ΚΟΣΜΟΣ

Ανάλυση CNNi: Γιατί κάποιοι Σαουδάραβες τρέμουν ενδεχόμενη ανατροπή του πρίγκιπα διαδόχου

Ανάλυση CNNi: Γιατί κάποιοι Σαουδάραβες τρέμουν ενδεχόμενη ανατροπή του πρίγκιπα διαδόχου
Bandar Algaloud/Courtesy of Saudi Royal Court/Handout via REUTERS

«Κοίτα. Γίνεται όλο και δυσκολότερο να πιστέψουμε την εκδοχή της Σαουδικής Αραβίας για το πώς εκτυλίχθηκε το περιστατικό. Κομμάτια του “παζλ” δεν ταιριάζουν και απαιτούν τυφλή πίστη…»: ο πολιτικός αναλυτής που σχολιάζει τη δολοφονία Κασόγκι στο CNNi μετράει τα λόγια του.

Παρότι θεωρείται ένας εκ των κορυφαίων πολιτικών αναλυτών για τη Σαουδική Αραβία, επιλέγει να μην δημοσιοποιηθεί το όνομά του. Διερωτάται, επίσης, γιατί θεωρήθηκε απαραίτητο να συνοδέψει την ομάδα ασφαλείας που ανέκρινε τον Τζαμάλ Κασόγκι στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τουρκία ένας εξειδικευμένος ιατροδικαστής.

Σε στοχευμένες διαρροές προς τους δημοσιογράφους, πηγές από τη Σαουδική Αραβία έλεγαν ότι ο άνδρας αυτός βρέθηκε στην Τουρκία για να αφαιρέσει ίχνη που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις τουρκικές Αρχές στη σύλληψη των πρακτόρων της χώρας.

Όπως αναφέρει η σαουδαραβική πλευρά, η ομάδα ασφαλείας είχε εντολή να απαγάγει τον αρθρογράφο της Washington Post, να τον οδηγήσει σε μυστικό σημείο και στη συνέχεια είτε να τον μεταφέρει με τη βία στη Σαουδική Αραβία είτε να τον αφήσει ελεύθερο.

Ο πολιτικός αναλυτής που μίλησε στο CNNi δεν φαίνεται να πείθεται από αυτές τις εξηγήσεις.

Με τη σειρά της, η τουρκική πλευρά διαρρέει ότι ο Κασόγκι δολοφονήθηκε και διαμελίστηκε μέσα στο προξενείο.

Εάν η εκδοχή της Σαουδικής Αραβίας είναι ακριβής, εγείρονται ορισμένα ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίο έδρασαν οι εργαζόμενοι ασφαλείας στην πρεσβεία.

Γιατί δεν λειτουργούσαν οι κάμερες ασφαλείας στην πρεσβεία όπου εθεάθη για τελευταία φορά ζωντανός ο Κασόγκι;

Και γιατί θεωρήθηκε απαραίτητο να φορέσει ένας πράκτορας τα ρούχα του για να φανεί ότι αναχώρησε από την πρεσβεία;

Η Σαουδική Αραβία υποσχέθηκε να διερευνήσει σε βάθος την υπόθεση του θανάτου του Κασόγκι και επιμένει πως θα έρθει στο φως και το όνομα του ανθρώπου που διέταξε τη δολοφονία -όποιος και αν είναι αυτός…

Δεν υπάρχουν, ωστόσο, πληροφορίες στη Σαουδική Αραβία που να δείχνουν πως η έρευνα στρέφεται και γύρω από τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν -το πραγματικό πρόσωπο του «νόμου» και ο άνθρωπος που ελέγχει τις αντικατασκοπευτικές υπηρεσίες και το υπουργείο Άμυνας.

Οι υπουργοί Εξωτερικών του G7 -ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ- και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσαν ανακοίνωση στην οποία υπογραμμίζουν ότι καταδικάζουν τη δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι.

«Καταδικάζουμε τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, που η Σαουδική Αραβία επιβεβαίωσε ότι έλαβε χώρα μέσα στην πρεσβεία της στην Κωνσταντινούπολη» έλεγε η ανακοίνωση, και συμπλήρωνε: «Η επιβεβαίωση του θανάτου του Τζαμάλ Κασόγκι είναι το πρώτο βήμα προς την πλήρη διαφάνεια και λογοδοσία. Ωστόσο, οι εξηγήσεις αφήνουν πολλά ερωτήματα αναπάντητα».

