Γιατί οι σημερινές δημοτικές εκλογές αποτελούν «στοίχημα» για τον Ερντογάν

Οι τοπικές εκλογές αποτελούν το πρώτο εκλογικό τεστ του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά από την επανεκλογή του στον προεδρικό θώκο πριν από εννέα μήνες -μια εκλογική νίκη που έδωσε στον Τούρκο πρόεδρο διευρυμένες εξουσίες εν μέσω μιας οικονομικής «θύελλας» με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η χώρα.

Ακριβώς επειδή οι τοπικές εκλογές πραγματοποιούνται σε μια περίοδο που η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρώτη ύφεσή της εδώ και 10 χρόνια και με την ανεργία να αυξάνεται, αποτελεί μια μεγάλη δοκιμασία για τον Ερντογάν.

Όπως δήλωσε χτες ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος, στις εκλογές αυτές διακυβεύεται «η επιβίωση του έθνους». Κάλεσε, μάλιστα, τους ψηφοφόρους να «θάψουν στις κάλπες τους εχθρούς της χώρας».

Με τέσσερις νεκρούς και δεκάδες τραυματίες έκλεισαν οι κάλπες

Την ίδια ώρα, η αντιπολίτευση καλούσε τους ψηφοφόρους να εκμεταλλευτούν την εκλογική διαδικασία -τη μόνη που προβλέπεται στην Τουρκία έως το 2023- για να τιμωρήσει την κυβέρνηση για την οικονομική της πολιτική.

«Η Τουρκία δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης, η συμμαχία αντιμετωπίζει», αντέτεινε ο Βαχάπ Τζοσκούν, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο Ντίτζλε του Ντιγιάρμπακιρ, στη νοτιοανατολική Τουρκία, αναφερόμενος στην Λαϊκή Συμμαχία που συγκρότησε το κόμμα του Ερντογάν AKP με το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) στις εκλογές αυτές.

Πολλοί αναλυτές σημείωσαν μάλιστα ότι οι τοπικές αυτές εκλογές ισοδυναμούν με ένα δημοψήφισμα για τις πολιτικές του Ερντογάν μετά τις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές του Ιουνίου, στις οποίες είχε υποσχεθεί μια «νέα Τουρκία».

Ενδεικτικός για τη σημασία που έχει η σημερινή εκλογική διαδικασία για τον 65χρονο Τούρκο πρόεδρο είναι εξάλλου ο μεγάλος αγώνας που έκανε κατά την προεκλογική εκστρατεία, με 102 προεκλογικές συγκεντρώσεις σε 50 μέρες.

Επίσης μόνο προχθές και χθες εκφώνησε όχι λιγότερες από 14 ομιλίες στην Κωνσταντινούπολη.

Ο λόγος που αγωνίστηκε τόσο πολύ ήταν επειδή μια ήττα «θα τορπίλιζε τον μύθο του ότι είναι αήττητος», υπογράμμισε ο Εμρέ Ερντογάν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης.

Η προεκλογική εκστρατεία για τις σημερινές εκλογές, η όγδοη σε έναν εξαντλητικό κύκλο εκλογικών αναμετρήσεων που ξεκίνησε το 2014, σηματοδοτήθηκε επίσης για άλλη μια φορά από μια ωμότητα στον λόγο, με τον Ερντογάν να κατηγορεί για παράδειγμα τους αντιπάλους του ότι συνδέονται με την «τρομοκρατία».

Την Παρασκευή ο Τούρκος πρόεδρος επέρριψε την ευθύνη για τις διακυμάνσεις της τουρκικής λίρας σε "μια επιχείρηση από τη Δύση, ιδιαίτερα τις ΗΠΑ, για να στριμώξουν την Τουρκία".

«Βλέπετε πως μας επιτίθενται. Αφήστε τους να το κάνουν. Αν αυτοί έχουν δολάρια, εμείς έχουμε τον Αλλάχ μας», πρόσθεσε, απευθυνόμενος στον κόσμο που μετείχε σε συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη.

Οι 30 μητροπολιτικοί «πνεύμονες» της οικονομίας

Σήμερα οι Τούρκοι ψηφοφόροι εκλέγουν τους δημάρχους τους, τους δημοτικούς τους συμβούλους και τους επικεφαλής κοινοτήτων.

Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στους 30 μητροπολιτικούς δήμους που συνιστούν «πνεύμονες» της οικονομίας της χώρας, όπου πολλές αναμετρήσεις προβλέπονται αμφίρροπες, όπως στην Μπούρσα (Προύσα), στη βορειοδυτική Τουρκία, και την Αττάλεια στα νότια της χώρας.

Ωστόσο όλα τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στην πρωτεύουσα, την Άγκυρα, και στην Κωνσταντινούπολη, όπου σήμερα απειλείται η 25χρονη κυριαρχία του AKP και των ισλαμικών του προγόνων.

Για να αποφύγει μια ταπεινωτική ήττα στην Κωνσταντινούπολη, τη γενέτειρά του, στην οποία ήταν και ο ίδιος δήμαρχος από το 1994 ως το 1998, ο Ερντογάν κατέβασε υποψήφιο τον πρώην πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ.

Ωστόσο στην Άγκυρα, όπου κατέβασε υποψήφιο έναν πρώην υπουργό, τον Μεχμέτ Οζχασεκί, η κατάσταση δείχνει να είναι πιο περίπλοκη, καθώς οι δημοσκοπήσεις δίνουν καθαρό προβάδισμα στον υποψήφιο της αντιπολίτευσης Μανσούρ Γιαβάς.

Έχοντας επίγνωση του γεγονότος ότι οι Τούρκοι πλήττονται σκληρά από τον πληθωρισμό που ανέρχεται σε περίπου 20%, ο Ερντογάν ζήτησε από τους δήμους της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας να στήσουν τους δικούς τους πάγκους και να πωλούν φρούτα και λαχανικά σε χαμηλές τιμές.

Στην προεκλογική αυτή εκστρατεία δεν τηρήθηκαν εξάλλου ούτε οι όροι για ισοτιμία, με τα τηλεοπτικά δίκτυα να μεταδίδουν καθημερινά αυτούσιες τις ομιλίες του Ερντογάν, αλλά να δίνουν λίγο χώρο στην αντιπολίτευση.

Για τον Γκάρεθ Τζένκινς, ερευνητή του Silk Road Studies Program, αυτό δείχνει ότι «το AKP δεν θεωρεί πλέον ότι είναι ικανό να κερδίσει δίκαια. Και αναμφιβόλως έχει δίκιο».