Ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Αρμενίων: Οργή Ερντογάν για ΗΠΑ και Γαλλία

Στην ετήσια ανακοίνωση που εκδίδει η αμερικανική προεδρία για τις σφαγές του 1915, ο Τραμπ χρησιμοποίησε την αρμενική φράση «Μετς Γιεγκέρν», που χρησιμοποιείται για την περιγραφή της γενοκτονίας των Αρμενίων το 1915.

«Καλωσορίζουμε τις προσπάθειες των Αρμενίων και των Τούρκων να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν την επώδυνη Ιστορία τους», ανέφερε ο Τραμπ στην ανακοίνωσή του.

«Στεκόμαστε στο πλευρό του αρμενικού λαού καθώς ανακαλεί στην μνήμη τις ζωές που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Μετς Γιεγκέρν και επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για έναν περισσότερο ειρηνικό κόσμο».

«Απορρίπτουμε την ανακοίνωση της 24ης Απριλίου 2019 του Αμερικανού προέδρου Τραμπ για τα γεγονότα του 1915», ανέφερε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, σημειώνοντας πως η ανακοίνωση βασίζεται σε «υποκειμενική αφήγηση» και την χαρακτηρίζει ως «άκυρη».

«Η διαστρέβλωση της Ιστορίας από εσωτερικές πολιτικές απόψεις είναι πάντοτε απαράδεκτη», συμπληρώνεται στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, είχε επίσης χαρακτηρίσει τον όρο αυτό, Μετς Γιεγκέρν, για να αναφερθεί στην γενοκτονία των Αρμενίων.

Ο Λευκός Οίκος απέφυγε, για μία ακόμη φορά, τη χρήση του όρου «γενοκτονία» στην ανακοίνωση που εξέδωσε για το διωγμό και την σφαγή 1,5 εκατομμυρίων Αρμενίων, κατά τη διάρκεια του Ά Παγκοσμίου Πολέμου.

Στην ανακοίνωση, χρησιμοποιείται ο όρος «Meds Yeghern» που μεταφράζεται ως «το μεγάλο έγκλημα», καθώς η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ εξακολουθεί να μην την αναγνωρίζει επίσημα.

«Σήμερα, θυμόμαστε το Meds Yeghern (μεγάλο έγκλημα) και τιμούμε τη μνήμη εκείνων που υπέφεραν σε μια από τις χειρότερες μαζικές θηριωδίες του 20ού αιώνα. Αρχίζοντας το 1915, 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι απελάθηκαν, σφαγιάστηκαν ή οδηγήθηκαν σε πορείες θανάτου (στρατόπεδα συγκέντρωσης) κατά τα τελευταία χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αυτή την ημέρα μνήμης, ενωνόμαστε ξανά με την αρμενική κοινότητα στην Αμερική και σε όλο τον κόσμο, για να πενθήσουμε τις τόσες πολλές ζωές που χάθηκαν», αναφέρει η ανακοίνωση.

Τα συγκεκριμένα περιστατικά έχουν αναγνωριστεί ως γενοκτονία από συνολικά 30 χώρες, ενώ η Τουρκία εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να αρνείται ότι οι εν λόγω σφαγές και διωγμοί πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια για να κατηγοριοποιηθούν ως γενοκτονία.

Οι Αμερικανοί πρόεδροι συνηθίζουν εδώ και δεκαετίες να εκδίδουν στις 24 Απριλίου μια ανακοίνωση για την «Ημέρα Μνήμης των Αρμενίων», χωρίς, ωστόσο, να αναφέρουν τον επίμαχο όρο της γενοκτονίας.

Μέχρι στιγμής ο μοναδικός Αμερικανός πρόεδρος που τόλμησε να χρησιμοποιήσει την λέξη ήταν ο Ρόναλντ Ρήγκαν, κατά την διάρκεια μιας δημόσιας εκδήλωσης για τα εγκαίνια του Μουσείου Ολοκαυτώματος στην Ουάσινγκτον.

Στην φετινή ανακοίνωση ο πρόεδρος Τραμπ κάνει αναφορά στην ανθρωπιστική βοήθεια που παρείχαν οι ΗΠΑ κατά την διάρκεια αυτής της κρίσης, ενώ αναφέρεται εγκωμιαστικά και στην συμβολή της αρμενικής κοινότητας στα τεκταινόμενα της αμερικανικής κοινωνίας.

