Τζαμάλ Κασόγκι: Πώς η διαμάχη με τον διάδοχο του θρόνου της Σ.Αραβίας ίσως αποδειχθεί μοιραία

Ποιος είναι, όμως, ο δημοσιογράφος που έχει προκαλέσει τριγμούς στις σχέσεις Ουάσιγκτον – Ριάντ;

Ο Κασόγκι έχει «ταπεινή» καταγωγή. Όπως πολλοί Σαουδάραβες της ηλικίας του, όμως, επωφελήθηκε από την γενναιοδωρία του βασιλείου και σπούδασε στο εξωτερικό, αναφέρει το CNNi.

Φοίτησε σε Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα στις ΗΠΑ και όταν επέστρεψε στη γενέτειρά του εργάστηκε σε εφημερίδες. Τότε του παρουσιάστηκε η μεγάλη ευκαιρία.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι μυστικές υπηρεσίες της Σαουδικής Αραβίας συνεργάζονταν με την CIA και τις Πακιστανικές Αρχές για να «εκδιωχθούν» οι Σοβιετικοί από την Καμπούλ.

Ο Κασόγκι, σύμφωνα με τα λεγόμενα ενός φίλου του, έκανε στροφή στον… ακτιβισμό και γνωρίστηκε με πολλούς νέους Σαουδάραβες, οι οποίοι μάχονταν για τον ίδιο σκοπό, επηρεασμένοι από την πολιτική της χώρας.

Μεταξύ άλλων, γνώρισε και ήρθε πολύ κοντά με τον Οσάμα μπιν Λάντεν, από τον οποίο πήρε πολλές φορές συνέντευξη. Αυτή η σχέση με τον μπιν Λάντεν τον βοήθησε να γνωριστεί με τον πρίγκιπα Τούρκι μπιν Φαϊσάλ, τον μακροβιότερο αρχηγό των μυστικών υπηρεσιών της Σαουδικής Αραβίας.

Οι Αρχές ήθελαν έναν πληροφοριοδότη, ο οποίος να τους ενημερώνει για τα σχέδια των νέων και τον απέκτησαν στο πρόσωπο του Κασόγκι, που πλέον ξεκίνησε να χτίζει μία πολύ προσωπική σχέση και με τον πρίγκιπα.

Ο εξαφανισθείς δημοσιογράφος/Πηγή: Middle East Monitor/Handout via REUTERS

Την τελευταία φορά που συναντήθηκε με τον μπιν Λάντεν ήταν στα μέσα του ’90, όταν ο τρομοκράτης κρυβόταν στο Σουδάν. Επιχείρησε να τον πείσει να εγκαταλείψει τα σχέδιά του και να επιστρέψει στη Σαουδική Αραβία, αλλά απέτυχε.

Όσο μεγάλωνε, η καριέρα του γινόταν ολοένα και πιο ταραχώδης. Ασκούσε κριτική στους συντηρητικούς κληρικούς της χώρας, με αποτέλεσμα να χάσει τη θέση του σε σημαντική εφημερίδα. Παρά τις δυσάρεστες αυτές εξελίξεις ήταν σίγουρος πως υπήρχαν άτομα που στήριζαν την ανάγκη του για αλλαγή του status quo. Πρίγκιπες και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του έδωσαν την ευκαιρία να προχωρήσει σε ενέργειες που θα άλλαζαν την επικρατούσα κατάσταση… πάντα διακριτικά όμως.

Ήταν ένας από τους πλέον επιφανείς δημοσιογράφους που έθεσαν επίσημα ερωτήματα στη Σαουδική Αραβία για τον ρόλο της στην επίθεση της 11 Σεπτεμβρίου στους Διδύμους Πύργους. Και παρότι ήταν πολλοί εκείνοι που τον θεωρούσαν πρόβλημα για την καθεστηκυία τάξη, όταν είχαν ανάγκη από την βοήθειά του δεν δίσταζαν να τον καλέσουν.

Το 2002 όταν η αλ Κάιντα ξεκίνησε να ενισχύει τη δύναμή της στο Ριάντ και άλλες πόλεις του βασιλείου, ο πρίγκιπας Τούρκι προσέλαβε τον Κασόγκι ως σύμβουλο. Τον πήρε μαζί του στη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ, όπου διετέλεσε πρέσβης.

Μετά το τέλος της καριέρα του πρίγκιπα Τούρκι, ο Κασόγκι επέστρεψε στη δημοσιογραφία. Η ταραχώδης σχέση του με τους συντηρητικούς άρχοντες δεν είχε ξεχαστεί.

Πριν από τρία χρόνια άλλαξε ο βασιλιάς της χώρας και ο γιος αυτού, πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, παρουσιάστηκε ως μία εναλλακτική δύναμη που επιθυμούσε να φέρει «δυτικό αέρα» στη Σαουδική Αραβία. Αντικατέστησε υπερσυντηρικούς κληρικούς και «έβαλε στο συρτάρι» μερικούς από τους αυστηρούς κανονισμούς αυτών.

