Η πάλη των γυναικών για το δικαίωμα ψήφου & η μάχη να κερδίσουν θέση στα κοινά
Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τότε που οι γυναίκες στη Βρετανία απέκτησαν δικαίωμα ψήφου, έπειτα από πολυετείς αγώνες, κυρίως από τις σουφραζέτες, η εντυπωσιακή δράση των οποίων άλλαξε πολλά, όχι μόνο στο Νησί, αλλά γενικότερα στον κόσμο. Όμως οι "μάχες" των γυναικών δεν σταμάτησαν με την εξασφάλιση της παρουσίας τους μπροστά από την κάλπη, αντιθέτως εντείνονται ώστε να κερδίσουν έδαφος και σε ό,τι αφορά την εκλογή τους σε θέσεις εξουσίας, όπου τα ποσοστά τους παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά...
Ήταν 6 Φεβρουαρίου του 1918, όταν το βρετανικό κοινοβούλιο υιοθέτησε τον «Νόμο του 1918 για τη λαϊκή εκπροσώπηση», ανοίγοντας τον δρόμο για το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες. Οκτώ εκατομμύρια γυναίκες, άνω των 30 ετών, εγγράφηκαν στους εκλογικούς καταλόγους, ενώ χρειάστηκε η παρέλευση μιας δεκαετίας για να μπορέσουν και εκείνες να ψηφίζουν όπως οι άνδρες, δηλαδή από την ηλικία των 21 ετών.
Το νομοσχέδιο-ορόσημο που πέρασε από τη βρετανική Βουλή έδινε το δικαίωμα του «εκλέγειν» σε γυναίκες άνω των 30 ετών που είτε κατείχαν στην κατοχή τους τίτλους ιδιοκτησίας, είτε ήταν παντρεμένες με άνδρες που είχαν περιουσία. Ο ίδιος νόμος άλλαζε το ηλικιακό όριο των ανδρών για τις εκλογές, δίνοντας δικαίωμα ψήφου σε εκείνους που συμπλήρωναν το 21ο έτος της ηλικίας τους. Την ίδια χρονιά, το 1918, Αυστρία και Γερμανία έδωσαν επίσης στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου.
Στα επόμενα δέκα χρόνια από εκείνη την 6η Φεβρουαρίου του 1918, οι «Σουφραζέτες» όπως αποκαλούνταν οι γυναίκες-μέλη οργανώσεων που μάχονταν για το δικαίωμα ψήφου στο γυναικείο φύλο, απέκτησαν περισσότερη δύναμη και είδαν το κίνημά τους να γιγαντώνεται. Αποτελούμενες κυρίως από γυναίκες μεσαίας τάξης, οι σουφραζέτες διαδήλωναν κυρίως ειρηνικά, ωστόσο, υπήρχαν και οι πιο «μαχητικές», που προσέγγιζαν τα αιτήματά τους ακολουθώντας πιο «σκληρές» τακτικές, κάνοντας απεργία πείνας ή ακόμη και εμπρηστικές επιθέσεις.
Ο καθοριστικός ρόλος των Σουφραζέτων: Οι Βρετανίδες αποκτούσαν δικαίωμα ψήφου πριν έναν αιώνα
Η ενδυνάμωση του κινήματος είχε ως αποτέλεσμα το 1928 να αυξηθεί ραγδαία ο αριθμός των γυναικών που είχαν αποκτήσει δικαίωμα ψήφου στο Ηνωμένο Βασίλειο και από τα 8 εκατομμύρια να «εκτοξευθεί» στα 15.
Πότε κέρδισαν το δικαίωμα ψήφου οι γυναίκες ανά τον κόσμο
Η πρώτη χώρα στον κόσμο που έδωσε στις γυναίκες το δικαίωμα να ψηφίζουν ήταν η Νέα Ζηλανδία, περνώντας το σχετικό νομοσχέδιο το 1893. Το 1902 απέκτησαν δικαίωμα ψήφου οι γυναίκες και στην Αυστραλία, με εξαίρεση τις ιθαγενείς, που ψήφισαν για πρώτη φορά το 1967.
Σε ότι αφορά την Ευρώπη, πρωτοπόρος στο δικαίωμα ψήφου των γυναικών ήταν η Φινλανδία το 1906, ενώ οι τελευταίες Ευρωπαίες που απέκτησαν δικαίωμα ψήφου ήταν οι Ελβετίδες, που ψήφισαν για πρώτη φορά το 1971.
Στη Λατινική Αμερική η πρωτιά ανήκει στο Εκουαδόρ, που έδωσε δικαίωμα ψήφου-προαιρετικά- στις γυναίκες το 1929, κάτι που έγινε υποχρεωτικό το 1967. Η Μογγολία ήταν η πρώτη ασιατική χώρα στην οποία ψήφισαν γυναίκες, το 1924, ενώ το Πακιστάν, μετά την ανεξαρτησία του το 1947 έδωσε δικαίωμα ψήφου για πρώτη φορά στις γυναίκες στις εθνικές εκλογές του 1956, πέντε χρόνια αργότερα από τη γειτονική Ινδία.
Αρκετά πίσω, έμειναν τα κράτη του Κόλπου, που έδωσαν δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες τη δεκαετία του 1990 και συγκεκριμένα το 1994 το Ομάν, το 1999 το Κατάρ, ενώ Μπαχρέιν και Κουβέιτ άλλαξαν τη σχετική νομοθεσία το 2002 και το 2005 αντίστοιχα.
Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα υπάρχουν ακόμη περιορισμοί στο δικαίωμα ψήφου τόσο για τους άνδρες, όσο και για τις γυναίκες, με το 2006 να είναι έτος-ορόσημο για τη χώρα καθώς σχεδόν 6.000 πολίτες και των δύο φύλων μπόρεσαν να ψηφίσουν για πρώτη φορά.
Ακόμη πιο οπισθοδρομική η Σαουδική Αραβία, όπου οι γυναίκες ψήφισαν για πρώτη φορά στις δημοτικές εκλογές του 2015.
Η "μάχη" της ποσόστωσης
Εκατό χρόνια μετά από την ιστορική νίκη των γυναικών για το δικαίωμα ψήφου στη Βρετανία, το γυναικείο φύλο εξακολουθεί να μην εκπροσωπείται ισότιμα με το ανδρικό στη Βουλή.
Μπορεί στο τωρινό βρετανικό Κοινοβούλιο να υπάρχουν περισσότερες γυναίκες-μέλη από ποτέ, αλλά ακόμη παραμένουν μειοψηφία σε σχέση με τους άνδρες, σε ό,τι αφορά τις θέσεις εξουσίας, καθώς αποτελούν μόλις το 32% των 650 μελών της Βουλής. Το 2017, 208 γυναίκες εξελέγησαν στη Βουλή των Κοινοτήτων στις εθνικές εκλογές, αριθμός-ρεκόρ για τα δεδομένα της χώρας.
Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται στην 39η θέση παγκοσμίως σε ό,τι αφορά την εκπροσώπηση γυναικών στη Βουλή, την ίδια στιγμή που οι ΗΠΑ βρίσκονται στην 99η θέση με το ποσοστό των γυναικών βουλευτών να είναι λίγο λιγότερο από 20%.
Η πρωτιά σε αυτόν τον τομέα ανήκει στη Ρουάντα, όπου το 61% των βουλευτών είναι γυναίκες, ενώ σε ψηλές θέσεις κατατάσσονται Βολιβία, Κούβα, Νικαράγουα και Σουηδία.