Παρόλο που ο Λευκός Οίκος εξακολουθεί να μη χαρακτηρίζει την σφαγή των Αρμενίων ως γενοκτονία, η ανακοίνωση περιγράφει τα εν λόγω ιστορικά γεγονότα ως «θηριωδίες», επισημαίνοντας μάλιστα τη δέσμευση των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν την μνήμη των τραγωδιών του παρελθόντος για την οικοδόμηση ενός πιο ειρηνικού κόσμου.

«Δεσμευόμαστε να μάθουμε από τις τραγωδίες του παρελθόντος, ώστε να μην τις επαναλάβουμε. Χαιρετίζουμε τις προσπάθειες των Αρμενίων και των Τούρκων να αναγνωρίσουν και να συλλογιστούν την οδυνηρή ιστορία τους. Και συμπαραστεκόμαστε στον λαό της Αρμενίας για να θυμηθούμε τις ζωές που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Meds Yeghern και για να επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για έναν πιο ειρηνικό κόσμο».

Ερντογάν κατά Γαλλίας

Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καταφέρθηκε εναντίον εκείνων που «δίνουν μαθήματα» στην Τουρκία για τη «γενοκτονία των Αρμενίων», ιδίως τη Γαλλία, που την κατηγορεί ότι ευθύνεται για τη γενοκτονία στη Ρουάντα.

Η Γαλλία έχει αναγνωρίσει την γενοκτονία των Αρμενίων από το 2001, αλλά ο Εμανουέλ Μακρόν ήταν αυτός που αποφάσισε να κηρύξει την 24η Απριλίου ως εθνική ημέρα μνήμης.

«Κάθε χρόνο, την ημέρα αυτή, μία τελετή θα οργανώνεται στο Παρίσι», αναφέρει η ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας, προσθέτοντας ότι «μία ανάλογη τελετή μπορεί να οργανώνεται σε κάθε περιοχή με πρωτοβουλία του περιφερειάρχη».

«Εάν κοιτάξουμε εκείνους που επιχειρούν να δίνουν μαθήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή τη δημοκρατία στην Τουρκία με το αρμενικό ζήτημα και τη μάχη κατά της τρομοκρατίας, εμείς βλέπουμε ότι όλοι τους έχουν αιματηρό παρελθόν» σημείωσε ο Ερντογάν σε ομιλία του στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα.

«Είναι προφανές ποιος σκότωσε 800.000 ανθρώπους στη γενοκτονία της Ρουάντας μόλις πριν από 25 χρόνια, οι υπεύθυνοι είναι οι Γάλλοι» κατήγγειλε, αναφέροντας επίσης την Αλγερία.

«Οι Γάλλοι ήταν πάλι που σφάγιασαν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στη γενοκτονία στην Αλγερία» σημείωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας.

«Διαθέτουμε αρχεία και έγγραφα που το αποδεικνύουν ξεκάθαρα» πρόσθεσε.

Η Γαλλία κατηγορείται από τις αρχές της Ρουάντας ότι ήταν συνεργός του καθεστώτος Χούτου, που διέπραξε τη γενοκτονία του 1994, δηλαδή ότι πήρε ενεργό μέρος στις σφαγές, κατηγορίες που αρνείται το Παρίσι.

Την ίδια ώρα, οι τουρκικές αρχές απαγόρευσαν σήμερα μια συγκέντρωση μνήμης στην Κωνσταντινούπολη για τη γενοκτονία των Αρμενίων, μετέδωσε μια δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.

Οι δυνάμεις επιβολής του νόμου διέλυσαν τους περίπου 100 διαδηλωτές, ανάμεσά τους μια ξένη αντιπροσωπεία, που είχαν προγραμματίσει να συγκεντρωθούν μπροστά από το Μουσείο Ισλαμικών Τεχνών, μια πρώην φυλακή, όπου κρατούντο οι πρώτοι Αρμένιοι, οι οποίοι συνελήφθησαν την 24η Απριλίου του 1915.

«Εδώ κι εννέα χρόνια οργανώνονται εδώ οι εκδηλώσεις μνήμης για την αρμενική γενοκτονία, είναι η πρώτη φορά που το απαγορεύουν οι αρχές», εξήγησε στο AFP ο Μπενζαμέν Αμπτάν, ο πρόεδρος του Egam (European Grassroot Antiracist Movement), που κατήγγειλε την «προσβολή της μνήμης» των Αρμενίων.