Μετά την παραίτηση Μέι, τι; Τα σενάρια της επόμενης ημέρας

Σε συνέντευξη Τύπου της έξω από το κτήριο του αριθμού 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, διευκρίνισε ότι θα παραιτηθεί από τα καθήκοντά της ως αρχηγού του Συντηρητικού Κόμματος στις 7 Ιουνίου, εκφράζοντας «την βαθιά της λύπη που δεν κατάφερε να υλοποιήσει το Brexit».

Η φωνή της έσπασε την στιγμή που ολοκλήρωνε την σύντομη ανακοίνωσή της, εκφράζοντας την «αγάπη» της για την χώρα της και έκρυψε τα δάκρυά της κάνοντας μεταβολή και κατευθυνόμενη προς την είσοδο του κτιρίου που στεγάζει το πρωθυπουργικό γραφείο.

Η θητεία της Μέι ήταν σχεδόν βασανιστική, καθώς συνάντησε μεγάλες αντιδράσεις, επικρίσεις, μέχρι και συνωμοσίες εντός του ίδιου της του κόμματος. Θα παραμείνει στην ιστορία μία από τις βραχύτερες στην ιστορία των βρετανών πρωθυπουργών μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Βρετανία: Αυτοί είναι οι «μνηστήρες» για αντι-Μέι

Εκλογές ζητά ο Κόρμπιν

«Η Τερέζα Μέι έχει δίκιο που παραιτείται. Έχει αποδεχθεί αυτό που η χώρα γνώριζε εδώ και μήνες: δεν μπορεί να κυβερνήσει ούτε εκείνη ούτε το διαιρεμένο και διασπασμένο κόμμα της. Όποιος εκλεγεί νέος αρχηγός των Τόρις πρέπει να δώσει στους πολίτες την ευκαιρία να αποφασίσουν για το μέλλον της χώρας, μέσω άμεσων γενικών εκλογών».

Αυτό ήταν το μήνυμα που έστειλε ο αρχηγός των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, μετά την ανακοίνωση της παραίτησης Μέι.

Το χρονικό μίας δύσκολης θητείας

Ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Ιούλιο 2016, λίγο αφού οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ του Brexit κατά το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016, διαδεχόμενη τον Ντέιβιντ Κάμερον.

Η 62χρονη κόρη πάστορα, πρώην υπουργός Εσωτερικών και κάποτε ένθερμη οπαδός της παραμονής της χώρας στην Ένωση δεν κατόρθωσε να συσπειρώσει πίσω της μία πολιτική τάξη βαθιά διαιρεμένη, όπως άλλωστε και η βρετανική κοινωνία.

Η συμφωνία του «διαζυγίου», προϊόν δύσκολων διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις Βρυξέλλες και το Λονδίνο, απορρίφθηκε τρεις φορές από την Βουλή των Κοινοτήτων, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση να αναβάλει μέχρι τις 31 Οκτωβρίου την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, η οποία αρχικά ήταν προγραμματισμένη για την 29η Μαρτίου.

Τα σενάρια για το Brexit μετά την παραίτηση Μέι

Νέα αναβολή του διαζυγίου

Το όνομα του διαδόχου της Τερέζα Μέι δεν θα γίνει γνωστό προτού περάσουν αρκετές εβδομάδες. Αυτός ή αυτή θα χρειαστεί προφανώς να επαναδιαπραγματευθεί με την ΕΕ τους όρους της αποχώρησης της Βρετανίας από το μπλοκ καθώς η απερχόμενη Βρετανίδα πρωθυπουργός δεν κατάφερε να γίνει δεκτό από τους βουλευτές το σχέδιό της για το Brexit. Και αυτό παρότι οι Βρυξέλλες έχουν τονίσει ότι η μοναδική πιθανή συμφωνία είναι αυτή στην οποία κατέληξαν με τη Μέι.

Προκειμένου να επαναδιαπραγματευθεί, το Λονδίνο ίσως ζητήσει από την ΕΕ νέα αναβολή του Brexit, καθώς ούτε οι Βρετανοί βουλευτές ούτε οι Ευρωπαίοι επιθυμούν μια άτακτη αποχώρηση.

Η Βρετανία έχει λάβει παράταση ως τις 31 Οκτωβρίου το αργότερο για να αποχωρήσει από την ΕΕ, ενώ η αρχική ημερομηνία του Brexit ήταν η 29η Μαρτίου.

Στην επόμενη ευρωπαϊκή σύνοδο στα τέλη Ιουνίου προβλέπεται εξάλλου να συζητηθεί και η πρόοδος του Brexit.

Καμία συμφωνία

Αυτό το σενάριο, το οποίο φοβούνται οι οικονομικοί κύκλοι, θα σημάνει μια έξοδο από την ΕΕ χωρίς περίοδο μετάβασης και οι σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών θα καθορίζονται από τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου καθώς το Λονδίνο θα έχει εγκαταλείψει από τη μία ημέρα στην άλλη την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση.

