Οι γυναίκες πίσω από τα όπλα: Οι μαχήτριες των κουρδικών δυνάμεων συστήνονται

Τρίτη, 29 Ιανουαρίου 2019 08:55

Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος της Συρίας το 2011, η φωτογράφος Sonja Hamad, παρατήρησε πως αρκετοί από τους Κούρδους μαχητές ήταν γυναίκες. Στις φωτογραφίες που δημοσιεύονταν από τις εμπόλεμες περιοχές έλειπε κάτι, όμως. Οι μαχήτριες – που υπολογίζεται ότι αποτελούν το 30% με 40% της κουρδικής δύναμης – πόζαραν με τα όπλα τους, ακριβώς όπως οι άντρες, και δεν έδειχναν κανένα στοιχείο της προσωπικότητάς τους.

«Οι γυναίκες φωτογραφίζονται κρατώντας τα όπλα τους. Τα καρέ δεν λένε τίποτα για το ποιες είναι σαν άτομα, σαν προσωπικότητες», εξηγεί η φωτογράφος, που ταξίδεψε στις εμπόλεμες περιοχές, γνώρισε τις μαχήτριες και μοιράστηκε με το CNNi τόσο τις φωτογραφίες της, όσο και τις απίστευτες εμπειρίες που βίωσε.

Οι γυναίκες πίσω από τα όπλα

Η Hamad γεννήθηκε στην Δαμασκό το 1986 από Κούρδους γονείς. Ήταν τριών ετών όταν η οικογένειά της, μέλος της φυλής των Γιεζίντι, μετακόμισε στην Γερμανία.

Μεγαλώνοντας, η -33χρονη σήμερα- Hamad δυσκολευόταν να μιλήσει για τη γενέτειρά της, να εξηγήσει στους δυτικούς φίλους της τα όσα είχε βιώσει. Επέλεγε να εκφραστεί μέσω της φωτογραφίας.

Από τον Μάρτιο του 2015 έως τον Δεκέμβριο του 2016, η φωτογράφος έκανε τρία ταξίδια στο Ιρακινό Κουρδιστάν και την περιοχή που ελέγχουν οι Κούρδοι, στην Ροζάβα. Σκοπός της ήταν να φωτογραφίσει τις γυναίκες πίσω από τα όπλα.

Σε ένα από τα ταξίδια της το 2015, η 33χρονη συνάντησε τις Dijlin και Zilan. Η πρώτη πολεμούσε για το YPJ, τον θηλυκό «άξονα» του YPG, που μαχόταν κατά των τζιχαντιστών του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους.

(Αριστερά προς δεξιά): Η 19χρονη Dijlin και η συνομήλική της Zilan / Πηγή: Sonja Hamad/CNNi

Όταν συνάντησε την Dijlin πολεμούσε ήδη τρία χρόνια, μετρώντας άπειρες ώρες στο μέτωπο. Παρότι τραυματίστηκε και η οικογένειά της την παρακινούσε να σταματήσει, εκείνη συνέχισε.

Πολλές είναι οι κοπέλες που γίνονται μαχήτριες όταν είναι ακόμη έφηβες. Ορισμένες το σκάνε από τα σπίτια τους γιατί οι γονείς τους δεν τους επιτρέπουν να πολεμήσουν.

Η φωτογράφος κατάφερε να αποκτήσει μία ουσιαστική και ειλικρινή σχέση με τις μαχήτριες, τις οποίες θεωρεί αδελφές της.

Αναφερόμενη στο δύσκολο έργο τους τόνισε: «Η περιοχή είναι σε μόνιμη κατάσταση συναγερμού, μπορείς να νιώσεις τον φόβο τους».

Στα βουνά του βόρειου Ιράκ, η Hamad γνώρισε πολλά μέλη της οργάνωσης YJA Star – της γυναικείας πολιτοφυλακής του PKK, η οποία αποτέλεσε αιχμή για την ανάπτυξη γυναικών στα πεδία μαχών.

Η Zilan εκπαιδεύτηκε λίγους μήνες πριν ξεκινήσει να εργάζεται ως γιατρός εκτάκτων αναγκών, φροντίζοντας τους τραυματίες στο μέτωπο. Έχει δει εκατοντάδες άτομα να πεθαίνουν και πάντα επιχειρεί – αναλογιζομένων των συνθηκών – να τους παρέχει μία πρέπουσα κηδεία.

(Αριστερά προς δεξιά): Η 28χρονη Zilan και η 21χρονη Diljin/Πηγή: Sonja Hamad/CNNi

Η μάχη για την ισότητα και των δικαιώματα των γυναικών

Η Diljin είπε κάποτε στη φωτογράφο πως μάχεται για τα δικαιώματα των γυναικών. Σύμφωνα με την Hamad, μάλιστα, οι μαχήτριες έχουν κηρύξει πόλεμο κατά της πατριαρχίας.

Οι γυναίκες από το Κουρδιστάν συνηθίζεται να παντρεύονται σε νεαρή ηλικία και πρέπει να ζητήσουν άδεια για κάθε τους κίνηση, εξηγεί η 33χρονη. Τονίζει πως πολλές αναλαμβάνουν δουλειές που θεωρούνται αντρικές για να αποδείξουν τις δυνατότητές τους, ενώ άλλες εντάσσονται σε μία ομάδα πολιτοφυλακής για να νιώσουν – επιτέλους – ελεύθερες. Αυτός είναι ο δικός τους τρόπος να πολεμήσουν για την διεκδίκηση της ισότητας.

Οι φωτογραφίες δεν πρέπει να σας ξεγελούν, καθώς οι περισσότερες μαχήτριες είναι πολύ νεότερες απ΄ότι φαίνονται. «Βιώνουν υψηλά επίπεδα στρες», εξηγεί η Hamad και δηλώνει πως η καθημερινότητά τους είναι δραματική.