Πολλοί Σαουδάραβες, όπως και ο πολιτικός αναλυτής, συμφωνούν… Παράλληλα, όμως, ανησυχούν ότι η αποδυνάμωση του πρίγκιπα διαδόχου -παρά ελαττώματά του- μπορεί να ανοίξει το δρόμο για την επιστροφή της θρησκευτικής αστυνομίας και την κυριαρχία των υπερσυντηρητικών κληρικών.

Με απλά λόγια; Η κατάσταση τώρα είναι κακή αλλά στο παρελθόν ήταν χειρότερη…

«Είναι φρικτό να πούμε κάτι τέτοιο από άποψης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθερίας του λόγου αλλά ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έβαλε στη φυλακή τους κληρικούς που θα προσπαθούσαν να συλλάβουν ανθρώπους σαν εμένα» είπε ο πολιτικός αναλυτής.

Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει παρουσιάσει πλούσια «δράση» τα περασμένα δύο χρόνια, από την ημέρα δηλαδή που ορίστηκε πρίγκιπας διάδοχος. Η «γραμμή» που ακολούθησε, όμως, είναι λίγο περίεργη. Από τη μια έβαλε στη φυλακή ακτιβίστριες που διαδήλωναν για τα δικαιώματα των γυναικών ενώ ταυτόχρονα κατήργησε τον νόμο που απαγόρευε στις γυναίκες να οδηγούν. Την ίδια ώρα, συνέλαβε εκατοντάδες πλούσιους, τους οποίους κατηγορούσε για οικονομικά εγκλήματα και απελευθέρωνε μόνο μετά από καταβολή εκατομμυρίων.

Οι άνδρες του είχαν συλλάβει και τον πρωθυπουργό του Λιβάνου, υποχρεώνοντάς τον να ανακοινώσει την παραίτησή του τηλεοπτικά. Η υπόθεση αυτή, που είχε συγκλονίσει ολόκληρο τον πλανήτη, έληξε με παρέμβαση του Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος βοήθησε τον Σαάντ Χαρίρι να επιστρέψει στον πρωθυπουργικό θώκο.

Για τους περισσότερους ξένους, ιδιαίτερα για τη Δύση, ο πρίγκιπας διάδοχος έχει καταχραστεί την εξουσία του. Εκτός από τα παραπάνω παραδείγματα, η ανάμειξή του στον πόλεμο της Υεμένης έχει εντείνει την ανθρωπιστική κρίση ενώ ενόχληση έχει προκαλέσει και η συμμαχία του με τις ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν.

Και τώρα, με το θάνατο του Κασόγκι, τα αποτελέσματα της ασταθούς κυριαρχίας του έχουν τραγικές και δημόσιες συνέπειες.

Για τους φιλελεύθερους Σαουδάραβες, τα ερωτήματα για την ανάμειξη του πρίγκιπα διάδοχου στον μυστηριώδη θάνατο του δημοσιογράφου αποτελούν πηγή προβληματισμού -ακόμη και ντροπής. Φοβούνται, όμως, ένα μέλλον στο οποίο ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θα είναι αποδυναμωμένος.

«Μας γλίτωσε από τη θρησκευτική αστυνομία. Αυτοί ήλεγχαν κάθε πτυχή της ζωής μας και οι υπερσυντηρητικοί κληρικοί κατέστρεφαν τη χώρα. Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν τους έδιωξε».

Σήμερα, οι γυναίκες κυκλοφορούν όλο και συχνότερα με ακάλυπτα τα κεφάλια τους ενώ η μουσική έχει επιστρέψει στους δρόμους της Σαουδικής Αραβίας. Δειλά-δειλά, σινεμά έχουν κάνει την εμφάνισή τους ενώ περιστασιακά εμφανίζονται ακόμη και τσίρκα…

«Τίποτα από όλα αυτά δεν θα ήταν δυνατά πριν από τρία χρόνια» λέει ο πολιτικός αναλυτής.

Η επιθυμία να τιμωρηθεί ο πιο ισχυρός πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας για την συγκέντρωση όλης αυτής της εξουσίας στα χέρια του αλλά και τη δολοφονία του Κασόγκι απειλεί να φέρει πίσω τους υπερσυντηρητικούς κληρικούς, κάτι που για τους φιλελεύθερους της χώρας αποτελεί σενάριο ακόμη χειρότερο από την αυθαιρεσία του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Διανοούμενοι και φιλελεύθεροι, τους οποίους γνωρίζει το CNNi και με τους οποίους επικοινωνεί τακτικά, έχουν πάει διακοπές, δεν σηκώνουν τα κινητά τους τηλέφωνα ούτε μιλούν ελεύθερα.

«Δεν μπορώ να τους κατηγορήσω…» λέει με έναν αναστεναγμό ο πολιτικός αναλυτής.

Removing bin Salman is something some Saudis fear