Ανάλυση CNNi: Πώς η «βουτιά» της τουρκικής λίρας απειλεί την Ευρώπη

Η τουρκική λίρα έχασε σχεδόν το 17% της αξίας της έναντι του δολαρίου -εξέλιξη που προκάλεσε μία σειρά παραγόντων, όπως η κλιμακούμενη ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών καθώς και η απροθυμία αύξησης των επιτοκίων εκ μέρους των τουρκικών αρχών.

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ που ξεκίνησε με την επιβολή κυρώσεων σε Τούρκους αξιωματούχους για το ρόλο τους στην κράτηση του Αμερικανού πάστορα, Άντριου Μπράνσον, αποφάσισε να ανεβάσει τους τόνους, με τη λήψη πρόσθετων και σκληρότερων οικονομικών μέτρων, διπλασιάζοντας τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Τουρκία.

Ερντογάν: Πισώπλατη μαχαιριά οι πρόσφατες ενέργειες των ΗΠΑ

Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έμοιαζε τόσο άφοβος όσο και ανυποχώρητος: «Μη λησμονείτε: Αν αυτοί έχουν δολάρια, εμείς έχουμε το λαό μας, τη δικαιοσύνη και το Θεό. Θα βγούμε νικητές από τον οικονομικό πόλεμο», διεμήνυσε, μεταξύ άλλων.

Η ρητορική αυτή δυναμισμού κι ισχύος δε φάνηκε να καθησυχάζει τις αγορές. Η λίρα που φέτος έχει χάσει περισσότερο από το 40% της αξίας της έναντι του δολαρίου και του ευρώ, συνέχισε την ιλιγγιώδη πτώση της.

Ο Ροντρίγο Κατρίλ, στρατηγικός αναλυτής νομισμάτων στην Εθνική Τράπεζα Αυστραλίας, τονίζει πως οι επενδυτές είναι ολοένα και πιο ανήσυχοι για την άνοδο του πληθωρισμού και τη δυνατότητα παρέμβασης της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας – η ανεξαρτησία της οποίας αμφισβητείται από τους επενδυτές – για τη διάσωση της οικονομίας.

Η κεντρική τράπεζα δέχτηκε ισχυρές πιέσεις από τον Ερντογάν να διατηρήσει τα επιτόκια χαμηλά παρότι ο πληθωρισμός έφτασε το 15% τον Ιούλιο. Μπορεί αυτό να ικανοποίησε προσωρινά τον Ερντογάν, ωστόσο οδήγησε σήμερα την κεντρική τράπεζα στη λήψη έκτακτων μέτρων διάσωσης της παραπαίουσας οικονομίας.

«Έχουμε λόγους να πιστεύουμε πως οι έκτακτες αυξήσεις επιτοκίων κατά τη διάρκεια της σοβούσας κρίσης ίσως προσφέρουν μόνο ευκαιριακή ανακούφιση», τονίζει ο Γουίλιαμ Τζάκσον, επικεφαλής οικονομολόγος στο Capital Economics και προσθέτει: «Δεν είναι ξεκάθαρο αν η Τουρκία θα καταφέρει αυτή τη φορά να επιστρέψει από το χείλος της καταστροφής».

«Ενδεχόμενη ύφεση και κρίση χρέους θα αναγκάσει την Τουρκία να επιβάλλει capital controls. Και η αίτηση για πρόγραμμα διάσωσης από το ΔΝΤ δεν μπορεί πια να αποκλειστεί», εξηγεί ο Κάρστεν Χέσε, οικονομολόγος στην Τράπεζα Berenberg.

Δεν είναι μόνο πρόβλημα της Τουρκίας

Η «υγεία» του τουρκικού τραπεζικού συστήματος προκαλεί έντονη ανησυχία μεταξύ των επενδυτών.

Σύμφωνα με τους Financial Times, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανησυχεί για την έκθεση των τραπεζών της ευρωζώνης στον κίνδυνο.

Τα στοιχεία από την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών καταδεικνύουν δάνεια άνω των 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων των ευρωπαϊκών τραπεζών στην Τουρκία. Οι πιο εκτεθειμένες στον κίνδυνο εμφανίζονται οι ισπανικές, γαλλικές και ιταλικές τράπεζες.

Οι μετοχές δε, κάποιων από τα πιο μεγάλα ευρωπαϊκά τραπεζικά ιδρύματα δέχτηκαν μεγάλο πλήγμα την Παρασκευή, κάνοντας βουτιά άνω του 5%. Η μετοχή της ιταλικής UniCredit υποχώρησε κατά 5,6%, της ισπανικής BBVA 5,5%, της γαλλικής BNP Paribas κατά 4,3% ενώ της Deutsche Bank κατά 5,3%.

Η ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας φέτος είναι ραγδαία σε σχέση με το 2017. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη «τροφοδοτείται» από τον κατασκευαστικό τομέα που χρηματοδοτείται ως επί το πλείστον από ξένους επενδυτές. «Η πτώση της τουρκικής λίρας και η αύξηση του κόστους δανεισμού προκαλούν πονοκέφαλο σε πολλές τουρκικές εταιρείες, καθώς έχουν δανειστεί σε ξένο νόμισμα ενώ τα έσοδά τους είναι στο τοπικό», διευκρινίζει ο Χέσε.

Από: How a currency meltdown in Turkey threatens Europe