(Αριστερά προς δεξιά): H 23χρονη Dicle και η 25χρονη Jihan/Πηγή: Sonja Hamad/CNNi

«Αυτές οι νεαρές γυναίκες είναι πολύ πιο ώριμες από τις συνομήλικές τους στην Ευρώπη, γιατί έχουν ήδη βιώσει πάρα πολλά».

Όπως αναφέρει το CNNi, αρκετές από τις μαχήτριες είναι οπαδοί του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, του φυλακισμένου ηγέτη του PKK.

Αφίσες με τη μορφή του Οτσαλάν είναι ένα σύνηθες θέαμα στο Ιρακινό Κουρδιστάν.

Η Hamad εξηγεί πως η ισότητα των γυναικών είναι ένα βαθιά ριζωμένη στην ιδεολογία του PKK. «Ο Οτσαλάν έχει πει: "η περιοχή μας δεν μπορεί να ελευθερωθεί αν οι γυναίκες μας δεν είναι ελεύθερες". Ακόμη και από το κελί του στην Τουρκία εμψυχώνει τις γυναίκες για την χειραφέτησή τους».

Η φωτογράφος αναφέρει πως οι γυναίκες και οι άντρες προπονούνται συνήθως μαζί, παρότι μένουν σε διαφορετικά μέρη. Οι κοινές ασκήσεις δημιουργούν ένα αίσθημα ενότητας και προάγουν την ισότητα.

Οι μαχήτριες του Κουρδιστάν «επηρεάζουν σίγουρα τον αντρικό πληθυσμό της κουρδικής κοινωνίας. Όταν βλέπουν γυναίκες με όπλα να πολεμούν, μαθαίνουν να τις σέβονται».

Φωτογραφία του φυλακισμένου ηγέτη του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν/Πηγή: Sonja Hamad/CNNi

Τα ταξίδια στις απελευθερωμένες περιοχές

Οι δυνάμεις του YPJ διαμένουν σε εγκαταλελειμμένα σπίτια στην εμπόλεμη ζώνη και δεν λαμβάνουν χρήματα για τις υπηρεσίες τους. Λαμβάνουν τα είδη πρώτης ανάγκης από τους Κούρδους που τους στηρίζουν. «Η τοπική κουρδική κοινότητα είναι εξαιρετικά υποστηρικτική», εξηγεί η Hamad.

Ενδεικτικό της αφοσίωσής των μαχητριών είναι η δήλωση που έκανε η 21χρονη Shirin στη φωτογράφο. Όπως τόνισε, παρότι έχει τραυματιστεί πολλάκις, θέλει να παραμείνει στην πολιτοφυλακή και μετά το τέλος του πολέμου. Είναι μοναχοπαίδι και οι γονείς της ανησυχούν πολύ για την ασφάλειά της, αλλά επιμένει στην απόφασή της.

Τον Ιανουάριο του 2015, οι μαχήτριες του YPJ βοήθησαν στην απελευθέρωση της πόλη Κομπάνι, η οποία ήταν υπό τον έλεγχο του ISIS από τον Σεπτέμβριο του 2014. Όταν εισέβαλαν οι τζιχαντιστές οι περισσότεροι εκ των 40.000 κατοίκων το έσκασαν στην Τουρκία και η πόλη καταστράφηκε, σχεδόν, ολοσχερώς. Μετά την επάνακτησή της, οι κάτοικοι άρχισαν να επιστρέφουν στις εστίες τους.

Η 21χρονη Shirin ξεκουράζεται έχοντας πάντα δίπλα της το όπλο της/Πηγή: Sonja Hamad/CNNi

«Ένιωθα σαν να βρίσκομαι σε κάποιο σκηνικό κινηματογραφικής ταινίας… Σαν να μην ήταν αληθινό», αναφέρει η 33χρονη φωτογράφος περιγράφοντας την πόλη «φάντασμα» που αντίκρισε. Το Κομπάνι ήταν ερειπωμένο και είχε ξεριζωθεί και το παραμικρό στοιχείο που μαρτυρούσε την αλλοτινή ομορφιά του.

Την άνοιξη του 2015 οι Κούρδοι μαχητές βοήθησαν στην απελευθέρωση της πόλης Ταλ Χαμίς στα βόρεια της Συρίας. Η πόλη είχε στρατηγική σημασία για τον ISIS γιατί συνέδεε τις περιοχές που είχαν κατακτήσει.

Η φωτογράφος βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του μετώπου, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ, εκεί όπου έμεναν οι μαχητές που υπερασπίζονταν την πόλη. Εξερεύνησε τα κατεστραμμένα σπίτια. Τα παράθυρα τους ήταν σπασμένα και οι τοίχοι γεμάτοι τρύπες από σφαίρες που μαρτυρούσαν τις σφοδρές μάχες που είχαν δοθεί.

Ένα από τα κατεστραμμένα σπίτια στην πόλη Κομπάνι/Πηγή:Sonja Hamad/CNNi

Περισσότεροι από 10.000 Κούρδοι πρόσφυγες εγκατέλειψαν την Τουρκία τη δεκαετία του 1990 και τα χωριά τους κάηκαν ολοσχερώς από κυβερνητικές δυνάμεις. Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στον προσφυγικό καταυλισμό της Μαχμούρ στο βόρειο Ιράκ.

Ο καταυλισμός δέχθηκε επίθεση από τον ISIS το 2014 και δυνάμεις της πολιτοφυλακής κινητοποιήθηκαν για να τον προστατεύσουν.

Women. Life. Freedom. Female fighters of Kurdistan, by Sarah Lazarus