ΚΟΣΜΟΣ

Υεμένη: Αρχίζει η στρατιωτική επιχείρηση για την κατάληψη του λιμανιού στη Χοντάιντα

Υεμένη: Αρχίζει η στρατιωτική επιχείρηση για την κατάληψη του λιμανιού στη Χοντάιντα
REUTERS/Abduljabbar Zeyad

Θέμα μερικών ωρών είναι όπως όλα δείχνουν η στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας να εξαπολύσει έφοδο στη Χοντάιντα, την πόλη όπου βρίσκεται το σημαντικότερο λιμάνι της Υεμένης, αρχίζοντας την πιο κρίσιμη μάχη κατά τη διάρκεια της τριετούς εμπλοκής της στην ένοπλη σύρραξη στη χώρα εναντίον των σιιτών ανταρτών Χούτι, που ελέγχουν την πρωτεύουσα.

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, πυλώνας της συμμαχίας, γνωστοποίησαν ότι είχαν δώσει τελεσίγραφο μέχρι τη νύχτα της Τρίτης προκειμένου να υπάρξει συμφωνία στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων που διεξήγαγε ο απεσταλμένος του ΟΗΕ ώστε οι Χούτι να αποσυρθούν από το λιμάνι.

«Δώσαμε στον απεσταλμένο του ΟΗΕ Μάρτιν Γκρίφιθς 48 ώρες για να πείσει τους Χούτι να αποσυρθούν από το λιμάνι και από την πόλη Χοντάιντα», δήλωσε στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro ο Ανουάρ Γκαργκάς, υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΑΕ. «Περιμένουμε την απάντησή του. Αυτές οι 48 ώρες εκπνέουν τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη», συμπλήρωσε ο ίδιος.

«Αυτές είναι οι τελευταίες ώρες για να υπάρχουν εγγυήσεις χωρίς όρους ότι οι Χούτι θα αποχωρήσουν από το λιμάνι», ξεκαθάρισε αργότερα ο Γκαργκάς στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters. Αρνήθηκε να δώσει διευκρινίσεις για την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων.

«Εάν η τρέχουσα κατάσταση συνεχιστεί, θα έχουμε περιέλθει σε αδιέξοδο πολιτικά. Το τελευταίο πράγμα που θέλουμε είναι να παραταθεί ο πόλεμος στην Υεμένη», πρόσθεσε ο κορυφαίος διπλωμάτης των ΗΑΕ στο Reuters.

Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που τα ξένα στρατεύματα που επενέβησαν στον πόλεμο στην Υεμένη στα τέλη του Μαρτίου του 2015, στο πλευρό της διεθνώς αναγνωρισμένης, εξόριστης κυβέρνησης, θα αποπειραθούν να καταλάβουν με μια χερσαία επιχείρηση μια μεγάλη πόλη με ισχυρές άμυνας.

Το λιμάνι στη Χοντάιντα, το μεγαλύτερο της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα και μοναδικό που τελεί υπό τον έλεγχο των Χούτι, είναι η πύλη μέσω της οποίας εισάγονται αγαθά στη χώρα και η ανθρωπιστική βοήθεια -τρόφιμα, φάρμακα και άλλο υλικό ζωτικής σημασίας- για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ανέφερε πως διεξάγει «εντατικές» χωριστές συνομιλίες με τους Χούτι, τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ για να αποφευχθεί η έναρξη μιας στρατιωτικής επιχείρησης για την κατάληψη της πόλης, που φοβάται ότι μπορεί να επιτείνει αυτή που χαρακτηρίζει τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο.

Ο πληθυσμός της πόλης εκτιμάται πως φθάνει τους 600.000 ανθρώπους και ειδικοί του ΟΗΕ εκφράζουν φόβους πως μια παρατεταμένη πολιορκία θα μπορούσε να στοιχίσει ακόμη και 250.000 ζωές, ενώ θα διέκοπτε τη χορήγηση βοήθειας σε εκατομμύρια ανθρώπους που είναι αντιμέτωποι με το φάσμα του λιμού.

Ο Γκαργκάς διαβεβαίωσε ότι σκοπός της συμμαχίας είναι το λιμάνι να παραμείνει σε λειτουργική κατάσταση. Μέσω Twitter, προέτρεψε τη διεθνή κοινότητα να πιέσει τους Χούτι να αποχωρήσουν από τη Χοντάιντα και να μην καταστρέψουν τις λιμενικές υποδομές ούτε να ναρκοθετήσουν το λιμάνι.

