ΚΟΣΜΟΣ

Πόσο ασύλληπτα αχανές είναι το σύμπαν: Ανακάλυψαν «εκατοντάδες χιλιάδες» νέους γαλαξίες

Πόσο ασύλληπτα αχανές είναι το σύμπαν: Ανακάλυψαν «εκατοντάδες χιλιάδες» νέους γαλαξίες
Pixabay

Μια διεθνής ομάδα άνω των 200 αστρονόμων από 18 χώρες ανακοίνωσε ότι, χρησιμοποιώντας το δίκτυο ραδιοτηλεσκοπίων LOFAR (Low Frequency Array), ανακάλυψε εκατοντάδες χιλιάδες άγνωστους έως τώρα γαλαξίες, άλλη μια απόδειξη για το πόσο ασύλληπτα αχανές είναι το σύμπαν και πόσα ακόμη έχουμε να μάθουμε γι' αυτό.

Ένα ειδικό τεύχος του περιοδικού αστρονομίας και αστροφυσικής "Astronomy & Astrophysics" είναι αφιερωμένο στις 26 επιστημονικές εργασίες που περιγράφουν τις ανακαλύψεις, οι οποίες ρίχνουν περισσότερο φως στη φυσική των μαύρων οπών, στην εξέλιξη των γαλαξιών και σε άλλες κοσμικές διαδικασίες.

Η ραδιοαστρονομία αποκαλύπτει φαινόμενα που δεν είναι ορατά με τα οπτικά τηλεσκόπια που δουλεύουν στο ορατό μέρος του φάσματος. Μέχρι στιγμής η διάταξη τηλεσκοπίων LOFAR έχει παρατηρήσει το ένα τέταρτο του ουρανού του βορείου ημισφαιρίου σε χαμηλές ραδιοσυχνότητες και συνεχίζει σε άλλα μέρη του ουρανού, συνεπώς θα πρέπει να αναμένονται νέες μαζικές ανακαλύψεις στο μέλλον.

Το LOFAR έχει ήδη εντοπίσει περίπου 320.000 πηγές ραδιοκυμάτων, που σχεδόν όλες είναι γαλαξίες στο μακρινό σύμπαν, καθώς και μακρινές τεράστιες μαύρες τρύπες, τα ραδιοσήματα των οποίων έχουν ταξιδέψει δισεκατομμύρια έτη φωτός για να φθάσουν στη Γη.

Το LOFAR, που σχεδιάσθηκε και διευθύνεται από το Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας της Ολλανδίας (ASTRON), περιλαμβάνει ένα ευρωπαϊκό δίκτυο ραδιοκεραιών σε επτά χώρες, που συνδέονται μεταξύ τους από οπτικές ίνες υψηλής ταχύτητας δεδομένων. Με αυτόν τον τρόπο, οι διάσπαρτες αντένες από κοινού σχηματίζουν ένα εικονικό «πιάτο» ραδιοτηλεσκοπίου με διάμετρο 1.300 χιλιομέτρων, το οποίο έχει μεγαλύτερη ευαισθησία από κάθε άλλο τηλεσκόπιο στη Γη, μέχρι να ολοκληρωθεί το ακόμα μεγαλύτερο και πιο ευαίσθητο ραδιοτηλεσκόπιο SKA (Square Kilometre Array).

Αυτός είναι ο Ιππόκαμπος, ο μικρότερος δορυφόρος του Ποσειδώνα

Την ίδια ώρα, Αμερικανοί αστρονόμοι επιβεβαίωσαν ότι ανακάλυψαν το μικρότερο δορυφόρο του Ποσειδώνα, τον οποίο ονόμασαν Ιππόκαμπο, το άλογο-ψάρι που συνοδεύει το Θεό Ποσειδώνα στην αρχαιοελληνική μυθολογία. Μετά τη νέα ανακάλυψη, ανέρχονται σε 14 πλέον τα φεγγάρια του Ποσειδώνα που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, με μεγαλύτερο τον Τρίτωνα.

Ο νέος δορυφόρος έχει διάμετρο περίπου 34 χιλιομέτρων και κινείται σε τροχιά πολύ κοντινή στον Πρωτέα, το μεγαλύτερο από τους εσωτερικούς δορυφόρους του μακρινού πλανήτη. Οι επιστήμονες εικάζουν ότι ο Ιππόκαμπος πιθανώς δημιουργήθηκε από μεγάλα θραύσματα του Πρωτέα, όταν κάποτε έπεσε πάνω του κάποιος κομήτης ή αστεροειδής.

Το αμερικανικό διαστημικό σκάφος Voyager 2, που είχε περάσει κοντά από τον Ποσειδώνα το 1989, είχε παρατηρήσει έξι μικρούς εσωτερικούς δορυφόρους σχετικά κοντά στο μεγάλο πλανήτη, οι οποίοι φαίνονται να είναι νεότεροι από τον ίδιο τον Ποσειδώνα.

ΕσωτερικοίδορυφόροιΠοσειδώναΠηγήMarkShowalter SETIInstitute

Τώρα οι αστρονόμοι, με επικεφαλής τον Μαρκ Σοουγουόλτερ του Ινστιτούτου SETI της Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", ανακάλυψαν -με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble- έναν έβδομο εσωτερικό δορυφόρο, ο οποίος είχε περάσει απαρατήρητος από το Voyager 2.

Οι υπόλοιποι δορυφόροι του Ποσειδώνα φέρουν επίσης ελληνικά ονόματα όπως Νηρηίδα, Θάλασσα, Ναϊάδα, Λάρισσα, Δέσποινα και Γαλάτεια.