Ιστορική στιγμή: Παραιτήθηκε ο αυτοκράτορας της Ιαπωνίας Ακιχίτο
Ο αυτοκράτορας της Ιαπωνίας Ακιχίτο έθεσε τέλος στα τριάντα χρόνια που διήνυσε ως «σύμβολο του Κράτους και της ενότητας του λαού» παραιτούμενος και μεταβιβάζοντας το Θρόνο των Χρυσανθέμων στο γιο του Ναρουχίτο, κατά τη διάρκεια δεκάλεπτης τελετής στην ωραιότερη αίθουσα του αυτοκρατορικού παλατιού, την Matsu no Ma (Αίθουσα του Πεύκου).
Υπενθυμίζεται ότι αυτή είναι η πρώτη παραίτηση Ιάπωνα αυτοκράτορα από το Θρόνο εδώ και περισσότερο από δύο αιώνες.
Ο πρίγκιπας διάδοχος Ναρουχίτο θα γίνει αυτοκράτορας τα μεσάνυκτα της 1ης Μαΐου, με την εκκίνηση του πρώτου έτους της νέας αυτοκρατορικής εποχής της Reiwa (όμορφη αρμονία), έπειτα από την εποχή Heisei (ολοκλήρωση της ειρήνης), που διήρκεσε 30 χρόνια.
Ο αυτοκράτορας Ακιχίτο συνόδευσε την παραίτησή του από το θρόνο με τα εξής λόγια:
«Σήμερα, ολοκληρώνω το καθήκον μου ως αυτοκράτορας. Επιτρέψτε μου να εκφράσω τη βαθιά μου εκτίμηση για τις δηλώσεις που έκανε ο πρωθυπουργός Αμπε ως εκπρόσωπος του ιαπωνικού λαού.
Είχα την τύχη να είμαι σε θέση να φέρω εις πέρας το καθήκον μου ως αυτοκράτορας με βαθιά εμπιστοσύνη και σεβασμό εκ μέρους του ιαπωνικού λαού επί 30 χρόνια από την ανάρρησή μου στο θρόνο.
Προς το λαό που με αποδέχθηκε και με στήριξε ως σύμβολο, εκφράζω τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη.
Μαζί με την αυτοκράτειρα, ελπίζω από καρδιάς ότι η νέα εποχή Reiwa που αρχίζει αύριο θα είναι ειρηνική και καρποφόρα και προσεύχομαι για την ειρήνη και την ευτυχία της χώρας μας και των λαών του κόσμου».
Από την εποχή Heisei στην εποχή Reiwa: Πώς άλλαξε η χώρα υπό τον αυτοκράτορα Ακιχίτο
Ο αυτοκράτορας Ακιχίτο παραιτήθηκε σήμερα από τον Θρόνο των Χρυσανθέμων έπειτα από 30 χρόνια στη διάρκεια των οποίων η Ιαπωνία μεταμορφώθηκε αλλά έχασε και την ισχύ της.
Από την εποχή Heisei (ολοκλήρωση της ειρήνης) στην εποχή Reiwa (όμορφη αρμονία) ακολουθούν κάποια παραδείγματα αλλαγής στην Ιαπωνία:
Δημογραφική μείωση
Όταν ενθρονίστηκε ο Ακιχίτο το 1989 η Ιαπωνία ζούσε την ευφορία της οικονομικής ανάπτυξης με έναν πληθυσμό που άγγιζε τα 123 εκατομμύρια.
Το 2019 ο πληθυσμός της χώρας δεν έχει αυξηθεί σχεδόν καθόλου και αυτή η απουσία δημογραφικού δυναμισμού είναι ένα από τα πιο σημαντικά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της Ιαπωνίας.
Τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του ο πληθυσμός συνέχιζε να αυξάνεται, φτάνοντας πριν δέκα χρόνια το μεγαλύτερο ποσοστό του, τα 128 εκατομμύρια. Έκτοτε η Ιαπωνία βλέπει συνεχώς τον πληθυσμό της να μειώνεται, με το ποσοστό γεννητικότητας να σπάει το ένα μετά το άλλο τα αρνητικά ρεκόρ.