Κυβερνητικά στρατεύματα, υπό την ηγεσία δυνάμεων των ΗΑΕ, έχουν προελάσει κατά μήκος των ακρών από νοτιοανατολικά. Σκοπός των κινήσεων της συμμαχίας είναι να αποκλειστούν οι Χούτι στην πρωτεύουσα Σαναά καθώς και να αποκόψουν όλες τις γραμμές ανεφοδιασμού τους, ώστε να αναγκαστούν να διαπραγματευθούν.

Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στον κυβερνητικό στρατό, εκατοντάδες άνδρες, άρματα μάχης και άλλος εξοπλισμός στάλθηκαν τη Δευτέρα προς ενίσχυση των στρατευμάτων που βρίσκονται στην αλ Ντουράιμι, 10 χιλιόμετρα νότια της Χοντάιντα. Ανάμεσα στις δυνάμεις που είναι ανεπτυγμένες εκεί είναι στρατεύματα των ΗΑΕ και του Σουδάν.

Οι δυνάμεις των οποίων ηγούνται τα ΗΑΕ -στις οποίες συμμετέχουν αυτονομιστές του νότου, ντόπιοι κι ένα τάγμα υπό τη διοίκηση του ανιψιού του πρώην προέδρου Άλι Αμπντάλα Σάλεχ- βρίσκεται «προ των πυλών» του αεροδρομίου στη Χοντάιντα, ανέφεραν οι πηγές αυτές.

Ο Χισάμ Σαράφ, αξιωματούχος των Χούτι αρμόδιος για τις διεθνείς σχέσεις, χαρακτήρισε τις κινήσεις των ΗΑΕ κλιμάκωση που υπονομεύει τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών.

Η στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας επενέβη στον πόλεμο για να αποκαταστήσει την εξουσία της εξόριστης κυβέρνησης και να εμποδίσει αυτές που χαρακτηρίζει επεκτατικές κινήσεις του Ιράν, του βασικού αντιπάλου του Ριάντ στη Μέση Ανατολή. Οι Χούτι αρνούνται ότι είναι ενεργούμενα του Ιράν, ενώ η Τεχεράνη λέει πως προσφέρει στο κίνημα των σιιτών ανταρτών μόνο πολιτική στήριξη.

Ωστόσο ο Γκαργκάς κατήγγειλε ότι οι Χούτι μέσω του ελέγχου του λιμανιού εξασφαλίζουν «χρηματοδότηση» κι αυτό «τους επιτρέπει να αγοράζουν όπλα, όπως τους πυραύλους που εκτοξεύουν εναντίον της Σαουδικής Αραβίας».

Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προειδοποίησαν οργανώσεις αρωγής το Σάββατο ότι τα ΗΑΕ έδωσαν τρεις ημέρες προθεσμία στον ΟΗΕ και τους εταίρους του να «εγκαταλείψουν» τη Χοντάιντα. Ο Οργανισμός απομάκρυνε τα ξένα μέλη του προσωπικού του από τη Χοντάιντα τη Δευτέρα, όμως άλλοι εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής αποφάσισαν να παραμείνουν.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν σε τηλεφωνική συνδιάλεξή του με τον πρίγκιπα διάδοχο των ΗΑΕ Μοχάμεντ μπιν Ζάγεντ απηύθυνε «έκκληση σε αυτοσυγκράτηση» και προέτρεψε να ληφθούν μέτρα από «όλους τους αντιμαχόμενους» για την «προστασία των αμάχων», σύμφωνα με το Ελιζέ.

Οι δυτικοί σύμμαχοι της Σαουδικής Αραβίας, που προμηθεύουν με οπλισμό τα κράτη της συμμαχίας υπό το Ριάντ, δεν έχουν ξεκαθαρίσει εάν εγκρίνουν την έναρξη στρατιωτικής επιχείρησης για την κατάληψη της πόλης.

Δυτικός διπλωμάτης δήλωσε πάντως στο Reuters τη Δευτέρα ότι «τα Εμιράτα έχουν παρουσιάσει πειστικά επιχειρήματα ως προς το γιατί μια επιχείρηση (στη Χοντάιντα) μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες και να ασκήσει ικανή πίεση στους Χούτι ώστε να προσέλθουν στο τραπέζι».

«Η προετοιμασία των Εμιράτων είναι κρίσιμη ως προς αυτό. Αυτό πιθανόν είναι το ζήτημα για το οποίο ανησυχούμε περισσότερο», πρόσθεσε η ίδια δυτική διπλωματική πηγή.

Οι Xούτι έχουν απειλήσει ότι αν η συμμαχία εξαπολύσει επίθεση στη Χοντάιντα, θα πλήξουν δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν πετρέλαιο.