Το οικογενειακό δέντρο της ανθρωπότητας αποκαλύπτεται: «Μίλησαν» τα απολιθώματα Αυστραλοπίθηκου
Ένα ηλιόλουστο πρωινό κι ενώ ο εννιάχρονος Μάθιου Μπέργκερ έτρεχε ανέμελος στο χορτάρι κυνηγώντας το σκύλο του, σκόνταψε πάνω σε κάτι που προεξείχε από τη γη. «Μπαμπά, βρήκα ένα απολίθωμα», φώναξε ο μικρός στον μπαμπά του, Λι Ρ.Μπέργκερ, Αμερικανό παλαιοανθρωπολόγο, ο οποίος αναζητούσε, στα καταπράσινα εκείνα λιβάδια βορείως του Γιοχάνεσμπουργκ, οστά ανθρωπιδών για περίπου δύο δεκαετίες.
Γρήγορα αποδείχτηκε πως επρόκειτο για αρχαιολογικό θησαυρό, ανεκτίμητης επιστημονικής αξίας. Ο μικρός είχε γίνει η αιτία για την ανακάλυψη του περίφημου «Λίκνου της Ανθρωπότητας», μίας περιοχής στη Μαλάπα της Νότιας Αφρικής όπου εντοπίστηκαν τα απολιθώματα του Αυστραλοπίθηκου σεντίμπα (Australopithecus sediba), ενός είδους ανθρωποειδούς που έζησε πριν από περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια.
Μία δεκαετία μετά κι έπειτα από χρόνια επιστημονικής έρευνας και αντιπαράθεσης, οι παλαιοντολόγοι επιβεβαίωσαν πως τα απολιθώματα αυτά αποτελούν άλλη μία πληροφορία στο οικογενειακό δέντρο της ανθρωπότητας, άλλον ένα χαμένο κρίκο στην εξελικτική ιστορία του ανθρώπινου είδους.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα απολιθωμένα αυτά οστά συνδέονται άμεσα με τον σύγχρονο άνθρωπο (Homo genus), αποτελώντας ένα μεταβατικό είδος μεταξύ των πρώτων ανθρώπων και των προγόνων τους.
Τα ευρήματα αυτά βοηθούν την επιστήμη να καλύψει ένα κενό στην ιστορία της ανθρωπότητας, μεταξύ του Αυστραλοπίθηκου Λούσι (του σκελετού πιθηκόμορφου θηλυκού που έζησε στην ανατολική Αφρική πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια) και του Homo habilis (του ‘επιδέξιου’ είδους του γένους Homo που πιστεύεται πως έζησε περίπου 1,5 και 2,1 εκατομμύρια χρόνια πριν, στην αρχή της Πλειστόκαινου εποχής).
Ο αυστραλοπίθηκος Λούσι σκοτώθηκε πέφτοντας από ένα δέντρο πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια
Στην επιθεώρηση Paleoanthropology δημοσιεύονται σημαντικές πληροφορίες για την ανατομία και την κίνηση του γένους αυτού του ανθρωποειδούς, όπως το ότι «οι πρώτοι άνθρωποι της περιόδου εκείνης περνούσαν αρκετό χρόνο σκαρφαλώνοντας στα δέντρα, πιθανώς για αναζήτηση τροφής ή προστασία από τα αρπακτικά».
«Η μεγαλύτερη εικόνα ρίχνει φως στον τρόπο ζωής του Αυστραλοπίθηκου σεντίμπα αλλά και στη θεμελιώδη μετάβαση στην εξελικτική πορεία του ανθρώπου», εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Σκοτ Γουίλιαμς.
«Υπολείπονται πολλά για να ανακαλύψουμε…»
Τα οστά των σκελετών δύο αυστραλοπιθήκων, ενός θηλυκού κι ενός αρσενικού, που είχαν εντοπιστεί στη Μαλάπα, μελετήθηκαν εν μέσω αντεγκλήσεων από επιστημονική κοινότητα, με κάποιους να κάνουν λόγο για απολιθώματα άγνωστου είδους με στενούς δεσμούς με το σύγχρονο άνθρωπο και άλλους να μιλούν δύο εντελώς διαφορετικά είδη.
Ωστόσο, η συγκεκριμένη έρευνα ακυρώνει τις όποιες εικασίες, υπογραμμίζοντας το «πλήθος χαρακτηριστικών που μοιράζονται οι σκελετοί με τον homo genus.
Για παράδειγμα, τα χέρια και τα πόδια του Αυστραλοπίθηκου σεντίμπα υποδείκνυαν πως περνούσε πολύ χρόνο σε δέντρα. Τα χέρια του, πιο εξελιγμένα σε σχέση με εκείνα του Homo habilis, μπορούσαν να αρπάζουν και να κρατούν πράγματα, κάτι που υποδεικνύει πως έκανε κι εκείνος χρήση πρώιμων εργαλείων.
Στην επιθεώρηση οι ερευνητές υπερθεματίζουν για τη σπουδαία ιστορία εντοπισμού των απολιθωμάτων, θέλοντας να υπενθυμίσουν πως υπάρχουν συγκλονιστικά στοιχεία για την ιστορία της ανθρωπότητας που ακόμη δεν έχουν ανακαλυφθεί.
«Το πρώτο απολίθωμα του Αυστραλοπίθηκου σεντίμπα ανακαλύφθηκε από τον Μάθιου Μπέργκερ, τότε εννέα χρόνων, που έτυχε να σταματήσει και να παρατηρήσει την πέτρα στην οποία σκόνταψε ακολουθώντας τον σκύλο του, Τάου», αναφέρεται στο κείμενο της επιθεώρησης: «Ας φανταστούμε για μια στιγμή τον Μάθιου να σκοντάφτει στην πέτρα και να συνεχίζει να ακολουθεί το σκύλο του χωρίς να δίνει σημασία στο απολίθωμα. Αν είχε συμβεί αυτό τελικά, η επιστήμη μας δεν θα ήξερε για τον Αυστραλοπίθηκο σεντίμπα. Ενώ τα απολιθώματα εκείνα θα εξακολουθούσαν να βρίσκονται εκεί, ακόμα εγκλωβισμένα σε ασβεστοποιημένα κλαστικά ιζήματα, ακόμα περιμένοντας να ανακαλυφθούν. Η τυχαία ανακάλυψη των απολιθωμάτων της Μαλάπα και άλλων, αναλόγως συμπτωματικών, ευρημάτων πρέπει να αποτελούν υπενθύμιση πως υπολείπονται ακόμη πολλά να ανακαλύψουμε για το εξελικτικό παρελθόν μας», καταλήγουν οι συγγραφείς παλαιοντολόγοι.