Πλέον η Ιαπωνία μετρά 126 εκ. κατοίκους.
Εκθρονίστηκε από την Κίνα
Ο Ακιχίτο αποχωρεί αφήνοντας πίσω του μια Ιαπωνία που έχει χάσει μέρος της οικονομικής της ισχύος καθώς πλέον η Κίνα την έχει αντικαταστήσει στη δεύτερη θέση παγκοσμίως.
Η άνοδος της ισχύος του Πεκίνου οδήγησε και σε ενίσχυση των εμπορικών δεσμών των δύο γειτόνων, παρά τις συχνά τεταμένες διπλωματικές τους σχέσεις. Πλέον η Κίνα είναι ο σημαντικότερες εταίρος της Ιαπωνίας, μπροστά από και τις ΗΠΑ.
Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ του Τόκιο και του Πεκίνου ανήλθαν το 2018 σε 35 τρισεκατομμύρια γεν (280 δισεκ. ευρώ), ποσοστό δεκαπλάσιο σε σχέση με το 1989, και πολύ μεγαλύτερο από τα 24 τρισεκ. γεν που ήταν οι συναλλαγές με τις ΗΠΑ.
Τουριστικός προορισμός
Πριν τρεις δεκαετίες η Ιαπωνία ήταν άγνωστη για τους τουρίστες: κάθε χρόνο δεχόταν μόλις 2,8 εκατομμύρια επισκέπτες.
Υπό την καθοδήγηση του πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε, ο οποίος ανήγαγε την τουριστική ανάπτυξη της χώρας σε μία από τις προτεραιότητες του για την ανάκαμψη της οικονομίας, πέρυσι ο αριθμός των τουριστών έφτασε τα 31 εκατομμύρια.
Σε μερικούς μήνες η χώρα θα φιλοξενήσει το παγκόσμιο πρωτάθλημα ράγκμπι, ενώ το 2020 θα πραγματοποιηθούν στο Τόκιο οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Στόχος είναι ως τότε οι τουρίστες να φτάσουν τα 40 εκατομμύρια.
Μικρή συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική
Την εποχή της ενθρόνισης του Ακιχίτο οι γυναίκες κατείχαν λιγότερο από το 4% των εδρών στο κοινοβούλιο. Το ποσοστό έχει πλέον τριπλασιαστεί, φτάνοντας στο 14%, όμως παραμένει πολύ χαμηλό σε σχέση με άλλες μεγάλες ανεπτυγμένες χώρες.
Στην κυβέρνηση του Άμπε υπάρχει μόνο μία υπουργός, παρά τις υποσχέσεις του να δώσει μεγαλύτερο ρόλο στις γυναίκες.
Παράδεισος των καπνιστών
Η Ιαπωνία θεωρείται εδώ και καιρό παράδεισος των καπνιστών καθώς εξακολουθούν να μπορούν να επιδίδονται στη συνήθειά τους σε πολλά εστιατόρια και μπαρ. Το 1989, το 61% των ανδρών και το 12% των γυναικών κάπνιζε. Τώρα τα ποσοστά έχουν μειωθεί στο 28% και 9% αντίστοιχα.
Εξάλλου τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να τίθεται σε ισχύ πιο αυστηρή νομοθεσία, κυρίως σε ό,τι αφορά το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και πολλές εκστρατείες ενημέρωσης.
Από το 2020 θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται νέα νομοθεσία, η οποία όμως δεν υποχρεώνει τα μικρά εστιατόρια να απαγορεύσουν το κάπνισμα στο εσωτερικό τους, κάτι που σημαίνει ότι εξαιρείται από τον νόμο το 55% των χώρων εστίασης.
Τουαλέτες τελευταίας τεχνολογίας
Μεταξύ των τεχνολογικών επιτευγμάτων που καθιστούν πιο ευχάριστη την καθημερινότητα στην Ιαπωνία είναι οι τελευταίας τεχνολογίας τουαλέτες.
Πλέον το 80% των σπιτιών διαθέτουν τέτοιες τουαλέτες, σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία. Το 1992 το ποσοστό ήταν μόλις 14%.