ΗΠΑ: Επιστήμονες ανακαλύπτουν νέα μέθοδο δημιουργίας νευρώνων από ανθρώπινα κύτταρα
Ομάδα επιστημόνων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή παθολογίας Μάριους Βέρνιγκ κατόρθωσαν να μετατρέψουν λευκά αιμοσφαίρια σε λειτουργικούς νευρώνες, χωρίς να χρησιμοποιήσουν βλαστοκύτταρα στο ενδιάμεσο στάδιο.
Η μέθοδος έχει συνολική διάρκεια τριών εβδομάδων και επιτυγχάνεται με την χρήση τεσσάρων πρωτεϊνών, ενώ μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο με φρέσκο όσο και με προηγουμένως κατεψυγμένο αίμα. Στη δημοσίευση της έρευνας στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), η ομάδα αποκάλυψε ότι κατόρθωσαν την επιτυχή δημιουργία 50.000 νευρώνων από ένα χιλιοστόλιτρο αίματος.
Η πρώτη φορά που επιτεύχθηκε η απευθείας μετατροπή ενός είδους κυττάρου σε άλλο ήταν το 2010 όταν επιστήμονες στο εργαστήριο Βέρνινγκ κατόρθωσαν να μετατρέψουν δερματικά κύτταρα ποντικιών σε νευρώνες, ενώ αργότερα επιτεύγματα μετέτρεψαν ανθρώπινα κύτταρα δέρματος και ήπατος.
Αυτή τη φορά μετατράπηκαν σε νευρώνες ένα είδος λευκών αιμοσφαιρίων, τα Τ-λεμφοκύτταρα που κυκλοφορούν στο αίμα και προστατεύουν τους ανθρώπους από λοιμώξεις και ασθένειες, καθώς αναγνωρίζουν και σκοτώνουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς ή τα καρκινικά κύτταρα. Η μετατροπή έγινε με επιτυχία, παρά το γεγονός ότι οι νευρώνες είναι μακρόστενα κύτταρα ικανά να μεταφέρουν τα ηλεκτρικά σήματα μεταξύ των κυττάρων και, ως εκ τούτου, εμφανίζουν μεγάλες μορφολογικές και άλλες διαφορές με τα Τ-λεμφοκύτταρα που είναι σφαιρικού σχήματος.
«Είναι κάπως σοκαριστικό, πόσο απλό είναι να μετατραπούν τα Τ λεμφοκύτταρα σε λειτουργικούς νευρώνες μέσα σε λίγες μόνο μέρες. Αν λάβει κανείς υπόψη του πόσο διαφέρουν στο σχήμα, η ταχεία αυτή μεταμόρφωση είναι κάτι εκπληκτικό», δήλωσε ο δρ Βέρνιγκ.
Προς το παρόν, οι νευρώνες που προκύπτουν από την μεταμόρφωση, δεν είναι τέλειοι, καθώς δεν έχουν την ικανότητα να σχηματίζουν ολοκληρωμένες συνάψεις, δηλαδή συνδέσεις με άλλους νευρώνες. Κατά τα άλλα όμως, μπορούν να επιτελούν τις βασικές λειτουργίες των νευρώνων.
Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι είναι θέμα χρόνου να τελειοποιήσουν την τεχνική τους. Στο μεταξύ, άρχισαν να συλλέγουν δείγματα αίματος από παιδιά με αυτισμό και σχιζοφρένεια, ώστε να δημιουργήσουν νευρώνες των ασθενών και μετά να τους μελετήσουν καλύτερα. Αισιοδοξούν ότι με αυτό τον τρόπο θα ανοίξει ο δρόμος για νέες θεραπείες, καθώς πληθώρα πολυγονιδιακών ασθενειών θα μπορέσουν πιθανώς να μελετηθούν χρησιμοποιώντας αυτή τη μέθοδο.