«Αν σε βιάσουν, μην προβάλεις αντίσταση»: Η ανατριχιαστική συμβουλή ενός διακινητή μεταναστών

Στη μεταναστευτικό οδό από την Αφρική ως την Ιταλία, γυναίκες και παιδιά συχνά αντιμετωπίζουν σεξουαλική βία και κακοποίηση καθώς όπως φανερώνουν τα στοιχεία της Unicef «σχεδόν οι μισές γυναίκες και τα παιδιά έχουν βιώσει σεξουαλική κακοποίηση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και συχνά πολλές φορές και σε πολλές διαφορετικές τοποθεσίες».

Το πόσο βέβαιο θεωρείται ότι οι γυναίκες θα κακοποιηθούν σεξουαλικά σε αυτό το ταξίδι επιβεβαίωσαν με τον πιο «ωμό» τρόπο, μία δημοσιογράφος και μία παραγωγός του CNN, που κατάφεραν να έρθουν σε επαφή με ένα κύκλωμα διακινητών, που «φροντίζει» τη μεταφορά ανθρώπων από τη Νιγηρία στην Ευρώπη.

Δηλώνοντας ότι ενδιαφέρονται να φτάσουν στην Ευρώπη, έρχονται σε επαφή με τον Οβέκε, ένα από τα μέλη του κυκλώματος, στο Έντο Στέιτ, μια περιοχή της Νιγηρίας στην οποία δραστηριοποιούνται ανοιχτά, χωρίς την παραμικρή προσπάθεια να καλύψουν με κάποιο τρόπο τις παράνομες ενέργειές τους.

Του ζητούν να τις βοηθήσει να φτάσουν στην Ιταλία, ώστε από εκεί μετά να συνεχίσουν το ταξίδι τους ως το Λονδίνο. Εκείνος συμφωνεί να τις φέρει σε επαφή με τους διακινητές, όμως φροντίζει να τους ξεκαθαρίσει εξ αρχής πως το ταξίδι τους αυτό στοιχίζει 500.000 Νάιρα Νιγηρίας, ποσό που αντιστοιχεί σε 1.400 δολάρια κατ΄ άτομο, προειδοποιώντας τις δυο γυναίκες μάλιστα, πως «εδώ κάνουμε σοβαρή δουλειά, δεν παίζουμε, οπότε μην χαραμίζετε τον χρόνο μου».

Η συμφωνία κλείνεται για το «VIP» ταξίδι από τη Νιγηρία για την Ευρώπη και περιλαμβάνει τη μετάβαση στην πόλη Κάνο κι από εκεί άλλος διακινητής θα τις συνοδεύσει μέχρι να περάσουν τα σύνορα της Λιβύης. Εκεί οι δύο γυναίκες θα πρέπει να καταβάλλουν και το απαιτούμενο χρηματικό ποσό.

Εγγυητής της συμφωνίας ήταν ένας ακόμη παραγωγός του CNN, ο Χασάν, ο οποίος θα καλούνταν να λογοδοτήσει σε περίπτωση που οι δύο γυναίκες φοβούνταν κι εγκατέλειπαν το ταξίδι πριν φτάσουν στη Λιβύη και άρα πριν δώσουν τα λεφτά.

Το ίδιο βράδυ, οι δυο γυναίκες παίρνουν το «σήμα» να μεταβούν στην τοποθεσία όπου έχει ορισθεί το ραντεβού, στην περιοχή Άουτσι. Εκεί, συναντούν τον Οβέκε, και μαζί του μπαίνουν σε ένα ξενοδοχείο που λειτουργεί και σαν οίκος ανοχής. Πότε βρίσκονται σε αναμονή σε κάποιον σκοτεινό χώρο του ξενοδοχείου και πότε παίρνουν την εντολή να μετακινηθούν σε άλλα δωμάτια. Ώσπου κάποια στιγμή τις μεταφέρουν σε έναν σταθμό λεωφορείων. Εκεί θα επιβιβαστούν σε ένα από τα λεωφορεία της γραμμής, με κατεύθυνση τον Βορρά.

Τότε είναι που ο Οβέκε, απευθύνεται στην δημοσιογράφο Νίμα Ελμπαγκίρ, και τη ρωτά αν έχει μαζί της όλα τα… απαραίτητα, εννοώντας προφυλακτικά. «Πρέπει να τα έχεις στην τσάντα σου στο ταξίδι», της λέει και τη διαβεβαιώνει πως δεν χρειάζεται να πληρώσει για αυτά, αφού για την προμήθειά τους φροντίζει το κύκλωμα.

Όταν η δημοσιογράφος ζητά να μάθει γιατί είναι απαραίτητα τα προφυλακτικά, κι αν οι γυναίκες κακοποιούνται σεξουαλικά σε αυτό το ταξίδι, ο Οβέκε την ενημερώνει πως αυτό γίνεται στη Λιβύη.

