Μεγάλο «στοίχημα» για τη Μέρκελ οι εκλογές στην Έσση

Μετά τις βαριές απώλειες που υπέστη το αδελφό βαυαρικό κόμμα της CDU, η Ένωση Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), την περασμένη εβδομάδα, οι δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ότι και το κόμμα της καγκελαρίου θα δει το ποσοστό του να πέφτει πολύ την 28η Οκτωβρίου.

«Η μάχη στην CDU θα συνεχιστεί», προεξοφλεί ο πολιτικός αναλυτής Βόλφγκανγκ Σρέντερ, κατά τον οποίο η κούρσα για την ανάδειξη του προσώπου που θα ηγηθεί του κόμματος στην εποχή μετά τη Μέρκελ έχει ήδη αρχίσει και σε αυτή συμμετέχουν κεντρώα στελέχη αλλά κι εκείνοι που αξιώνουν να γίνει στροφή προς τα δεξιά.

Αν η κυβέρνηση συμμαχίας CDU-Πρασίνων στην Έσση υπό τον Φόλκερ Μπουφιέ, στενό σύμμαχο της Μέρκελ, καταρρεύσει, αυτό θα εγείρει κι άλλες αμφιβολίες για το εάν και κατά πόσον η καγκελάριος θα μπορέσει να επικρατήσει ξανά και να παραμείνει αρχηγός του κόμματος στο συνέδριό του τον Δεκέμβριο.

Έπειτα από 18 χρόνια στο τιμόνι της CDU και 13 στην καγκελαρία, τα ερωτήματα γύρω από το μέλλον της Μέρκελ μάλλον επιτείνουν την αβεβαιότητα στην οποία μοιάζει βυθισμένη η ΕΕ, εν μέσω των συνεχιζόμενων εντάσεων για το Brexit, της ανόδου των ακροδεξιών λαϊκιστικών κομμάτων στην Ευρώπη και των εντάσεων στις σχέσεις με τις ΗΠΑ.

Μια δημοσκόπηση που μεταδόθηκε την περασμένη εβδομάδα από το δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο ZDF κατέδειξε ότι το ξενοφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) οδεύει να αυξήσει σημαντικά το ποσοστό του στην Έσση, συγκεντρώνοντας το 12% των ψήφων.

Η Έσση, όπου βρίσκεται η γερμανική -αν όχι η ευρωπαϊκή- οικονομική πρωτεύουσα, η Φρανκφούρτη, είναι ένα από τα πλουσιότερα ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας. Σε αυτή ζει το 7,5% του πληθυσμού της χώρας.

«Το μάθημα που πήρα (σ.σ. από τη Βαυαρία) είναι ότι εγώ, ως καγκελάριος, πρέπει να κάνω περισσότερα για να εξασφαλίσω ότι θα υπάρχει περισσότερη εμπιστοσύνη», είπε η Μέρκελ μετά το απογοητευτικό για την Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) αποτέλεσμα.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της CDU για ορισμένους πολιτικούς παρατηρητές είναι η αβεβαιότητα για το ποιος θα διαδεχόταν τη Μέρκελ αν έξαφνα έχανε την ηγεσία του κόμματος και άρα την εξουσία. Πολλοί στο κόμμα θεωρούν ότι η διάδοχος της Μέρκελ στο αξίωμα της γενικής γραμματέα της CDU, η Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ, η «μίνι-Μέρκελ» όπως την αποκαλούν ορισμένα ΜΜΕ, δεν είναι ακόμη έτοιμη να αναλάβει την καγκελαρία έπειτα από μόλις 9 μήνες στο Βερολίνο.

Αν η Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) μπει στο κρατιδιακό κοινοβούλιο της Έσσης, αυτό θα σημάνει ότι θα εκπροσωπείται πλέον και στα δεκαέξι ομόσπονδα κρατίδια. Αποσπά ψήφους ειδικά από την CDU, ενώ κινητοποιεί επίσης μια μερίδα του εκλογικού σώματος που απείχε τα προηγούμενα χρόνια.

Στις ομοσπονδιακές βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2017, η AfD έγινε το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που μπήκε στην Μπούντεσταγκ έπειτα από δεκαετίες, εκμεταλλευόμενο την δυσαρέσκεια εξαιτίας της πολιτικής της Μέρκελ για την αντιμετώπιση της κρίσης των μεταναστών και των προσφύγων.

Κατά τη δημοσκόπηση του ZDF, το ποσοστό της CDU στην Έσση οδεύει να υποχωρήσει από το 38,3% των ψήφων που είχε συγκεντρώσει στις προηγούμενες εκλογές, το 2013, στο 26%.

Αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει τον 66χρονο Μπουφιέ να επιδιώξει μια άβολη συμμαχία με τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP). Ενδέχεται εξάλλου να απολέσει την εξουσία εάν σχηματιστεί μια τρικομματική συμμαχία υπό τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD).

Παρότι συνεχίζει να συγκαταλέγεται στα δημοφιλέστερα πολιτικά πρόσωπα στη Γερμανία, η Μέρκελ δυσκολεύεται να διατηρήσει τον έλεγχο του κόμματός της μετά τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου, όταν η Ένωση κατέγραψε τη χειρότερη επίδοσή της μεταπολεμικά.

Της χρειάστηκαν τέσσερις μήνες δύσκολων και αγωνιωδών διαπραγματεύσεων για να σχηματίσει νέο κυβερνητικό συνασπισμό, ξανά με το SPD αν και δεν ήταν αυτή η αρχική πρόθεσή της, πριν η κυβέρνησή της αρχίσει να σκοντάφτει από τη μια πολιτική κρίση στην επόμενη, πράγμα που δεν βοηθά ακριβώς την εικόνα των κομμάτων που συγκρότησαν τον λεγόμενο «μεγάλο» συνασπισμό.

Όμως ακόμα και πριν ξεκινήσει η αναταραχή και η αβεβαιότητα στο Βερολίνο τον τελευταίο χρόνο, πολλοί τόνιζαν ότι δεν περίμεναν η Μέρκελ να διεκδικήσει νέα, την πέμπτη κατά σειρά, θητεία στην καγκελαρία στις επόμενες εκλογές, το 2021.

Ο πρόεδρος της Μπούντεσταγκ και βετεράνος της CDU Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έσπευσε να υποβαθμίσει τη σεναριολογία γύρω από τη Μέρκελ την περασμένη εβδομάδα. «Όμως», επισήμανε, «δεν έχει τόσο αδιαμφισβήτητη εξουσία όσο κατά τις τρεις προηγούμενες κοινοβουλευτικές περιόδους».

Εξάλλου, αφού το ποσοστό του υποδιπλασιάστηκε στη Βαυαρία, εάν υποστεί νέα βαριά ήττα στην Έσση, το SPD ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπο με ακόμη πιο έντονες πιέσεις για να εγκαταλείψει τον συνασπισμό υπό τη Μέρκελ, αφήνοντας την καγκελάριο με μια κυβέρνηση μειοψηφίας ή ακόμη και μπροστά στο φάσμα της προκήρυξης πρόωρων εκλογών.

Απεναντίας, το κόμμα των Πρασίνων έχει κάθε λόγο να αισιοδοξεί, το ποσοστό του αυξάνεται: σύμφωνα με την έρευνα που μετέδωσε το ZDF, οδεύει να συγκεντρώσει το 22% των ψήφων και να αναδειχθεί δεύτερη δύναμη στην Έσση, πίσω από την CDU.