Ανάλυση CNNi για το Brexit: Το 2019 βρίσκει τη Βρετανία στην «εντατική»

Το αδιέξοδο στο Γουεστμίνστερ και οι προεκτάσεις για το τι μπορεί να σημαίνει για το Ηνωμένο Βασίλειο -ήτοι την Αγγλία, τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία- έχει διχάσει και προβληματίσει την παγκόσμια πολιτική σκηνή.

Ο Βρετανός πολιτικός Τζέικομπ Ρις Μογκ, συντηρητικός και ευρωσκεπτικιστής δήλωσε στο CNNi: «Οι δύο μεγαλύτεροι κίνδυνοι είναι ο διαχωρισμός της Βόρειας Ιρλανδίας από το Ηνωμένο Βασίλειο και ένα δεύτερο δημοψήφισμα, το οποίο θα νομιμοποιούσε και το αίτημα της Σκωτία για ακόμη ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της».

Το πολιτικό σκηνικό στη Βρετανία είναι ρευστό εδώ και αρκετό διάστημα, κάτι που διαφαίνεται άλλωστε από την εκλογική ιστορία της χώρας τα τελευταία οκτώ χρόνια.

Στις γενικές εκλογές του 2010, οι ψηφοφόροι επέλεξαν να αναθέσουν τα ηνία της χώρας στον συντηρητικό Ντέιβιντ Κάμερον και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες του Νικ Κλεγκ. Το «δίδυμο» αυτό φάνηκε ως μια ασφαλής επιλογή, λίγο καιρό μετά από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008. Ωστόσο, πέντε χρόνια αργότερα τα μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν έκαναν δημοσκόπους να πιστέψουν ότι ο Εντ Μίλιμπαντ θα καταφέρει να κερδίσει τις εκλογές.

Το αποτέλεσμα της κάλπης προκάλεσε, όμως, έκπληξη. Το 2015, ο Ντέιβιντ Κάμερον κερδίζει τις εκλογές ενώ οι Σκωτσέζοι στηρίζουν μαζικά το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα, που ήταν υπέρ της ανεξαρτησίας της Σκωτίας. Και παρότι οι Σκωτσέζοι είχαν πει «όχι» στην αυτονομία τους μόλις μερικούς μήνες νωρίτερα, η εντυπωσιακή αυτή άνοδος δείχνει ότι το χάσμα μεταξύ της Αγγλίας και της Σκωτίας είχε μεγαλώσει.

Η αποχώρηση του Κάμερον από την εξουσία και η ανάληψή της από την Τερέζα Μέι το 2017, μετά το δημοψήφισμα για το Brexit, είναι ακόμη ένα στοιχείο που δείχνει τη διαίρεση που υπάρχει στις τάξεις του Ηνωμένου Βασιλείου. Πολλοί από τους ψηφοφόρους στις περιοχές που είχαν ταχθεί υπέρ του «διαζυγίου», δεν στήριξαν τη Μέι, αλλά επέλεξαν τον επικεφαλής των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, παρότι δεν είχε ξεκάθαρη θέση σχετικά με την αποχώρηση από την Ένωση. Η Μέι έχασε την πλειοψηφία στη Βουλή, αλλά κατάφερε να κρατήσει την εξουσία χάρη στις ψήφους που πήρε από τη Σκωτία.

Ακόμη και εντός των χωρών, όμως, υπάρχουν διαφορετικές «γραμμές». Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Λονδίνο, η πλουσιότερη και πολυπληθέστερη πόλη της Μεγάλης Βρετανίας, που ξεχωρίζει κατά πολύ από την υπόλοιπη Αγγλία.

Από το Λονδίνο ήταν που ξεκίνησε η καμπάνια με αίτημα τη διενέργεια νέου δημοψηφίσματος για το Brexit. Οι ψηφοφόροι στην Αγγλία, όμως, ήταν εκείνοι που έκριναν το τελικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για το «διαζύγιο».

Η εν λόγω διαίρεση δημιουργεί εντάσεις τόσο εντός των κόλπων της Αγγλίας, αλλά και γενικώς στη Μεγάλη Βρετανία, που επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις αγγλικές πολιτικές εξελίξεις.

