Τα παιδιά του Μαλάουι λένε «όχι» στη σεξουαλική κακοποίηση
«Είμαι δυνατή! Μπορώ να χρησιμοποιήσω τη φωνή μου και το σώμα μου!» ακούγεται από μία αίθουσα στην πρωτεύουσα του Μαλάουι, Λιλόνγκουε.
Μια ομάδα πενήντα μαθητριών διδάσκεται πώς να αντισταθεί και να αμυνθεί σε μία πιθανή σεξουαλική επίθεση. Με «αρχηγό» την Simang’aliso Domoya, τα κορίτσια υψώνουν ανάστημα και επαναλαμβάνουν δυνατά τη φράση της «Είμαι όμορφη αλλά είμαι και επικίνδυνη!».
Η Domoya είναι συντονίστρια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού “Ujamaa-Pamodzi”, ο οποίος έχει αναλάβει να μαθαίνει σε μαθήτριες ηλικίας από 11 έως 16 ετών, σε διάφορα σχολεία της χώρας, τη σημασία της αυτό-δυνάμωσης και της αυτοάμυνας.
Συγκεκριμένα, μέσω φωνητικών ασκήσεων και φυσικών δραστηριοτήτων διδάσκονται πώς να δηλώνουν δημόσια την εναντίωσή τους σε φαινόμενα βίας και -εάν κριθεί απαραίτητο- πώς να τη χρησιμοποιήσουν, αφού -δυστυχώς- μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη τη στιγμή που 1/5 κορίτσια και 1/7 αγόρια της χώρας κακοποιούνται σεξουαλικά πριν την ηλικία των 18.
Τα μαθήματα χωρίζονται σε δύο μέρη: το λεκτικό και το σωματικό και είναι και τα δύο της ίδιας σημαντικότητας σύμφωνα με την Domoya.
«Ενθαρρύνουμε τα κορίτσια στο να πιστεύουν στον εαυτό τους και να μάθουν πώς να αμύνονται. Επίσης έχουμε τον εξής κανόνα: Σε κάθε περίπτωση, ό,τι κι αν γίνει, σε μία πιθανή επίθεση θα πρέπει να προσπαθούν να ξεφύγουν. Όχι να μείνουν για να παλέψουν».
Οι δάσκαλοι των μαθητών
Το άσχημο της υπόθεσης είναι πως τα περισσότερα κορίτσια που συμμετέχουν στα μαθήματα έχουν έρθει αντιμέτωπα με τέτοια συμβάντα. Μία 15χρονη μαθήτρια, για παράδειγμα, αποκάλυψε στο CNNi πως ο σύζυγος της αδερφής της είχε επιχειρήσει να την βιάσει:
«Χρησιμοποίησα τη λεκτική άμυνα που έχω διδαχτεί. Τον απείλησα πως θα το πω στην αδερφή μου». Ύστερα το κορίτσι επικοινώνησε με τους υπεύθυνους του οργανισμού, οι οποίοι τη συμβούλεψαν να προειδοποιήσει τον άντρα πως θα τον καταγγείλει σε έναν τοπικό οργανισμό για την προστασία των παιδιών.
Σύμφωνα με τα κορίτσια η παρενόχληση είναι κάτι συνηθισμένο στο Μαλάουι.
Αυτό που έχουν παρατηρήσει οι εκπαιδευτές του προγράμματος είναι πως τις περισσότερες φορές αυτοί που επιτίθενται στα παιδιά είναι οι δάσκαλοι των σχολείων. Γι’ αυτόν τον λόγο, στα μαθήματα συμπεριλαμβάνεται και άσκηση κατά την οποία δίνονται οι ρόλοι του δασκάλου και του μαθητή και στήνεται ένα σενάριο που ο πρώτος επιχειρεί να παρενοχλήσει τον δεύτερο.
Ο οργανισμός προσφέρει μαθήματα και σε αγόρια, μαθαίνοντάς τους τα πάντα περί σεξουαλικής υγείας και υγιών σχέσεων, περί συγκατάθεσης και αντίστασης σε κακές επιρροές από τον περίγυρο.
«Λέμε στα αγόρια ότι υπάρχουν δύο είδη στιγμών: οι συνηθισμένες και αυτές της αλήθειας, όπου πρέπει να θέσουν υπό δοκιμασία τις αξίες τους. Τους συμβουλεύουμε να είναι γενναίοι όσον αφορά οτιδήποτε τους ενδιαφέρει: μέλλον, οικογένεια, οτιδήποτε».
Η ανταπόκριση στο πρόγραμμα είναι αρκετά θετική: Τα αγόρια τα οποία υποστήριζαν πως φοβούνται την πίεση των γύρω τους, τώρα δηλώνουν πως έχουν καταλάβει τη σημαντικότητα του να έχουν φωνή. Τα κορίτσια από την άλλη, δηλώνουν πλέον αισιόδοξα και σίγουρα για τον εαυτό τους.
«Εάν με ακουμπήσει ένας άντρας ξέρω πως δεν είναι σωστό» είπε μία μαθήτρια.
Ο εκπαιδευτής Ndirangu παρουσίασε ανεπίσημα στοιχεία κατά τα οποία φαίνεται πως το πρόγραμμα έχει βοηθήσει στην αποτροπή γάμων μεταξύ παιδιών και εφηβικών εγκυμοσύνων. Όμως υποστηρίζει πως η ευαισθητοποίηση δεν είναι αρκετή για την προστασία κοριτσιών και αγοριών του Μαλάουι.
«Σαφώς πιστεύουμε πως η ευαισθητοποίηση είναι κάτι, αλλά δεν βλέπουμε κάποια αλλαγή. Δεν φτάνει να μιλάμε γι’ αυτό στο ραδιόφωνο. Πρέπει να διδάσκονται όλα τα παιδιά του κόσμου όπως αυτά που συμμετέχουν στο πρόγραμμά μας. Βλέπουμε πως τα χρησιμοποιούν καθημερινά».
CNNi / 'I'm beautiful, but I'm dangerous': Consent classes teach children no means no