G7: Έξι εναντίον ενός στη σύνοδο των «ισχυρών»

Έπειτα από μήνες άκαρπων διμερών συναντήσεων, ο Αμερικανός πρόεδρος θα βρεθεί την Παρασκευή και το Σάββατο στο Μαλμπέ, στο Κεμπέκ, πρόσωπο με πρόσωπο με τους ηγέτες του Καναδά, τριών ευρωπαϊκών χωρών, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας, καθώς και της Ιαπωνίας, φίλες χώρες που φοβούνται πως η πολιτική «Πρώτα η Αμερική» θα αποδειχθεί ακριβή για την παγκόσμια ανάπτυξη.

Στις πρωτεύουσες των χωρών αυτών οι ετοιμασίες για τη σύνοδο κορυφής μοιάζουν με έναν αγώνα έξι εναντίον ενός. Έπειτα από τη μονομερή αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα η δασμολογική κλιμάκωση μοιάζει να είναι η ίδια η άρνηση του λόγου ύπαρξης της G7, που εγγυάται τη διεθνή τάξη.

«Για εμάς οι δασμοί είναι παράνομοι, κάτι που περιπλέκει την επεξεργασία ενός κοινού κειμένου», δήλωσε αυτή την εβδομάδα υψηλόβαθμος ευρωπαίος αξιωματούχος. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ προανήγγειλε «διαφωνίες».

Η διαμάχη για τους δασμούς είναι τέτοια που η σύνοδος κορυφής μπορεί να μην καταλήξει σε ένα τελικό κοινό ανακοινωθέν πέρα από μερικές ομοφωνίες για τη ρύπανση των ωκεανών ή την ισότητα ανδρών-γυναικών. Δεν είναι η πρώτη διαφωνία της ομάδας, η πρώτη συνάντηση της οποίας είχε οργανωθεί από τον Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν στο Ραμπουγέ το 1975. Το 2014, η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν αποκλείστηκε από την G8 που είχε διευρυνθεί για χάρη της το 1998.

Όμως αυτή τη φορά οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν μια απάντηση εκτός πολυμερούς συστήματος καθώς δεν εμπιστεύονται πλέον τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και άλλους θεσμούς. Προσπαθούν επίσης να παρακάμψουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη μεγαλύτερη οικονομική ένωση στον κόσμο, η οποία προς το παρόν εμφανίζεται ενωμένη.

Μακρόν: Δεν μας νοιάζει να μείνουμε… έξι

«Αν η αμερικανική αντίσταση πάει πολύ μακριά, δεν πρέπει να θυσιάσουμε τις αρχές μας, τα συμφέροντά μας για μια επιφανειακή ενότητα», λέει το Μέγαρο των Ηλυσίων. Δεν τίθεται θέμα, λοιπόν, να μην αναφερθεί η συμφωνία του Παρισιού ή να κατηγορηθεί το Ιράν ότι δεν τηρεί την πυρηνική συμφωνία. Στο θέμα του εμπορίου, η Γαλλία θέλει επίσης να πει «πως το εμπόριο πρέπει να είναι ανοικτό, ελεύθερο, ισότιμο μεταξύ των χωρών της G7».

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι κανένας ηγέτης δεν είναι αιώνιος, υπαινισσόμενος ότι θα υιοθετήσει μια πιο επιθετική στάση απέναντι στον Αμερικανό ομόλογό του. Ερωτηθείς από δημοσιογράφους εάν το πρόβλημα με τον Τραμπ είναι ότι «δεν τον νοιάζει εάν απομονωθεί», ο Μακρόν απάντησε:

«Λέτε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δεν νοιάζεται καθόλου. Ίσως, όμως κανείς δεν είναι αιώνιος» υπογράμμισε κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης τύπου που παραχώρησε με τον πρωθυπουργό του Καναδά Τζάστιν Τριντό. «Οι έξι χώρες της G7 χωρίς τις ΗΠΑ σχηματίζουν όλες μαζί μια μεγαλύτερη αγορά σε σύγκριση με την αμερικανική αγορά. Δεν θα υπάρξει καμία παγκόσμια ηγεμονία, εφόσον γνωρίζουμε πώς να οργανωθούμε. Και δεν θέλουμε εκεί να υπάρχει μονάχα ένας», υπογράμμισε ο επικεφαλής του γαλλικού κράτους.