Σε περίπτωση που το Brexit υλοποιηθεί τελικώς – το τελευταίο διάστημα είναι πολλές οι φωνές που αναφέρουν πως το σενάριο της παραμονής μοιάζει ολοένα και πιο εφικτό –πολλοί Σκωτσέζοι θα νιώσουν σαν να τους σέρνουν οι Άγγλοι εκτός Ε.Ε.

Ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι πρόσφατα δημοσκοπικά στοιχεία δείχνουν πως οι συντηρητικοί Άγγλοι ψηφοφόροι θα ήταν ευχαριστημένοι με μία διάλυση του Ηνωμένου Βασιλείου, σε περίπτωση που λάμβαναν ως αντάλλαγμα μία καλή συμφωνία για το Brexit.

Η αίσθηση διαίρεσης είναι σχεδόν «απτή» στη Σκωτία, όμως. Το Εθνικό Κόμμα της χώρας θα ήθελε να προχωρήσει σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία με την ελπίδα να ξαναμπεί στην Ένωση ως ανεξάρτητο έθνος.

Παράλληλα, ωστόσο, οι Συντηρητικοί πολιτικοί της χώρας τίθενται υπέρ της επίτευξης ενός ήπιου «διαζυγίου» το οποίο θα προστάτευε την οικονομία της Σκωτίας και θα διατηρήσουσε το Ηνωμένο Βασίλειο ενωμένο.

Tο Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας είναι, ίσως, το μεγαλύτερο εμπόδιο που έχει να αντιμετωπίσει η βρετανίδα πρωθυπουργός στην προσπάθειά της να λάβει την τελική έγκριση για τη συμφωνία που συνήψε με τις Βρυξέλλες.

Το κόμμα θεωρεί πως το κείμενο της συμφωνίας αγνοεί ένα από τα καίρια αιτήματά του: καμία τριβή μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Μεγάλης Βρετανίας. «Δεν θέλουμε σύνορα, θεωρούμε πως υπάρχουν πολλοί τρόποι για να επιλυθεί το ζήτημα», ανέφερε η Έμα Λιτλ Πένγκελι, βουλευτής του DUP.

Οι Βορειοϊρλανδοί θα πρέπει να παρακολουθούν με ιδιαίτερη ανησυχία και τις βλέψεις των υποστηρικτών της συμφωνίας της Μέι και όσων τίθεται φανατικά υπέρ του Brexit. Όλοι αυτοί θα θυσίαζαν ευχαρίστως τις κόκκινες γραμμές του DUP για να υλοποιηθεί τελικά το «διαζύγιο».

Έκπληκτοι οι αξιωματούχοι της Ε.Ε.

Κάτι το οποίο φαίνεται να έχουν ξεχάσει οι πολιτικοί, όμως, είναι ότι στις Βρυξέλλες μιλούν αγγλικά. Οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρακολουθούν, έκπληκτοι, το οικοδόμημα που λέγεται Ηνωμένο Βασίλειο να καταρρέει μπροστά στα μάτια τους.

«Ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί το τι θέλει η Μεγάλη Βρετανία», σημείωσε ο Γκι Φέρχοφστατ, μιλώντας στο CNNi. «Ελπίζω η συμφωνία να ψηφιστεί από την πλειοψηφία. Εάν όχι, οι βουλευτές πρέπει να συνεργαστούν ώστε να βρουν μία συμβιβαστική λύση για τις μελλοντικές σχέσεις. Όποια και αν είναι η επιλογή, χρειαζόμαστε μία συμφωνία για την έξοδο ώστε να αποφύγουμε το καταστροφικό σενάριο της αποχώρησης χωρίς συμφωνία».

Το αισιόδοξο μήνυμα αυτής της καθόλα ανησυχητικής κατάστασης είναι πως οι κύριες πολιτικές παρατάξεις θέλουν να διατηρήσουν ενωμένο το Ηνωμένο Βασίλειο. Για να το καταφέρουν, βέβαια, πρέπει να προχωρήσουν σε μία αναθεώρηση των πρακτικών τους, καθώς αν δεν το κάνουν τα θεμέλια της ενωμένης αυτής δύναμης θα συνεχίσουν να καταρρέουν και η Βρετανία θα παραμείνει στην «εντατική».

The United Kingdom is on life support, by Analysis by Luke McGee, CNN