Έξι νέες πυρηνικές μονάδες στην Ινδία σχεδιάζει η Ρωσία

Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν που δόθηκε στη δημοσιότητα σε συνέχεια των συνομιλιών, οι δύο χώρες επαναδιαβεβαίωσαν την κοινή τους αφοσίωση για περαιτέρω συνεργασία στην εξερεύνηση του διαστήματος, στην κατασκευή πυραύλων και στην κατασκευή μηχανών, όπως μετέδωσε σε τηλεγράφημά του το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι πρέπει να υπάρξει πολιτική λύση στη Συρία και εθνική συνεννόηση στο Αφγανιστάν, ενώ δήλωσαν «πεπεισμένοι ότι η διεθνής κοινότητα θα οφεληθεί από τη δημιουργία μιας ευρείας αντιτρομοκρατικής συμμαχίας, βασισμένης στο διεθνές δίκαιο και υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών».

Μια επίσκεψη με παρελθόν

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, o Μόντι είχε επισκεφτεί τις ΗΠΑ, που του επιφύλαξαν θριαμβευτική υποδοχή, σβήνοντας το επεισόδιο του Ιουλίου του 2014 στη Γενεύη, όταν η Ινδία είχε ασκήσει βέτο στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου για μέτρα που προέβλεπαν τη διευκόλυνση του παγκόσμιου εμπορίου μέσα από κατάργηση εθνικών προστατευτικών διατάξεων.

Οι διεθνείς συνομιλίες στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Γύρου της Ντόχα (με αφετηρία τον Νοέμβριο του 2001 στην πρωτεύουσα του Κατάρ) είχαν καταρρεύσει το καλοκαίρι του 2008, ύστερα από επτά χρόνια διαπραγματεύσεων, μετά από άρνηση του Νέου Δελχί και του Πεκίνου να άρουν την νομοθεσία που προστάτευε την αγροτική παραγωγή τους, όπως επιθυμούσαν και πίεζαν οι ΗΠΑ, προωθώντας ατζέντα πλήρους απελευθέρωσης του παγκόσμιου εμπορίου με δέλεαρ ευκολότερη χορήγηση επαγγελματικής βίζας στις δύο χώρες.

Με την κρίση να χτυπά την παγκόσμια οικονομία τον ίδιο καιρό, καμία κυβέρνηση σε ανατολή και δύση δεν ήθελε πραγματικά να εκθέσει τους ήδη στερημένους από χρηματοδοτικές ροές στρατηγικούς κλάδους της στον ανταγωνισμό, όπως φάνηκε και από την τότε αντιπαράθεση μεταξύ Βραζιλίας και ΗΠΑ.

Στις αρχές του 2011, από το βήμα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον (David Cameron) κάλεσε όλα τα μέρη να επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, κάτι που επιτεύχθει δύο χρόνια μετά με το λεγόμενο «πακέτο μέτρων του Μπάλι» και την ιστορική συμφωνία που υπογράφηκε στο θέρετρο της Ινδονησίας τον Δεκέμβριο του 2013.

Η συμφωνία, που χαρακτηρίστηκε τότε «ιστορική», ανέστεινε τον Γύρο της Ντόχα. Αν και περιοριζόταν ως προς το εύρος των δράσεων, προωθούσε τη διευκόλυνση του παγκόσμιου εμπορίου μέσα από τον περιορισμό ή και την κατάργηση γραφειοκρατικών διαδικασιών στα τελωνεία που αύξαναν το κόστος των εμπορικών συναλλαγών. Για την Ινδία, αυτό σήμαινε υποχωρήση από μία εθνική πολιτική που την είχε φέρει τα προηγούμενα χρόνια σε ευθεία αντιπαράθεση με μεγάλες πολυεθνικές, χαρίζοντας διαρκώς στις ινδικές κυβερνήσεις αρνητικούς τίτλους στην πρώτη γραμμή των ειδήσεων.

Αν και η Ινδία προκάλεσε σοκ το καλοκαίρι 2014 με την απόφασή της νέας κυβέρνησής της (από τον Μάιο του ίδιου έτους) να ασκήσει βέτο, η επίσκεψη του πρωθυπουργού Μόντι στις ΗΠΑ έναν χρόνο μετά εκλήφθηκε ως ολική επαναφορά των ινδοαμερικανικών σχέσεων. Εκτός από τον Μπαράκ Ομπάμα (Barack Obama), o Ινδός πρωθυπουργός συνάντησε τότε τα μεγαλύτερα ονόματα της αμερικανικής βιομηχανίας και του χρηματοπιστωτικού τομέα, με τα αμερικανικά Μέσα να λένε ότι η επιχειρηματική ελίτ των ΗΠΑ «κάνει ουρά για να συναντήσει τον Μόντι».

Έγινε δε ο ο πρώτος Ινδός ηγέτης που επισκέφθηκε τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ μετά από τριάντα χρόνια. Εκεί είχε επαφές με τον ιδρυτή του Facebook και άλλες μορφές της Silicon Valley, στο πλαίσιο μιας ατζέντας, όπου καταγραφόταν η επιθυμία των Ινδών να αντλήσουν από το αμερικανικό παράδειγμα στην ανάπτυξη θέσεων εργασίας υψηλής έντασης γνώσης, αλλά και την ανάπτυξη των ανανεώσιμων στον κρίσιμο κλάδο της ενέργειας με προσφορά αμερικανικής τεχνογνωσίας.

Η προσέγγιση των δύο πλευρών είχε και γεωπολιτικες προεκτάσεις, καθώς είναι εκπεφρασμένη ήδη από το 2013, η στρατηγική στροφή των ΗΠΑ προς την περιοχή της Ασίας/Νότιου Ειρηνικού, με τη δημιουργία συμμαχιών που ουσιαστικά περικυκλώνουν τον σινορωσικό άξονα συνεργασίας με κέντρο το φυσικό αέριο. Όπως καταγράφηκε στα ρεπορτάζ της εποχής, ΗΠΑ και Ινδία συμφώνησαν σε ένα κοινό πλαίσιο καταπολέμησης της τρομοκρατίας, των κυβερνοεπιθέσεων και της πλαστογράφησης, αλλά και σε ανταλλαγή πληροφοριών των μυστικών τους υπηρεσιών επί σχετικών θεμάτων.

Όπως φαίνεται, η Μόσχα επιχειρεί να μπει σφήνα και απομένει να φανεί αν η κίνηση αυτή ή, όπως το έθεσαν οι Πούτιν-Μόντι, η «παρόμοια προσέγγιση στις παγκόσμιες προκλήσεις» θα έχει ουσιαστικό αντίκρισμα με δεδομένο το απρόβλεπτο των κινήσεων της ινδικής ηγεσίας.