Πηγή: REUTERS/Chris Wattie

Το Ελιζέ σημείωσε έπειτα από ένα μακρύ γεύμα του Γάλλου και του Καναδού ηγέτη ότι συμφώνησαν «να πουν ότι αν δεν υπάρχει άλλη επιλογή, δεν θα διστάσουν να απομονώσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Έως τώρα, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε υιοθετήσει πιο συμβιβαστικούς τόνους στη σχέση του με τον μεγιστάνα, τον οποίο αποκαλεί «φίλο» του. Χθες, αν και τόνισε ότι είναι σημαντικό να παραμείνει κανείς ευγενικός, υπογράμμισε την πρόθεσή του να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τους υπόλοιπους ηγέτες.

«Ενδεχομένως ο Αμερικανός πρόεδρος δεν ενδιαφέρεται εάν θα απομονωθεί σήμερα, όμως εμάς δεν μας νοιάζει να είμαστε έξι, εφόσον καταστεί αναγκαίο» είπε ο Εμανουέλ Μακρόν. «Διότι αυτοί οι έξι αντιπροσωπεύουν αξίες, αντιπροσωπεύουν μια οικονομική αγορά και κυρίως, αντιπροσωπεύουν μια πραγματική δύναμη σε διεθνές επίπεδο σήμερα» εξήγησε.

The American President may not mind being isolated, but neither do we mind signing a 6 country agreement if need be. Because these 6 countries represent values, they represent an economic market which has the weight of history behind it and which is now a true international force https://t.co/UA86fcjozs

— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) 7 Ιουνίου 2018

Επίσης, ο πρόεδρος της Γαλλίας ανακοίνωσε τη διεξαγωγή μιας συνάντησης με τους επικεφαλής των κυβερνήσεων της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βρετανίας και τους επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης πριν από τη Σύνοδο της G7, με στόχο να συσπειρωθούν απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο.

Δεν βάζει νερό στο κρασί του ο Τραμπ

Όμως ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έδειξε καμία πρόθεση να βάλει νερό στο κρασί του, πανευτυχής που πέρασε με ανώτερη ταχύτητα στη νέο-προστατευτική πολιτική του, έπειτα από ένα διστακτικό πρώτο χρόνο. Είναι πεπεισμένος ότι ως πρώτη οικονομική δύναμη στον κόσμο, οι ΗΠΑ κυριαρχούν στη σχέση δύναμης και θα υποχρεώσει τους εταίρους του να υποχωρήσουν στις προσταγές του και να εισάγουν περισσότερα αμερικανικά προϊόντα. Ακόμη και αν, προς το παρόν, ο Καναδάς και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιστέκονται και ανταπέδωσαν με την επιβολή δασμών ως αντίποινα.

«Αν και μπορεί να υπάρχουν διαφωνίες, εγώ προτιμώ να μιλώ για οικογενειακό καβγά», λέει ο οικονομικός σύμβουλος του προέδρου, Λάρι Κάντλοου, που διαβεβαιώνει πως ο προϊστάμενός του απαιτεί μόνο «αμοιβαιότητα».


Πηγή:REUTERS/Joshua Roberts

Το επίσημο αμερικανικό δημόσιο αφήγημα είναι πως ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο σωτήρας και όχι ο νεκροθάφτης μιας παγκόσμιας τάξης η οποία στρεβλώνεται από απατεώνες, με επικεφαλής την Κίνα. Όμως η Γερμανία και τα αυτοκίνητά της, ο Καναδάς και ο χάλυβάς του περιλαμβάνονται επίσης στον σωρό. Σε σημείο που η σύνοδος κορυφής της Σιγκαπούρης στις 12 Ιουνίου ανάμεσα στον Αμερικανό και τον Κιμ Γιονγκ Ουν να προαναγγέλλεται παραδόξως πιο θερμή από εκείνην μεταξύ των «φίλων» της G7.

«Ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει όλα τα νήματα που διαθέτει για να διασπάσει τους υπόλοιπους έξι, για να σπάσουν, και να κάνουν αυτό που θέλει ο Τραμπ, δηλαδή διμερείς διαπραγματεύσεις», λέει η Λοράνς Ναρντόν, από το γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων. Μέχρι τώρα οι έξι έχουν κρατήσει καλά, αλλά ο Τραμπ δεν έχει τελειώσει», λέει.

Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε την Πέμπτη, μία ημέρα πριν συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των Επτά στο Κεμπέκ, τον Καναδά, τη Γαλλία και γενικότερα την ΕΕ ότι επιβάλλουν «τεράστιους δασμούς» και εγείρουν μη νομισματικούς φραγμούς στο εμπόριο.

«Να πείτε παρακαλώ στον πρωθυπουργό (σ.σ. του Καναδά Τζάστιν) Τριντό και στον πρόεδρο (της Γαλλίας Εμανουέλ) Μακρόν ότι επιβάλλουν στις ΗΠΑ τεράστιους δασμούς και δημιουργούν μη νομισματικούς φραγμούς» στο εμπόριο, ανέφερε ο Τραμπ μέσω Twitter την Πέμπτη, προσθέτοντας ότι «αδημονεί να τους δει» σήμερα.

Why isn’t the European Union and Canada informing the public that for years they have used massive Trade Tariffs and non-monetary Trade Barriers against the U.S. Totally unfair to our farmers, workers & companies. Take down your tariffs & barriers or we will more than match you!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 8 Ιουνίου 2018

Please tell Prime Minister Trudeau and President Macron that they are charging the U.S. massive tariffs and create non-monetary barriers. The EU trade surplus with the U.S. is $151 Billion, and Canada keeps our farmers and others out. Look forward to seeing them tomorrow.

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 7 Ιουνίου 2018

Prime Minister Trudeau is being so indignant, bringing up the relationship that the U.S. and Canada had over the many years and all sorts of other things...but he doesn’t bring up the fact that they charge us up to 300% on dairy — hurting our Farmers, killing our Agriculture!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 7 Ιουνίου 2018

Δεν θα συναντηθεί με τον Τραμπ η Μέι

Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι δεν θα έχει επίσημη συνάντηση με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της Ομάδας των Επτά, παρότι θα έχει κατ' ιδίαν συναντήσεις με όλους τους υπόλοιπους ηγέτες που θα είναι παρόντες στη συνάντηση, ανέφεραν αξιωματούχοι που τη συνοδεύουν την Πέμπτη.

Αφού διένειμαν σε δημοσιογράφους το πρόγραμμα του ταξιδιού της Μέι στον Καναδά, οι αξιωματούχοι που την συνοδεύουν επιβεβαίωσαν ότι δεν προβλέπεται επίσημη διμερής συνάντηση με τον Τραμπ. Δεν απέκλεισαν μια κατ' ιδίαν, ανεπίσημη συνάντηση.

Η Μέι άφησε να γίνει σαφές πως το Λονδίνο θέλει η ΕΕ να επιδείξει αυτοσυγκράτηση όταν επιβάλλει μέτρα σε αντίποινα για τους δασμούς των ΗΠΑ και διαβεβαίωσε ότι θα συνεχίσει να επισημαίνει τα οφέλη των ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών.

«Προφανώς η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανταποδώσει. Θέλουμε να εξασφαλίσουμε, και εργαζόμαστε μαζί με άλλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να εξασφαλίσουμε, ότι η ανταπόδοση αυτή θα είναι αναλογική, ότι θα είναι εντός του πλαισίου των κανόνων του ΠΟΕ», τόνισε η Μέι σε δημοσιογράφους. «Ως Ηνωμένο Βασίλειο (...) θέλουμε να είμαστε μεγάλοι υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου σε όλο τον κόσμο και αυτό θα συνεχίσουμε να είμαστε», πρόσθεσε η συντηρητική πρωθυπουργός της Βρετανίας.

Η επικείμενη αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ και η επιθυμία του Λονδίνου να τοποθετήσει μια διμερή εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ στην καρδιά της στρατηγικής της για το Brexit βάζει τη Μέι σε πολύ άβολη θέση. Για να περιορίσει τη μακροπρόθεσμη ζημιά από έναν εμπορικό πόλεμο, η Μέι καλείται να κρατήσει τον Τραμπ στο πλευρό της χωρίς να δώσει την εντύπωση αδυναμίας της κυβέρνησής της και ταυτόχρονα να τηρήσει της δεσμεύσεις που έχει αναλάβει το Ηνωμένο Βασίλειο έναντι της ΕΕ.