El Pais: Η μακριά σκιά του Ερντογάν στα Βαλκάνια εκτείνεται σαν λεκές από μελάνι
Η απέλαση έξι Τούρκων πολιτών στην Άγκυρα λόγω των φερόμενων δεσμών τους με το κίνημα του Γκιουλέν προκάλεσε πολιτική αναταραχή στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά δεν είναι η μόνη διπλωματική αψιμαχία που σχετίζεται με την Τουρκία, και ειδικότερα με την εκκαθάριση που εξαπολύθηκε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016, γράφει η ισπανική εφημερίδα El Pais.
H Σερβία προχώρησε στην έκδοση ενός Κούρδου πρόσφυγα που καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκιση από την τουρκική δικαιοσύνη, αν και η Επιτροπή του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων, είχε προτρέψει το Βελιγράδι να μην το κάνει. Από τον Ιούλιο του 2016, αμέσως μετά το πραξικόπημα, η Άγκυρα απαιτεί την έκδοση οκτώ Τούρκων αξιωματικών που έχουν καταφύγει στην Ελλάδα, μια υπόθεση που είναι πιθανό να επιδεινωθεί μετά τη σύλληψη και φυλάκιση στην Αδριανούπολη δύο Ελλήνων στρατιωτικών που πέρασαν κατά λάθος τα σύνορα.
Στο Κόσοβο, η απέλαση των έξι Τούρκων έχει προκαλέσει ένα μικρό «τσουνάμι» που είχε ως αποτέλεσμα την απόλυση του υπουργού Εσωτερικών και του επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών, καθώς δεν είχαν ενημερώσει για την επιχείρηση τον πρωθυπουργό Ραμούς Χαραντινάι, ο οποίος διαβεβαίωσε την Παρασκευή ότι αγνοούσε εντελώς την επιχείρηση. Οι έξι άνδρες μεταφέρθηκαν με ιδιωτικό αεροπλάνο στην Τουρκία την Πέμπτη, σε μια κοινή επιχείρηση των μυστικών υπηρεσιών του Κοσσυφοπεδίου και της Τουρκίας. Μια μέρα αργότερα, ο πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου, Χασίμ Θάτσι, είπε ότι οι έξι απελάθηκαν «για να μην θέσουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια». Ο Χαραντινάι διέταξε την έναρξη έρευνας σχετικά με το θέμα.
Ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία ήταν η δεύτερη χώρα που αναγνώρισε τη μονομερή ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου το 2008. Δεν δίστασε μάλιστα να επικρίνει δριμύτατα την απομάκρυνση των δύο αξιωματούχων. «Τώρα ρωτώ, τον πρωθυπουργό του Κοσσυφοπεδίου: ποιος σας έχει δώσει οδηγίες να κάνετε ένα τέτοιο βήμα; Πότε άρχισες να προστατεύεις τους τρομοκράτες που προσπάθησαν να καταφέρουν ένα πλήγμα στη Δημοκρατία της Τουρκίας; Οι αδερφοί του Κοσσυφοπεδίου θα σας πληρώσουν για αυτό», δήλωσε ο Ερντογάν την περασμένη Τετάρτη στην Κωνσταντινούπολη.
Η διαδικασία έκδοσης των έξι Τούρκων πολιτών από το Κόσοβο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από μη κυβερνητικές οργανώσεις και ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεδομένου ότι αφαιρέθηκε πρώτα η άδεια παραμονής και στη συνέχεια απελάθηκαν με το πρόσχημα ότι είναι παράνομα στο Κοσσυφοπέδιο. Η Οργάνωση «Human Rights Watch» κατήγγειλε ότι η έκδοσή τους συνιστά «απόλυτη έλλειψη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», αφού οι έξι Τούρκοι «εκδόθηκαν σε μια χώρα όπου αντιμετωπίζουν σημαντικό κίνδυνο βασανιστηρίων».
Παρόμοιο σκάνδαλο προκλήθηκε από την έκδοση, από τη Σερβία, του Κούρδου ακτιβιστή Cevdet Ayaz, που καταδικάστηκε για υποτιθέμενη παραβίαση της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία, αφού είχε απορριφθεί αίτηση ασύλου του. Το Βελιγράδι δήλωσε τότε ότι η προειδοποίηση των Ηνωμένων Εθνών για τα βασανιστήρια ήρθε όταν η διαδικασία απομάκρυνσης είχε ήδη ξεκινήσει και αυτό νομικά δεν ήταν δυνατόν να διορθωθεί. Η οικογένεια του Ayaz έμαθε για την επιστροφή του στην Τουρκία όταν κλήθηκε σε αστυνομικό τμήμα στην Κωνσταντινούπολη όπου εμφανίστηκε ο φυλακισμένος. Οι νομικοί και οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαμαρτύρονται ότι παραβιάστηκαν οι συμβάσεις σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ασύλου.
Ωστόσο - προσθέτει η ισπανική εφημερίδα - η ένταση με την Ελλάδα έχει πιο ανησυχητικά χαρακτηριστικά. Για πολλοστή φορά η Άγκυρα επαναδιεκδίκησε αυτή την εβδομάδα την κυριαρχία επί των Ιμίων, στο Αιγαίο, - ζήτημα που παραλίγο να προκαλέσει πόλεμο μεταξύ των δυο χωρών το 1996 – καθώς η Τουρκία θεωρεί τα Βαλκάνια φυσική προέκταση ως εύφορο έδαφος για την οικονομική και πολιτική επιρροή της (σε τέτοιο σημείο που όχι λίγοι τοπικοί εμπειρογνώμονες επισημαίνουν ότι η Ε.Ε, κάπως διστακτικά, αφήνει στην περιοχή το πεδίο ελεύθερο στην Άγκυρα και το Κρεμλίνο). Πέρα από την άφθονη παρουσία των τουρκικών εταιρειών (μεγάλων κατασκευαστικών και χρηματοοικονομικών εταιρειών) η Άγκυρα με δυσκολία αποκρύπτει την ιδεολογική της διείσδυση.
Τον Φεβρουάριο, για παράδειγμα, μια νέα οργάνωση στη Βοσνία-που συνδέεται με το τουρκικό λόμπι -ξεκίνησε εκστρατεία υπεράσπισης της τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης στην κουρδική πόλη Αφριν, στη Συρία.
Ο Ερντογάν έχει εντείνει τις επισκέψεις του στην περιοχή τους τελευταίους μήνες, όπως στη Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο, στη Βουλγαρία, αλλά και στη Σερβία, την οποία επισκέφθηκε τον περασμένο Οκτώβριο υπογράφοντας πολλές εμπορικές συμφωνίες.