ΚΟΣΜΟΣ

Κρίση των πυραύλων: Ο μυστικός χάρτης του Κένεντι με τους στόχους των ΗΠΑ στην Κούβα

Κρίση των πυραύλων: Ο μυστικός χάρτης του Κένεντι με τους στόχους των ΗΠΑ στην Κούβα
Φωτογραφία αρχείου ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΕΡΑ/ABBIE ROWE/NATIONAL PARK SERVICE HANDOUT

Ένας παλιός χάρτης της Κούβας θα τεθεί σε δημοπρασία στη Βοστώνη, ωστόσο είναι κάτι παραπάνω από ένας απλός χάρτης… Είναι μια ιστορική αναδρομή στις σκοτεινές ημέρες του Ψυχρού Πολέμου.

Ο τότε πρόεδρος, Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι συμβουλεύτηκε τον χάρτη αυτό, ο οποίος δείχνει δεκάδες στρατιωτικούς στόχους σε όλη την Κούβα.

Πρόκειται για ένα έγγραφο από την εποχή της κρίσης των πυραύλων της Κούβας. Μία αντιπαράθεση διάρκειας 13 ημερών που ξέσπασε τον Οκτώβριο του 1962 μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης, λόγω των σοβιετικών βαλλιστικών πυραύλων που αναπτύχθηκαν στην χώρα.

Η ιστορική της σημασία έγκειται στο γεγονός πως έφερε τις δύο υπερδυνάμεις της εποχής πολύ κοντά σε έναν πυρηνικό πόλεμο. Αιτία της κρίσης αποτέλεσε η εγκατάσταση σοβιετικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στο έδαφος της Κούβας, στον Κόλπο των Χοίρων, ενέργεια που αποτελούσε απάντηση στην εγκατάσταση αμερικανικών πυρηνικών πυραύλων στο έδαφος της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιταλίας και κυρίως της Τουρκίας.

180327210813 02 jfk cuba missile crisis map exlarge 169 1 copy

Η κρίση ξεκίνησε όταν ένα αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος, φωτογράφισε την Κούβα και αποκάλυψε την ύπαρξη βάσεων εκτόξευσης πυραύλων.

Στις 22 Οκτωβρίου, ο Τζον Κένεντι σε διάγγελμά του μίλησε για κίνδυνο παγκόσμιου πυρηνικού πολέμου και ανακοίνωσε πως το αμερικανικό ναυτικό θα επέβαλλε ναυτικό αποκλεισμό της Κούβας, προχωρώντας σε κατάσχεση όπλων, που σοβιετικά σκάφη θα επιχειρούσαν να παραδώσουν στην Κούβα.

Ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Νικίτα Χρουστσόφ αναφέρθηκε σε παραβίαση του διεθνούς δικαίου ανταποδίδοντας και τις προειδοποιήσεις-απειλές, ζητώντας από την αμερικανική ηγεσία να αποχωρήσει, προτείνοντας αμοιβαία υποχώρηση, της ΕΣΣΔ από την Κούβα και των ΗΠΑ από Ευρώπη και Ασία.

180327210838 04 jfk cuba missile crisis map exlarge 169

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Σίθου υ Θαντ, παρεμβαίνει προσωπικά: στέλνει μηνύματα στον Τζον Κένεντι και στο Νικίτα Χρουστόφ και συναντά τους εκπροσώπους των δύο μερών. Στις 28 Οκτωβρίου, ανακοίνωσε ότι η εγκατάσταση των πυραύλων στην Κούβα θα σταματούσε, ενώ ήδη εγκατεστημένοι πύραυλοι θα επέστρεφαν στη Σοβιετική Ένωση.

180327210853 05 jfk cuba missile crisis map exlarge 169

Σε αντάλλαγμα, ο Κένεντι δεσμεύτηκε πως οι ΗΠΑ δεν θα εισέβαλαν στην Κούβα, ενώ παράλληλα, αποδέχθηκε μυστικά την απομάκρυνση των αμερικανικών πυραύλων που βρίσκονταν σε τουρκικό έδαφος.

Τώρα, μετά από περίπου μισό αιώνα, ο χάρτης που εκτιμάται ότι η τιμή του θα αγγίξει τα 20.000 δολάρια, δείχνει πώς επηρεάστηκε η ιστορία.

Σύμφωνα με την AA Auction Company, που διεξάγει την δημοπρασία, η οποία επικαλείται σημειώσεις του τότε υπουργού Άμυνας, Ρόμπερτ Μακ Ναμάρα, ο Κένεντι έφτιαξε αυτόν τον χάρτη λίγο πριν αποφασίσει να καθυστερήσει την επίθεση. Μετά την κρίση, ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να έδωσε τον χάρτη πίσω στον υπουργό, χαρακτηρίζοντάς τον «χάρτη της νίκης».

Εκείνη η στιγμή ήταν η μόνη, σύμφωνα με τον Μακ Ναμάρα, που ο Κένεντι ακούστηκε σαν να λυπάται για τον τρόπο που έληξε η κρίση.