ΚΟΣΜΟΣ

Τραμπ: Οι ΗΠΑ αποχωρούν από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν

Τραμπ: Οι ΗΠΑ αποχωρούν από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν
REUTERS/Jonathan Ernst

Την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν ανακοίνωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας από τον Λευκό  Οίκο.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, που είχε πολλάκις σχολιάσει αρνητικά τη συμφωνία, τη χαρακτήρισε σήμερα «ελαττωματική» και μια «μεγάλη ντροπή».

Ανακοίνωσε, επίσης, ότι από πλευράς των ΗΠΑ θα επιβληθούν αυστηρότατες οικονομικές κυρώσεις στο Ιράν.

«Σε μερικά λεπτά, θα υπογράψω ένα προεδρικό διάταγμα για να ξεκινήσει η διαδικασία επιβολής αμερικανικών κυρώσεων έναντι του ιρανικού καθεστώτος» είπε ο κ. Τραμπ, και συμπλήρωσε: «Κυρώσεις θα επιβληθούν και σε οποιαδήποτε χώρα βοηθάει το Ιράν στην αναζήτησή του για την απόκτηση πυρηνικών. Οι ΗΠΑ δεν θα είναι όμηρος πυρηνικού εκβιασμού».

Όπως τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος, η συμφωνία με το Ιράν δεν έχει επαρκείς μηχανισμούς για να αποφευχθούν οι παρατυπίες «από πλευράς του καθεστώτος».

Κατά τη διάρκεια του διαγγέλματός του, ο Ντόναλντ Τραμπ εξαπέλυσε «πυρά» και κατά της κυβέρνησης Ομπάμα.

«Την περίοδο που οι ΗΠΑ είχαν το “πάνω χέρι” η καταστροφική αυτή συμφωνία έδωσε σε αυτό το καθεστώς -και είναι ένα τρομακτικό καθεστώς- δισεκατομμύρια δολάρια, και μάλιστα μέρος του ποσού αυτού σε μετρητά, κάτι που εμένα ως πολίτη με ντρόπιασε» είπε ο Αμερικανός πρόεδρος, και συμπλήρωσε: «Θα μπορούσε εκείνη την περίοδο να είχε γίνει μια εποικοδομητική συμφωνία. Αλλά αυτό δεν συνέβη. Στην “καρδιά” της συμφωνίας για το Ιράν ήταν η φαντασίωση ότι ένα δολοφονικό καθεστώς επιθυμεί να έχει ένα ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα».

Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι είναι «έτοιμος και πρόθυμος» να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν, όταν η χώρα «είναι έτοιμη».

Υπογράμμισε δε, ότι θέλει μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην «πυρηνική απειλή του Ιράν».

Η αντίδραση του Ιράν

Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί απόψε.

Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.

Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια «ιστορική εμπειρία» για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.

Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε «ψυχολογικό πόλεμο» την απόφαση του Τραμπ.

Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.

Πώς αντέδρασε η παγκόσμια κοινότητα

Τη λύπη τους για την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποχωρήσει από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης εξέφρασαν Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία, όπως επισημαίνεται σε κοινή ανακοίνωση των χωρών που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Ελιζέ.

Νωρίτερα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία θα εργαστεί με το Λονδίνο και το Βερολίνο επί μιας ευρύτερης συμφωνίας, που θα καλύπτει τις δραστηριότητες του Ιράν για τα πυρηνικά, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τις εξελίξεις σε περιφερειακό επίπεδο.

«Θα εργαστούμε συλλογικά σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, καλύπτοντας τις πυρηνικές δραστηριότητες, την μετά το 2025 περίοδο, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, ιδίως στη Συρία, την Υεμένη και το Ιράκ» επισήμανε ο Μακρόν σε tweet που έστειλε λεπτά αφότου μίλησε ο Ντόναλντ Τραμπ.

Επιπλέον, ο πρόεδρος της Γαλλίας επισήμανε ότι το καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων κινδυνεύει.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας, δήλωσε πως η χώρα του θα προσπαθήσει να κρατήσει ζωντανή τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

«Θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε ζωντανή αυτή τη σημαντική συμφωνία, που διασφαλίζει ότι η Μέση Ανατολή και ο κόσμος στο σύνολό του είναι πιο ασφαλής», τόνισε ο Μάας, μιλώντας στη γερμανική δημόσια τηλεόραση ARD.

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει στη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παρά το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος της Τεχεράνης.

«Είμαι ιδιαίτερα ανήσυχη από την σημερινή ανακοίνωση των νέων κυρώσεων», δήλωσε η Μογκερίνι. «Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει», τόνισε αναφερόμενη στη συμφωνία.

«Μαζί με την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα, θα διατηρήσουμε αυτή τη πυρηνική συμφωνία», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Σε αντίστοιχη έκκληση προχώρησε μέσω ανακοίνωσής του και ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, που ζήτησε από τις υπόλοιπες χώρες να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους.

Ο Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η στάση του Τραμπ στο Ιράν και το εμπόριο απαιτούν μια συλλογική ευρωπαϊκή αντιμετώπιση. Προανήγγειλε δε, ότι το θέμα αυτό θα συζητηθεί από τους Ευρωπαίους ηγέτες την επόμενη εβδομάδα.

Με τη σειρά του, ο Ρώσος πρέσβης στα Ηνωμένα Έθνη, Dmitry Polyansky, δήλωσε πως η χώρα του είναι απογοητευμένη από την απόφαση του Αμερικανού προέδρου αλλά δεν εξεπλάγη.

Λίγη ώρα αργότερα, και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε «την έντονη απογοήτευσή του» για την απόφαση Τραμπ.

«Δεν υπάρχουν – και δεν μπορεί να υπάρξουν –λόγοι για την διάλυση του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης, ΚΟΣΔ (JCPOA). Το σχέδιο έδειξε πλήρως την αποδοτικότητά του» ανέφερε το ρωσικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του.

«Οι ΗΠΑ υπονομεύουν τη διεθνή εμπιστοσύνη στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας», προσθέτει η ανακοίνωση.

Παράλληλα το υπουργείο τονίζει ότι είναι ανοιχτό σε περαιτέρω συνεργασία με τους άλλους εταίρους της συμφωνίας με το Ιράν και να συνεχίσει ενεργά να αναπτύσσει τις διμερείς σχέσεις με την Τεχεράνη.

Νετανιάχου: «Θαρραλέα και σωστή η απόφαση Τραμπ»

Μερικά μόλις λεπτά μετά τις ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε «θαρραλέα και σωστή» την απόφασή του.

Τόνισε δε, ότι το Ισραήλ «εκτιμά βαθιά» την απόφαση αυτή και είπε ότι η συμφωνία που είχε επιτευχθεί το 2015 με την Τεχεράνη είναι μια «συνταγή για την καταστροφή».

Με τη σειρά του, ο υπουργός Άμυνας Αβίγκντορ Λίμπερμαν χαιρέτισε επίσης την απόφαση του Τραμπ, λέγοντας ότι «θα γονατίσει το ιρανικό καθεστώς».