Κίεβο: Η σύνοδος αυτοκεφαλίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας εξοργίζει τη Μόσχα
Ραγδαίες εξελίξεις πυροδοτεί η σύνοδος του ορθόδοξου κλήρου της Ουκρανίας που ξεκινά τις διαδικασίες για την αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας – κίνηση που καταδικάζει ως ‘σχίσμα’ το Πατριαρχείο Μόσχας.
Ουκρανοί ιερείς από διαφορετικά ορθόδοξα δόγματα – περιλαμβανομένων και ιερωμένων από τον ορθόδοξο ‘βραχίονα’ της Μόσχας – καλούνται να εκλέξουν σε δύο γύρους τον ηγέτη της νέας, ανεξάρτητης ορθόδοξης εκκλησίας, εγκρίνοντας το νέο καταστατικό.
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Πέτρο Ποροσένκο αναμένεται να είναι επίτιμος προσκεκλημένος της συνόδου ενώ πλήθος πολιτών και ιερέων έχουν κατακλύσει την περιοχή έξω από τον καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας του Κιέβου, κραδαίνοντας ουκρανικές σημαίες και εικόνες.
Πριν την έναρξη της συνόδου, ο προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας, πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος κάλεσε τους θρησκευτικούς και παγκόσμιους ηγέτες να προστατεύσουν το ποίμνιο και τον κλήρο στην Ουκρανία από τη «ρήξη».
Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά τη αναγνώριση, προ δύο μηνών, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, της ανεξαρτησίας της Ουκρανικής Εκκλησίας από τη Μόσχα που προκάλεσε τη μήνιν της Ρωσίας η ο οποία, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, έκοψε τους δεσμούς με την Κωνσταντινούπολη.
Ουκρανική Εκκλησία: Η ευθύνη του Οικουμενικού Πατριαρχείου
Το χρονικό της κρίσης
Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν τρεις ξεχωριστές ορθόδοξες εκκλησίες στο Κίεβο: Η ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησίας που ανήκει στο Πατριαρχείο Κιέβου, η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου της Μόσχας και η Ουκρανική αυτοκέφαλη ορθόδοξη Eκκλησία.
Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία ανήκει στο Πατριαρχείο της Μόσχας εδώ και αιώνες. Ωστόσο, οι διαφορές εντός της εκκλησίας εντάθηκαν, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, με την ανεξαρτησία της Ουκρανίας.
Προσκεκλημένος στη Σύνοδο ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, ο οποίος με επανειλημμένες παρεμβάσεις ζητούσε από το Φανάρι την αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας - REUTERS/Gleb Garanich
Οι πιέσεις για ανεξαρτησία της ουκρανικής εκκλησίας εντάθηκαν το 2014, με την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, με τη Μόσχα να φοβάται την απώλεια πολλών από τις 12.000 ενορίες της στην Ουκρανία.
Τον Απρίλιο του 2018, ο Ουκρανός πρόεδρος με επιστολή του στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αιτούνταν την αυτοκεφαλία της ουκρανικής εκκλησίας.
Τον Οκτώβριο, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Ιεράς Συνόδου, το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης ανακοίνωνε την χορήγηση τού αυτοκέφαλου στην Ουκρανική Εκκλησία.
Επιπλέον, το Φανάρι αποκατέστησε στους αρχιερατικούς και ιερατικούς βαθμούς τους σχισματικούς Πατριάρχη Φιλάρετο και Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Μαλέτιτς.
Μήνυμα Βαρθολομαίου στη Μόσχα: Εσείς μιλάτε για σχίσμα, εμείς για αγάπη
Στις 5 Δεκεμβρίου, ο Ποροσένκο ανακοίνωσε πως η λεγόμενη «σύνοδος ενοποίησης» για τη δημιουργία αυτοκέφαλης ουκρανικής Εκκλησίας θα πραγματοποιηθεί στις 15 Δεκεμβρίου, ενημερώνοντας πως ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε στείλει επιστολές και στις τρεις Εκκλησίες του Κιέβου, καλώντας τις να «συμμετάσχουν στο ιστορικό αυτό γεγονός».
Ωστόσο, οι επίσκοποι από την, υπαγόμενη στη Μόσχα, Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, μετά από εντολή του Μακαριότατου Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας, Ονούφριου επέστρεψαν τις επιστολές στον αποστολέα τους.
Στις 7 Δεκεμβρίου, η Ιερά σύνοδος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ανακοίνωσε πως η Κωνσταντινούπολη δεν έχει κανένα δικαίωμα σύγκλησης συνόδων στην Ουκρανία, ενώ διεμήνυσε πως, δεδομένων των «σχισματικών» συμμετοχών της, η «σύνοδος ενοποίησης» θα θεωρείτο παράνομη.