Ο Ζάεφ μπροστά στη «Βαβέλ» των Σκοπίων
Με την έναρξη της διαδικασίας για τη συνταγματική αναθεώρηση που προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών, η πΓΔΜ μπαίνει σε μία κρίσιμη πολιτική φάση με απρόβλεπτη διάρκεια και κατάληξη - την ώρα, ωστόσο, που το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών μοιάζει ολοένα και πιο πιθανό.
Η εξασφάλιση των βουλευτών που υπολείπονται για την πλειοψηφία των 80 αναδεικνύεται σε μία ιδιαζόντως δύσκολη πρόκληση για τον πρωθυπουργό Ζάεφ ο οποίος επιδιώκει να ολοκληρώσει εντός κοινοβουλίου τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη συμφωνία.
Παρασκηνιακές διεργασίες
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται μία εκστρατεία πειθούς βουλευτών της αντιπολίτευσης να ψηφίσουν τις τροπολογίες, με τις διακομματικές διεργασίες στο παρασκήνιο να είναι εντατικές. Σύμφωνα με τοπικά μέσα, ο πρωθυπουργός Ζάεφ έχει εξασφαλίσει τη στήριξη κάποιων βουλευτών – εκ των οποίων κάποιοι προερχόμενοι από την αλβανική αντιπολίτευση – με τον ακριβή αριθμό τους, πάντως, να είναι ασαφής και τις πληροφορίες από τις διεθνείς πηγές αντικρουόμενες.
ΠΓΔΜ: Τη Δευτέρα ξεκινά η συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση
Το κύριο αντιπολιτευτικό κόμμα VMRO- DPMNE έχει διαμηνύσει πολλάκις την αντίθεσή του με τη Συμφωνία, με τον επικεφαλής του Κρίστιαν Μίτσκοσκι να ζητά προ ημερών την παραίτηση Ζάεφ και τη σύσταση υπηρεσιακής κυβέρνησης 100 ημερών. Ο Μίτσκοσκι δε, κατήγγειλε τον Σκοπιανό πρωθυπουργό για εκβιασμό, απειλές και απόπειρα χρηματισμού βουλευτών της αντιπολίτευσης προκειμένου να εγκρίνουν τη συμφωνία.
Ανάλογες καταγγελίες περί απειλών, ωστόσο, διατυπώθηκαν και κατά του ίδιου του Μίτσκοσκι από μέλη του κόμματός του που παρεξέκλιναν από την κομματική γραμμή, εκδηλώνοντας την πρόθεσή τους να στηρίξουν την κυβέρνηση.
Ο Επίτροπος Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Γιοχάνες Χαν χαρακτήρισε απαράδεκτη τη στάση του κόμματος «που έχει την απαίτηση να είναι φιλοευρωπαϊκό και δημοκρατικό», καλώντας την ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης «να εγκαταλείψει την καταστροφική στάση του και να θέσει το συμφέρον της χώρας και των πολιτών της υπεράνω των κομματικών του συμφερόντων».
Η παρέμβαση του Ευρωπαίου επιτρόπου προηγήθηκε της επιστολής Μέρκελ προς τον πρωθυπουργό Ζάεφ (όπου γινόταν λόγος για «ευκαιρία μιας ιστορικής συνεννόησης και ενίσχυσης των σχέσεων καλής γειτονίας») ήταν μία από τις πολλές στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πιέσεων για αποφυγή πρόωρων εκλογών και θετική έκβαση της διαδικασίας, παρότι ο διεθνής παράγοντας περισσότερο ως μπούμερανγκ λειτούργησε, κρίνοντας από το αποτέλεσμα του πρόσφατου δημοψηφίσματος.
Η διαδικασία
Η έγκριση των συνταγματικών αλλαγών προβλέπει τρεις ψηφοφορίες στο κοινοβούλιο της πΓΔΜ: Στην πρώτη φάση – που αναμένεται να πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη – απαιτείται η έγκριση της διαδικασίας με πλειοψηφία 2/3 της βουλής, κοινώς τουλάχιστον 80 βουλευτές. Στο δεύτερο στάδιο όπου απαιτούνται 61 ψήφοι, η κυβέρνηση μπορεί να αρχίσει να ετοιμάζει τα προσχέδια των συνταγματικών τροποποιήσεων και να τα υποβάλλει προς ψηφοφορία. Η τρίτη και τελευταία ψηφοφορία αφορά την έγκριση των τροπολογιών από τουλάχιστον 80 βουλευτές.
Αν η συγκεκριμένη διαδικασία δεν ολοκληρωθεί επιτυχώς, ο Ζόραν Ζάεφ έχει ήδη δηλώσει πως θα ζητήσει εκ νέου την ψήφο των πολιτών, με πιθανότερη ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών την 25η Νοεμβρίου.
Ποιες θα είναι οι τροποποιήσεις
Οι βουλευτές θα κληθούν να εγκρίνουν τέσσερις τροπολογίες.
Η πρώτη αφορά στην συμπερίληψη ενός γεωγραφικού προσδιορισμού στην ονομασία της χώρας.
Η δεύτερη αφορά την ενίσχυση του αυτοπροσδιορισμού, της εθνικής κυριαρχίας και των οραμάτων περί ελευθερίας και δημοκρατίας.
Ποια άρθρα του Συντάγματος της πΓΔΜ θεωρεί η Ελλάδα αλυτρωτικά
Η τρίτη τροπολογία θα αφορά το άρθρο που σήμερα κάνει λόγο για φροντίδα της «μακεδονικής» μειονότητας στις γειτονικές χώρες, το οποίο θα εναρμονιστεί με τις αντίστοιχες διατάξεις των ευρωπαϊκών συνταγμάτων και θα αναφέρεται σε φροντίδα για την διασπορά σε όλον τον κόσμο.
Ενώ η τέταρτη αφορά το προοίμιο του συντάγματος και την αναφορά στην ASNOM (σ.σ. Αντιφασιστική Συνέλευση για την Λαϊκή Απελευθέρωση της «Μακεδονίας» από το 1944).