Ο διάδοχος της Μέι, που αναμφισβήτητα θα είναι οπαδός του Brexit, ίσως ταχθεί υπέρ της υιοθέτησης μιας σκληρής γραμμής που θα επιτρέψει στη Βρετανία να συνάψει τις δικές της εμπορικές συμφωνίες, όπως ισχυρίζονται οι υπέρμαχοι του σκληρού Brexit.

Η ΕΕ και η Βρετανία έχουν εντείνει τους τελευταίους μήνες τις προετοιμασίες τους για να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit, κάτι που θα είναι πιο πιθανό αν τελικά τη Μέι διαδεχθεί ο Μπόρις Τζόνσον.

Όχι Brexit

Αυτή η στροφή ενδέχεται να γίνει σε περίπτωση νέου δημοψηφίσματος το οποίο θα ανατρέπει το αποτέλεσμα του πρώτου.

Η Μέι είχε περιλάβει το ενδεχόμενο διεξαγωγής νέου δημοψηφίσματος στην τελευταία εκδοχή της πρότασής της για το Brexit προκειμένου να ικανοποιήσει τους φιλοευρωπαίους. Όμως με αυτό τον τρόπο προκάλεσε και την οργή των ευρωσκεπτικιστών του κόμματός της και επίσπευσε την πτώση της. Εξάλλου το ενδεχόμενο αυτό έχουν ήδη απορρίψει οι Βρετανοί βουλευτές σε μια σειρά ψηφοφοριών το κοινοβούλιο στα μέσα Μαρτίου, κάτι που το καθιστά μάλλον απίθανο.

Πηγή: AP Photo/Alastair Grant

Οι αντιδράσεις στην παραίτηση Μέι

Ποικίλες είναι οι αντιδράσεις στην ανακοίνωση της παραίτησης της Τερέζα Μέι από την ηγεσία του Συντηρητικού κόμματος.

Ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών Σάιμον Κόβενι δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα προσφέρει σε όποιον κι αν αναλάβει πρωθυπουργός της Βρετανίας μια καλύτερη συμφωνία για το Brexit.

«Από την πλευρά μου, δεν βλέπω η Ευρωπαϊκή Ένωση να προσφέρει σε όποιον κι αν είναι ο νέος πρωθυπουργός μια καλύτερη ή πολύ διαφορετική συμφωνία από εκείνη που προσφερόταν στην Τερέζα Μέι», δήλωσε ο Κόβενι στον ραδιοφωνικό σταθμό Newstalk της Ιρλανδίας, μετά την ανακοίνωση της Μέι ότι θα παραιτηθεί.

«Αυτή η ιδέα ότι ένας νέος πρωθυπουργός θα είναι πιο σκληρός διαπραγματευτής και θα εξασφαλίσει μια πολύ καλύτερη συμφωνία για τη Βρετανία; Δεν είναι αυτός ο τρόπος με τον οποίο εργάζεται η ΕΕ», είπε ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών.

Ο Νάιτζελ Φάρατζ, που πρωτοστάτησε στην εκστρατεία του Brexit, δήλωσε πως η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι δεν έκρινε σωστά τη διάθεση της χώρας: «Είναι δύσκολο να μην λυπηθούμε την κυρία Μέι, αλλά από πολιτική άποψη δεν έκρινε σωστά τη διάθεση της χώρας και του κόμματός της», ανέφερε σε μια δήλωση.

«Τώρα έχουν φύγει δύο ηγέτες των Συντηρητικών που είχαν φιλοευρωπαϊκά ένστικτα. Είτε το κόμμα θα μάθει αυτό το μάθημα είτε θα πεθάνει».

Η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον είπε: «Η αποχώρησή της δεν θα επιλύσει το χάος του Brexit που δημιούργησαν οι Τόρις (Συντηρητικοί). Μόνο φέρνοντας πάλι το θέμα στον λαό μπορεί να γίνει αυτό. Με δεδομένες τις παρούσες συνθήκες, μοιάζει επίσης πολύ λάθος για έναν άλλο Συντηρητικό να εγκατασταθεί στον αριθμό 10 της Ντάουνιγκ Στριτ χωρίς να προηγηθούν βουλευτικές εκλογές.

«Η προοπτική ένας ακόμη πιο σκληροπυρηνικός οπαδός του Brexit να γίνει τώρα πρωθυπουργός και να απειλεί με έξοδο χωρίς συμφωνία είναι πολύ ανησυχητική».

Ο Συντηρητικός βουλευτής και φαβορί για να αντικαταστήσει τη Μέι Μπόρις Τζόνσον δήλωσε:

«Μια πολύ αξιοπρεπής δήλωση από την Τερέζα Μέι. Σας ευχαριστώ για τη στωική υπηρεσία σας στη χώρα μας και στο Συντηρητικό Κόμμα. Είναι τώρα η ώρα να ακολουθήσουμε την έκκλησή της: να ενωθούμε και να υλοποιήσουμε το Brexit».