Το κρίσιμο απόγευμα του Κυπριακού

Ένα και πλέον χρόνο μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντανά και λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωση του κύκλου επαφών της ειδικής απεσταλμένης του Γ.Γ του ΟΗΕ, Τζέιλ Χολ Λουτ με τις ενδιαφερόμενες πλευρές, στη Νέα Υόρκη θα κριθεί αν η διαδικασία θα επανεκκινήσει ή αν η λύση του Κυπριακού θα μπει οριστικά στον «πάγο».

Η κ. Λουτ έθεσε σε όλες τις πλευρές το ίδιο ερώτημα, προκειμένου να συντάξει την έκθεσή της προς τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες: «Τι έχει αλλάξει από τη δική σας πλευρά, το οποίο θεωρείτε ότι είναι ικανό για να ξαναρχίσει η διαδικασία;». Οι απαντήσεις που άκουσε από τις δύο πλευρές στη Λευκωσία αλλά και από τους υπουργούς Εξωτερικών σε Αθήνα και Άγκυρα παραμένουν άγνωστες, ωστόσο θεωρείται δεδομένο ότι στα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν ότι τα ανοικτά ζητήματα δεν είναι πολλά.

Η ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά υπογραμμίζει ότι ύψιστης σημασίας είναι το ζήτημα της κατάργησης των εγγυήσεων και η όσο το δυνατό αμεσότερη απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί. Από την πλευρά της η τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά επιμένει σε ζητήματα που άπτονται των εσωτερικών εξουσιών ενώ μετά το Κραν Μοντανά από την Άγκυρα αφήνεται συνεχώς ανοικτό το ενδεχόμενο της επιδίωξης διευθέτησης εκτός πλαισίου του ΟΗΕ.

Στη σημερινή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Ελλάδα, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο) αναμένεται να συζητηθούν προτάσεις υπέρβασης του υπάρχοντος συστήματος εγγυήσεων και ασφάλειας. Ήδη η Αθήνα, μέσω του κ. Κοτζιά, έχει καταθέσει στο παρελθόν ορισμένες σκέψεις πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα. Από την πλευρά του το Λονδίνο έχει διαμηνύσει ότι δεν θα φέρει αντίρρηση σε ένα σχέδιο πάνω στο οποίο θα υπάρχει συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αρκεί να διασφαλιστούν οι δύο βρετανικές στρατιωτικές βάσεις στο νησί.

Δεν αποκλείεται Νίκος Κοτζιάς και Μεβλούτ Τσαβούσογλου να περιμένουν το αποτέλεσμα της συνάντησης Τσίπρα – Ερντογάν προκειμένου να καθορίσουν τη στάση τους. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες αναμένει από όλες τις πλευρές να δώσουν στίγμα καλών προθέσεων προκειμένου να δοθεί το έναυσμα για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων. Παράλληλα, στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών επικρατεί έντονος προβληματισμός για το μέλλον του Κυπριακού καθώς ο Οργανισμός συντηρεί εδώ και περίπου πενήντα χρόνια ειρηνευτική δύναμη στο νησί. Η τελευταία έκθεση για ανανέωση της θητείας της UNFICYP, μάλιστα, δεν ήταν καθόλου τυπική υπόθεση καθώς φαίνεται ότι προκύπτουν διαφόρων ειδών εμπόδια τα οποία ίσως αποτελέσουν μοχλό πίεσης για όλες τις πλευρές προκειμένου να ξανακαθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.