«Οι άνδρες στη Λιβύη θα έχουν αυτό που θέλεις, καταλαβαίνεις; Δεν παίρνεις τίποτα χωρίς αντάλλαγμα σε αυτή τη ζωή. Εσύ είσαι τυχερή… Οι άνδρες κάποιες φορές περιμένουν ως και έξι μήνες πριν μπουν σε μια βάρκα για την Ευρώπη. Οι γυναίκες από την άλλη, ειδικά αν είναι όπως εσύ, καμιά φορά μπαίνουν στη βάρκα και την επόμενη μέρα», λέει ο Οβέκε. «Γι’ αυτό σου είπα να τα έχεις αυτά (τα προφυλακτικά) μαζί σου. Για να μη μείνεις έγκυος. Μπορεί να συναντήσεις κάποιον που θα θέλει να σε “βοηθήσει”», της λέει και επαναλαμβάνει την αναγκαιότητα των προφυλακτικών, ενώ της δίνει και μια ακόμη «συμβουλή»:

«Αν σε βιάσουν, μην προβάλεις αντίσταση. Να έχεις πίστη στον Θεό», της λέει και την αποχαιρετά, καθώς εκείνη επιβιβάζεται στο λεωφορείο που θα την οδηγήσει στα βόρεια. Οι πόρτες του λεωφορείου κλείνουν και το ταξίδι προς το άγνωστο ξεκινά, με τους βιασμούς, το trafficking, τη δουλεία, να καραδοκούν στην πρώτη στροφή του δρόμου.

Η δημοσιογράφος και η παραγωγός του CNN είναι πιο τυχερές, καθώς εκεί τελειώνει το ρεπορτάζ και μαζί και ο εφιάλτης του ταξιδιού. Μόλις το λεωφορείο έχει προχωρήσει μερικά χιλιόμετρα, αποβιβάζονται και απομακρύνονται από τους κινδύνους. Όσοι όμως έμειναν πίσω, θα φτάσουν στο Κάνο στα βόρεια της Νιγηρίας έπειτα από ένα ταξίδι 14 ωρών, οπότε και θα ξεκινήσει το επόμενο σκέλος του ταξιδιού με προορισμό το Αγκαντέζ του Νίγηρα κι από εκεί θα περάσουν στη Λιβύη όπου θα πρέπει να καταβάλλουν το τίμημα του ταξιδιού στους διακινητές.

Περιγράφοντας την εμπειρία της η Νίμα Ελμπαγκίρ δεν μπορεί να κρύψει την έκπληξή της για το πόσο φανερά γίνονται όλα, σαν να μην υπάρχει τίποτα παράνομο, με τους διακινητές να χρησιμοποιούν ακόμη και τα δημόσια μέσα μεταφοράς για το πρώτο σκέλος του ταξιδιού των μεταναστών.

Το Έντου Στέιτ της Νιγηρίας, είναι σύμφωνα με το νέο αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του CNN το κύριο σημείο αναχωρήσεων, για όλες τις διαδρομές που χρησιμοποιούν οι διακινητές. Κάθε χρόνο, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, φεύγουν από τις πατρίδες τους για να γλιτώσουν τις διώξεις ή αναζητώντας καλύτερες ευκαιρίες για τη ζωή τους στην Ευρώπη, έχοντας ξεπουλήσει κάθε περιουσιακό τους στοιχείο προκειμένου να εξασφαλίσουν τα χρήματα που απαιτούνται για το μακρύ ταξίδι τους. Όμως, παρά τις υποσχέσεις των διακινητών, συχνά δεν καταφέρνουν να φτάσουν πιο μακριά από τη Λιβύη, εκεί όπου τους «περιμένουν» τα σκλαβοπάζαρα, που έφερε πέρυσι στο φως ακόμη ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του CNN.

Κι αυτό γιατί, μόλις φτάσουν στη Λιβύη, η διακινητές τους ζητούν χιλιάδες δολάρια ακόμη για να διασχίσουν τη Μεσόγειο. Μη έχοντας τη δυνατότητα να πληρώσουν, κρατούνται σε άθλιες συνθήκες, χωρίς φαγητό, κακοποιούνται και στο τέλος πωλούνται σε δημοπρασία ως σκλάβοι έναντι μόλις 400 δολαρίων το κεφάλι...

Ανατριχιαστικό είναι το γεγονός πως θεωρείται δεδομένο ότι οι γυναίκες θα έχουν μαζί τους τα… απαραίτητα για την αντισύλληψη, όπως θεωρείται δεδομένο πως σε κάθε σκέλος του ταξιδιού θα πέσουν θύματα επίθεσης, βιασμού, κακοποίησης.

«Είναι απίστευτο το γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πάρουν αυτά τα ρίσκα, προκειμένου να φτάσουν στην Ευρώπη», λέει η Νίμα Ελμπαγκίρ και περιγράφει την εμπειρία της ως την «αρχή ενός εφιάλτη».

Το συνεργείο του CNN παρέδωσε όλα τα στοιχεία που έφερε στο φως η έρευνά τους στις αρχές της Νιγηρίας, με την ελπίδα ότι θα βάλουν ένα τέλος σε αυτές τις πρακτικές, με τις εισαγγελικές αρχές της χώρας να πιάνουν αμέσως δουλειά, σημειώνοντας πως διεξάγουν έρευνα.

‘Don’t struggle if you’re raped’, By Nima Elbagir, with Lillian Leposo and Hassan John