Ο Κασόγκι, που χρόνια μαχόταν γι’ αυτή την αλλαγή, είδε με μεγάλη συμπάθεια τον πρίγκιπα. Αυτό ήταν μόνο η πρώτη εντύπωση, όμως. Όταν ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν άσκησε επιρροή ώστε να είναι αυτός που θα αναλάβει τα ηνία της χώρας μετά τον πατέρα του και έστειλε στη φυλακή μέλη της βασιλικής οικογένειας, που κατηγορήθηκαν για διαφθορά, ο Κασόγκι εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή του.

Όπως εξομολογήθηκε ο ίδιος, τότε ξεκίνησε να δέχεται απειλητικά τηλεφωνήματα. «Δέχθηκα ένα τηλεφώνημα στο οποίο με διέταξαν να σιωπήσω», είχε πει στο CNNi, σημειώνοντας πως αυτός που τον είχε καλέσει πρέπει να ανήκε στον στενό κύκλο του πρίγκιπα. «Αυτό με προσέβαλε», δήλωσε.

Αποφάσισε να εγκαταλείψει το βασίλειο. Έμεινε λίγο διάστημα στο Λονδίνο, αβέβαιος για το επόμενο επαγγελματικό του βήμα. Αποφάσισε, όμως, πως πρέπει να εκφράσει την εναντίωσή του στην πολιτική του πρίγκιπα και μετακόμισε στις ΗΠΑ, όπου ξεκίνησε να εργάζεται για την Washington Post.

Στενοί του φίλοι γνώριζαν το πόσο ανησυχούσε για τις επιπτώσεις που θα είχε η απόφασή του να γίνει «εχθρός» του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Όμως, στις 2 Οκτωβρίου μπήκε στο προξενείο, παρότι φοβόταν ότι θα του είχαν στήσει παγίδα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποιεί το Ριάντ

Νεκρός ή ζωντανός ο Κασόγκι έχει καταφέρει τον στόχο του. Τα πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων μέσων παγκοσμίως ασχολούνται με τον πρίγκιπα και τις μεθόδους του.

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, έλαβε επίσημη θέση για την εξαφάνιση και παρά τις καλές σχέσεις της κυβέρνησής του με το βασίλειο, τόνισε πως θα υπάρξει «αυστηρή τιμωρία» σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι το Ριάντ έχει ανάμειξη στην εξαφάνιση.

«Προς το παρόν, (οι Σαουδάραβες) διαψεύδουν (την εμπλοκή τους) και την διαψεύδουν κατηγορηματικά. Θα μπορούσαν να ευθύνονται αυτοί; Ναι», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο CBS.

Αν αποδειχθεί ότι ευθύνεται το Ριάντ, τότε θα υποστεί μια «αυστηρή τιμωρία», πρόσθεσε ο Τραμπ. Επανέλαβε όμως ότι δεν θέλει να σταματήσει τις πωλήσεις όπλων στη Σαουδική Αραβία, για να μην πληγούν θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος σημείωσε ότι διακυβεύονται πολλά στην περίπτωση του Κασόγκι, «ίσως ακριβώς επειδή» ήταν δημοσιογράφος.

O δημοσιογράφος καθώς εισέρχεται στο προξενείο/Πηγή: Reuters TV/via REUTERS

Κατέγραψε τον θάνατό του ο Κασόγκι;

Δημοσίευμα τουρκικής εφημερίδας, υποστηρίζει όχι μόνο πως ο δημοσιογράφος είναι νεκρός, αλλά και ότι κατέγραψε τον θάνατό του με το «έξυπνο» ρολόι Apple Watch που φορούσε.

Στο ρεπορτάζ της εφημερίδας Sabah αναφέρεται ότι ο Κασόγκι ενεργοποίησε τη δυνατότητα ηχογράφησης της συσκευής όταν μπήκε στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, στις 2 Οκτωβρίου. Ήθελε να παραλάβει ένα έγγραφο που ήταν απαραίτητο για να παντρευτεί.

Το ρολόι αυτό ήταν συνδεδεμένο με το iCloud και με το κινητό τηλέφωνό του, το οποίο είχε αφήσει στην αρραβωνιαστικιά του πριν μπει στο προξενείο. Η γυναίκα δηλώνει ότι τον περίμενε να βγει από το κτήριο, κάτι που δεν έγινε ποτέ.

Σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα, το ρολόι κατέγραψε την ανάκριση, τα βασανιστήρια και τον θάνατο του Κασόγκι. Σαουδάραβες πράκτορες αντιλήφθηκαν αφού πέθανε ότι το ρολόι κατέγραφε και χρησιμοποίησαν το δακτυλικό του αποτύπωμα για να το ξεκλειδώσουν και να διαγράψουν ορισμένα αρχεία, όχι όμως όλα.

Jamal Khashoggi: The man who knew what crossing Mohammed Bin Salman could cost, by Nic Robertson, CNN