκλειόταν χτες» δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης, όπως γράφει το Politico.

«Το ξέραμε ότι ο Βέμπερ δεν περνάει και αν δεν περάσει θα πληγεί το κύρος της Μέρκελ. Όλοι είχαν στο μυαλό τους ότι ο τύπος δεν περνάει», δήλωσε άλλη διπλωματική πηγή.

Ωστόσο, εάν οι «28» κατέληξαν τελικώς σε κάτι χειροπιαστό χτες, αυτό είναι η παραδοχή ότι η υποψηφιότητα Βέμπερ δεν είναι ρεαλιστική.

Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, πως δεν πρόκειται να γίνει καμία επίσημη ανακοίνωση το αμέσως επόμενο διάστημα. Τα πρώτα «νέα» αναμένονται στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής στα τέλη του Ιουνίου.

Μέχρι τότε, ο Ντόναλντ Τουσκ θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ευρωπαίοι διπλωμάτες θεωρούν ότι ο Τουσκ θα επιστρέψει από τις διαβουλεύσεις του για να πληροφορήσει τους «28» ότι οι αριθμοί για την υποψηφιότητα του Βέμπερ δεν βγαίνουν, αφού του Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα διαθέτει 178 από τις 751 έδρες του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ οι Σοσιαλιστές, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι διαθέτουν πλέον 320 έδρες.

Η απαιτούμενη πλειοψηφία είναι 376 ψήφοι.

Οι Φιλελεύθεροι, στους οποίους θα ενταχθούν οι ευρωβουλευτές της λίστας «Αναγέννηση» του Εμανουέλ Μακρόν διαφωνούν με την διαδικασία του Spitzenkandidat, για τον λόγο αυτόν δεν παρουσίασαν μοναδικό «κορυφαίο» υποψήφιο.

Η Ευρωπαία επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ που συγκαταλέγεται στην λίστα των υποψηφίων του Alde έχει από χέρι μία αδυναμία: είναι Δανή. Προερχόμενη από μία χώρα που δεν συμμετέχει στην ευρωζώνη θεωρείται από ευρωπαϊκούς κύκλους δύσκολο να γίνει αποδεκτή ως πρόεδρος της Κομισιόν.

Εφαρμόζοντας την ευρωπαϊκή ηγεσία κατά των καρτέλ από την θέση της επιτρόπου, η Βεστάγκερ έκανε εχθρούς της ορισμένα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, ενώ οι κατηγορίες κατά χωρών μελών για παράνομες επιδοτήσεις δημιούργησαν ένταση στις σχέσεις της με ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Το βέτο της στην συγχώνευση της γαλλικής Alsthom με την γερμανική Siemens μάλλον δεν ευχαρίστησε το Παρίσι και το Βερολίνο, αλλά το πρόστιμο μαμούθ που επέβαλε στην Apple καθόρισε τις εντυπώσεις.

Ευρωπαίοι διπλωμάτες ελπίζουν ότι η ηγεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι κανείς από τους υποψηφίους του δεν μπορεί να εξασφαλίσει πλειοψηφία και ότι οι διαπραγματεύσεις θα στραφούν προς άλλα πρόσωπα που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συναίνεση.

«Υπάρχουν ονόματα. Μπορεί άλλοι να εμφανισθούν τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες», δήλωσε χθες στις Βρυξέλλες ο Εμανουέλ Μακρόν που θα ήθελε τα τέσσερα ευρωπαϊκά κορυφαία πόστα να μοιραστούν στα ίσα: σε δύο γυναίκες και δύο άνδρες».

Τα ονόματα και οι θέσεις-κλειδί

Στο τέλος του χρόνου, πέντε κορυφαία πόστα θα πρέπει να έχουν καλυφθεί. Η Ευρώπη θα πρέπει να βρει τον αντικαταστάτη του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, του προέδρου της Κομισιόν, αλλά και του Ντόναλντ Τουσκ, του προέδρου του ευρωπαϊκού συμβουλίου.

Την ίδια ώρα, οι ηγέτες θα πρέπει να συμφωνήσουν και σε έναν νέο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), να βρουν και ένα πρόσωπο κατάλληλο να αντικαταστήσει τη Φεντερίκα Μογκερίνι, τη γυναίκα που αυτή τη στιγμή κατέχει το αξίωμα της Ύπατης Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής ενώ παράλληλα να καταλήξουν σε έναν νέο πρόεδρο του ευρωκοινοβουλίου.

Και ποια άλλα ονόματα ακούγονται, εκτός του Μάνφρεντ Βέμπερ και της Μαργκρέτε Βεστάγκερ;

Αρχικά, αυτό του Φρανς Τίμερμανς, του αντιπροέδρου της Κομισιόν, που πλέον βλέπει τα ποσοστά του να… ανεβαίνουν λόγω της ενίσχυσης των Σοσιαλδημοκρατών στο Ευρωκοινοβούλιο ανά την Ευρώπη.

Ο Τίμερμανς, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ολλανδίας, μιλά έξι γλώσσες και κατά τη διάρκεια της καμπάνιας του υπογράμμισε πολλές φορές την ανάγκη η Ευρώπη να ριχτεί πιο αποφασιστικά στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και της ρύπανσης από πλαστικά.

Εκτός από τη θέση του προέδρου της Κομισιόν, ο Τίμερμανς θα μπορούσε να αντικαταστήσει και τη Φεντερίκα Μογκερίνι.

Επίσημα, το όνομα του Μισέλ Μπαρνιέ, του Ευρωπαίου διαπραγματευτή του Brexit, δεν έχει πέσει στο τραπέζι.

Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει η βρετανική εφημερίδα Guardian, μετά την υπογραφή της Συμφωνίας για το Brexit -η οποία δεν έχει γίνει ακόμη αποδεκτή από το κοινοβούλιο της Βρετανίας- ο Μπαρνιέ έχει κάνει περιοδεία στην Ευρώπη και έχει παρουσιάσει το όραμά του για τη Γηραιά Ήπειρο.

Πολλοί είναι και αυτοί που θέλουν να δουν την Kristalina Georgieva να επιστρέφει στις Βρυξέλλες. Η οικονομολόγος από τη Βουλγαρία παραιτήθηκε από αντιπρόεδρος της Κομισιόν το 2017 για να αναλάβει καθήκοντα στην Παγκόσμια Τράπεζα.

Όπως έγραψε πρόσφατα το Bloomberg, πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες μελέτησαν την οικονομολόγο κατά τη διάρκεια της περασμένης Συνόδου Κορυφής στο Σιμπίου της Ρουμανίας. Η Georgieva είναι ιδιαίτερα αγαπητή στις Βρυξέλλες και έχει δύο τεράστια «ατού», που αναμένεται να λειτουργήσουν υπέρ της: είναι γυναίκα και κατάγεται από την ανατολική Ευρώπη.

Στο «τραπέζι» έχουν πέσει κατά διαστήματα και άλλα ονόματα, όπως του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε ο οποίος φέρεται να ενδιαφέρεται για μια μετακόμιση στις Βρυξέλλες. Στο παρελθόν, αναλυτές είχαν υποστηρίξει ότι και η Άνγκελα Μέρκελ θα μπορούσε να μετακινηθεί προς την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, κάτι που η ίδια έχει, όμως, πολλές φορές διαψεύσει.